جلد 28، شماره 1 - ( 3-1404 )
جلد 28 شماره 1 صفحات 108-95 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zolfaghari Z, Rezayatmand M, Alizadeh M, Saghaeiannejad S. Profiles for the key performance indicators (KPIs) of the hospital financial information system. jha 2025; 28 (1) :95-108
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4572-fa.html
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4572-fa.html
ذوالفقاری زهرا، رضایتمند محمدرضا، علیزاده مجتبی، سقاییان نژاد سکینه. تدوین شناسنامهی شاخصهای کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی بیمارستان. فصلنامه مدیریت سلامت. 1404; 28 (1) :95-108
1- مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
2- دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران. و مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- مرکز تحقیقات فنآوری اطلاعات در امور سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران. ،saghaeiannejad@gmail.com
2- دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران. و مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- مرکز تحقیقات فنآوری اطلاعات در امور سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران. ،
متن کامل [PDF 725 kb]
(368 دریافت)
| چکیده (HTML) (690 مشاهده)
سیستم اطلاعات مالی نرمافزاری است که با استفاده از ابزارهای تولید، پردازش و توزیع اطلاعات، این امکان را فراهم میکند تا مدیران در سطوح مختلف با اتکا به دانش بیشتری بر جریان حرکت اطلاعات در سازمان خود نظارت و تصمیمهای سنجیده و کارآمدی را اخذ نمایند. همچنین، این سیستم با تولید گزارشهای مالی به مدیران برای پیشبرد امور، تصمیمهای مدیریتی و پشتیبانی از تصمیمها کمک میکند ]1-3[. برای افزایش کارایی و اثربخشی سیستم اطلاعات مالی، توضیح چگونگی پیشرفتها در طول زمان و مقایسه عملکرد فعلی با عملکرد مطلوب، شاخصهای کلیدی عملکرد باید تعیین شوند ]4-7[.
اطلاعات فراهم شده از طریق این شاخصها در رابطه با فعالیتهای حیاتی، منابع و هزینههای سازمان میتواند باعث افزایش دانش سازمانی و در نتیجه تحلیل وضعیت مالی سازمان و شناسایی مشکلات و پیشبینی وضعیت مالی شود]4،8،9[. برای تعیین و بررسی وضعیت سازمان، کسب اطمینان از اعتبار شاخصها و صحت محاسبه آنها برای هرگونه ارزیابی و قضاوت صحیح و دقیق ضروری است]10،11[.محاسبه هر شاخص با توجه به فرمول علمی و معتبر آن بهعنوان یکی از پردازشهای سیستمهای اطلاعاتی نظیر سیستم اطلاعات آماری تلقی میشود، بنابراین، صحت محاسبه هرشاخص باید بیشتر از پیش مورد توجه قرارگیرد ]12[.
سیستم اطلاعات مالی بیمارستان به دلیل فقدان برخی اطلاعات و وابستگی به سیستمهای دیگر در گزارشگیری، تصمیمگیری و ارزیابی لحظهای ناکارآمد است. پیادهسازی سیستم مبتنی بر شاخصهای کلیدی عملکرد (KPI) میتواند موجب بهبود عملکرد، کارآمدی اطلاعات مالی و کیفیت خدمات شود. تحلیل صحیح KPIبرای تصمیمگیری و ارتقای عملکرد حیاتی است، بهطوریکه با نمایش روندها و امکان مقایسه با استانداردها، به بهبود ارائه خدمات در بیمارستانها میانجامد ]2،3،7،13،14[،ین پژوهش بر اساس نیاز بیمارستان آموزشی فارابی شهر اصفهان با هدف تدوین شناسنامه شاخصهای کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی این بیمارستان انجام شد.
روش ها
این پژوهش کاربردی به روش کیفی در چهار مرحله در سالهای 1401-1399 در یک بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی با350 تخت فعال انجام شد.
مرحله اول) مرور متون
کلیدواژههای مرتبط با شاخص کلیدی عملکرد (Key Performance Indicator, Key Performance Index, KPI)، سیستم اطلاعات مالی (Financial Information System, Finance Information system, Fiscal Information System)، سیستم اطلاعات حسابداری(Accounting Information System) در موتور جستجوی گوگل و پایگاههای علمی (ISI web of sciences, PubMed, ProQuest, Google Scholar, Civilica, MagIran, ISC, SID ) جستجو شدند (پیوست 1 راهبرد جستجو). با توجه به معیارهای ورود (عنوان مرتبط، بازه زمانی 2000 تا 2023، دسترسی به متن کامل مقاله، زبان مقاله (فارسی و انگلیسی)) و معیارهای خروج (عدم وجود شاخص، وجود شاخص و محتوای نامرتبط)، 34 منبع از 95 منبع علمی، پس از بازیابی و غربالگری، تحلیل شد. همچنین، گزارشها، وبسایتها و کتب (الکترونیکی و غیر الکترونیکی) مرتبط و در دسترس بررسی شد. شاخصهای عملکرد مالی از این منابع بهصورت مستقیم (استخراج دقیق و عینی شاخصهای بیان شده در منابع) استخراج شد.
پس از استخراج شاخصها و حذف شاخصهای تکراری، برای اطمینان از حذف کامل موارد تکراری شناسنامه اولیه شاخصها تدوین شد. شناسنامه اولیه شامل توضیح شاخص و نحوهی محاسبه شاخصهای حاصل از مرور متون بود. سپس، با استفاده از شناسنامه تهیه شده، سایر شاخصهای تکراری حذف شدند. در نهایت، فهرست شاخصهای حاصل شده توسط تیم پژوهش بررسی و کنترل شد.
مرحله دوم) مصاحبه
گام اول: برای استخراج شاخصهای عملکرد، مصاحبهای نیمهساختارمند با استفاده از راهنمای مصاحبه با صاحبنظران حوزه مالی انجام شد. این صاحبنظران شامل مدیران یا مدیران مالی بیمارستان با سابقه خدمت حداقل 5 سال بودند که از سوی واحد مالی معاونت پشتیبانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معرفی شدند. در ابتدای مصاحبه هدف پژوهش، روش مصاحبه و حق افراد نسبت به شرکت در مطالعه یا امتناع از آن برای شرکتکنندگان توضیح داده شد. در خصوص ضبط مصاحبهها و محرمانه بودن اطلاعات به افراد اطمینان داده شد. سپس، با اجازهی افراد مصاحبهها ضبط و همزمان توسط پژوهشگر یادداشت برداری شد. مدت زمان مصاحبه بهطور میانگین 60 دقیقه بود. روش نمونهگیری گلوله برفی به شیوه هدفمند بود. مصاحبهها تا به اشباع رسیدن دادهها ادامه یافت. در نهایت با 10 نفر مصاحبه شد.
برای اطمینان از اعتبار یافتهها، علاوه بر بررسی یافتههای حاصل از هر مصاحبه، فهرست شاخصهای اولیه در اختیار هر شرکتکننده بهمنظور کنترل و تایید قرار گرفت. تحلیل دادهها بهصورت تحلیل محتوای مصاحبهها بود. به این صورت که عنوان دقیق شاخصها از متن هر مصاحبه استخراج شد. پس از پایان یافتن استخراج تمام شاخصها از تمام مصاحبهها، شاخصهای تکراری حذف و موارد باقیمانده دستهبندی شد.
گام دوم: پس از پایان هر مصاحبه، فهرست شاخصهای مرحله اول در اختیار افراد قرار گرفت. افراد پس از مطالعه آنها، شاخصهای عملکردی مناسبتر را انتخاب کردند. در نتیجه، از بین شاخصهای عملکردی بهدست آمده در مرحله اول، بر اساس نظر تمام شرکتکنندگان، موارد با کارآیی بیشتر برگزیده شدند.
گام سوم: شاخصهای حاصل از مصاحبه و شاخصهای مرحله اول تجمیع و دستهبندی و شاخصهای همپوشان حذف شد. برای تطبیق شاخصهای حاصل شده با برنامه راهبردی بیمارستان فارابی و بررسی در دسترس بودن اطلاعات مورد نیاز هر یک از شاخصها، به بیمارستان مراجعه شد. پس از تطبیق شاخصها، تعدادی از شاخصها به دلیل فقدان اطلاعات مورد نیاز حذف شد.
مرحله سوم) نشست خبرگان
در این مرحله، جلسه بحث گروهی متمرکز با صاحبنظران حوزه مالی به روش سنجش اولیه دیدگاه برگزار شد. نمونهگیری به روش هدفمند از مسئولین بیمارستان فارابی از جمله مدیر بیمارستان، مدیر مالی بیمارستان، مسئول حسابداری و دو نفر از خبرگان حوزهی مالی دانشگاه شامل کارشناس پایش عملکرد بودجه و معاون مالی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. فهرست شاخصهای حاصل از دو مرحله قبل در اختیار افراد قرار گرفت. سپس، عنوان هر شاخص بیان شد و افراد موافقت یا مخالفت خود را اعلام میکردند یا در صورت لزوم، عنوان شاخص با مشورت و تایید افراد ویرایش میشد. پس از استخراج و دستهبندی شاخصهای مورد تایید اعضای جلسه بحث گروهی متمرکز، فهرست شاخصهای کلیدی عملکرد توسط اعضای جلسه بررسی و تایید شد.
مرحله چهارم) تدوین شناسنامه
شناسنامه هریک از شاخصها شامل تعریف هر شاخص، نحوه محاسبه و مقادیر قابل قبول هر شاخص است. تعریف هرشاخص و نحوه محاسبه آن با جستجو در منابع علمی تدوین شد. برای تکمیل اطلاعات شناسنامهای (فرمول یا توضیح) شاخصهایی که از منابع معتبر قابل استخراج نبود، با خبرگان مصاحبه ساختارمند انجام شد. برای تعیین اندازه قابل قبول هر شاخص، ابتدا منابع علمی برای یافتن استانداردهای ملی، منطقهای یا بین المللی جستجو شد اما استانداردی یافت نشد. به همین دلیل، بر اساس نظر تیم پژوهش، مدیریت و تیم امور مالی این بیمارستان و مصاحبهشوندگان، میانگین هر شاخص در بازه پنجساله 1396 تا 1400 بهعنوان اندازه قابل قبول آن شاخص درنظر گرفته شد. برای تایید صحت شناسنامهی شاخصهای کلیدی عملکرد، فهرست و شناسنامه در اختیار افراد شرکتکننده در نشست خبرگان قرار گرفت و اصلاحات لازم انجام شد. همچنین، علاوه بر محاسبه اندازه قابل قبول شاخصهای کلیدی عملکرد توسط پژوهشگران، اندازه قابل قبول هریک از این شاخصها توسط مدیریت و تیم امور مالی بیمارستان فارابی بررسی و تایید شد.
یافته ها
مرحله اول: ابتدا 368 شاخص از 34 منبع علمی معتبر استخراج شد. پس از دستهبندی شاخصها، 173 شاخص به دلیل تکراری بودن حذف شد. پس از تدوین شناسنامه اولیه نیز 55 شاخص تکراری دیگر حذف شد. در پایان 140 شاخص در هشت حوزهی نقدینگی، سودآوری، ساختار سرمایه، درآمد، هزینه، کارایی دارایی، ایمنی و سایر تدوین شد.
مرحله دوم: در گام اول، پس از مصاحبه با متخصصان حوزه مالی 146 شاخص استخراج شد که 69 شاخص تکراری حذف شد. بیشتری شاخصهای شناسایی شده در دو حوزه درآمد و هزینه بود. در این گام، 57 شاخص عملکرد مالی حاصل از مرحله مرور متون به دلیل کارآیی کمتر در بیمارستان از نظر تمام مشارکتکنندگان کنار گذاشته شد. شاخصهای باقی مانده در هفت حوزه نقدینگی، سودآوری، ساختار سرمایه، درآمد، هزینه، کارایی-دارایی و سایر قرار داشت. پس از ادغام شاخصهای مرحله اول و دوم، 32 شاخص همپوشان نیز کنار رفت. در گام سوم، پس از تطبیق شاخصهای عملکردی با برنامه راهبردی بیمارستان و اطلاعات موجود در بیمارستان، 54 شاخص به دلیل عدم ورود اطلاعات با نظارت مدیریت و تیم امور مالی آن بیمارستان حذف شد. درنهایت، 74 شاخص عملکردی خروجی این مرحله در هفت حوزه درآمد، هزینه، نقدینگی، بهرهوری، سودآوری، ساختار سرمایه، کارایی-دارایی قرار گرفت.
مرحله سوم: در جلسه بحث گروهی متمرکز، 36 شاخص کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی بیمارستان آموزشی فارابی اصفهان توسط اعضای پنل خبرگان در سه حوزهی درآمد، هزینه و بهرهوری انتخاب و نهایی شد.
مرحله چهارم: با استفاده از اطلاعات مالی بیمارستان فارابی حاصل از سیستم اطلاعات بیمارستان، سیستم نظام نوین مالی، سیستم کسری و سیستم آذرخش میانگین پنج ساله (سالهای 1396-1400) هر شاخص محاسبه بهعنوان اندازه قابل قبول هر شاخص شد. با توجه به تغییرات زیاد قوانین، مقررات و تعرفه، ممکن است اندازه قابل قبول محاسبه شده دارای محدودیتهایی باشد ولی بررسی روند چند ساله آن و مقایسه سالهای مختلف با یکدیگر از برخی جهات قابل تفسیر و استفاده در مدیریت مالی بیمارستان میباشد. فهرست نهایی شاخصهای کلیدی عملکردی سیستم اطلاعات مالی بیمارستان در جدول 1 و شناسنامه آنها در پیوست ارائه شده است.
جدول1: ادامه
متن کامل: (61 مشاهده)
مقدمه
سیستم اطلاعات مالی نرمافزاری است که با استفاده از ابزارهای تولید، پردازش و توزیع اطلاعات، این امکان را فراهم میکند تا مدیران در سطوح مختلف با اتکا به دانش بیشتری بر جریان حرکت اطلاعات در سازمان خود نظارت و تصمیمهای سنجیده و کارآمدی را اخذ نمایند. همچنین، این سیستم با تولید گزارشهای مالی به مدیران برای پیشبرد امور، تصمیمهای مدیریتی و پشتیبانی از تصمیمها کمک میکند ]1-3[. برای افزایش کارایی و اثربخشی سیستم اطلاعات مالی، توضیح چگونگی پیشرفتها در طول زمان و مقایسه عملکرد فعلی با عملکرد مطلوب، شاخصهای کلیدی عملکرد باید تعیین شوند ]4-7[.
اطلاعات فراهم شده از طریق این شاخصها در رابطه با فعالیتهای حیاتی، منابع و هزینههای سازمان میتواند باعث افزایش دانش سازمانی و در نتیجه تحلیل وضعیت مالی سازمان و شناسایی مشکلات و پیشبینی وضعیت مالی شود]4،8،9[. برای تعیین و بررسی وضعیت سازمان، کسب اطمینان از اعتبار شاخصها و صحت محاسبه آنها برای هرگونه ارزیابی و قضاوت صحیح و دقیق ضروری است]10،11[.محاسبه هر شاخص با توجه به فرمول علمی و معتبر آن بهعنوان یکی از پردازشهای سیستمهای اطلاعاتی نظیر سیستم اطلاعات آماری تلقی میشود، بنابراین، صحت محاسبه هرشاخص باید بیشتر از پیش مورد توجه قرارگیرد ]12[.
سیستم اطلاعات مالی بیمارستان به دلیل فقدان برخی اطلاعات و وابستگی به سیستمهای دیگر در گزارشگیری، تصمیمگیری و ارزیابی لحظهای ناکارآمد است. پیادهسازی سیستم مبتنی بر شاخصهای کلیدی عملکرد (KPI) میتواند موجب بهبود عملکرد، کارآمدی اطلاعات مالی و کیفیت خدمات شود. تحلیل صحیح KPIبرای تصمیمگیری و ارتقای عملکرد حیاتی است، بهطوریکه با نمایش روندها و امکان مقایسه با استانداردها، به بهبود ارائه خدمات در بیمارستانها میانجامد ]2،3،7،13،14[،ین پژوهش بر اساس نیاز بیمارستان آموزشی فارابی شهر اصفهان با هدف تدوین شناسنامه شاخصهای کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی این بیمارستان انجام شد.
روش ها
این پژوهش کاربردی به روش کیفی در چهار مرحله در سالهای 1401-1399 در یک بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی با350 تخت فعال انجام شد.
مرحله اول) مرور متون
کلیدواژههای مرتبط با شاخص کلیدی عملکرد (Key Performance Indicator, Key Performance Index, KPI)، سیستم اطلاعات مالی (Financial Information System, Finance Information system, Fiscal Information System)، سیستم اطلاعات حسابداری(Accounting Information System) در موتور جستجوی گوگل و پایگاههای علمی (ISI web of sciences, PubMed, ProQuest, Google Scholar, Civilica, MagIran, ISC, SID ) جستجو شدند (پیوست 1 راهبرد جستجو). با توجه به معیارهای ورود (عنوان مرتبط، بازه زمانی 2000 تا 2023، دسترسی به متن کامل مقاله، زبان مقاله (فارسی و انگلیسی)) و معیارهای خروج (عدم وجود شاخص، وجود شاخص و محتوای نامرتبط)، 34 منبع از 95 منبع علمی، پس از بازیابی و غربالگری، تحلیل شد. همچنین، گزارشها، وبسایتها و کتب (الکترونیکی و غیر الکترونیکی) مرتبط و در دسترس بررسی شد. شاخصهای عملکرد مالی از این منابع بهصورت مستقیم (استخراج دقیق و عینی شاخصهای بیان شده در منابع) استخراج شد.
پس از استخراج شاخصها و حذف شاخصهای تکراری، برای اطمینان از حذف کامل موارد تکراری شناسنامه اولیه شاخصها تدوین شد. شناسنامه اولیه شامل توضیح شاخص و نحوهی محاسبه شاخصهای حاصل از مرور متون بود. سپس، با استفاده از شناسنامه تهیه شده، سایر شاخصهای تکراری حذف شدند. در نهایت، فهرست شاخصهای حاصل شده توسط تیم پژوهش بررسی و کنترل شد.
مرحله دوم) مصاحبه
گام اول: برای استخراج شاخصهای عملکرد، مصاحبهای نیمهساختارمند با استفاده از راهنمای مصاحبه با صاحبنظران حوزه مالی انجام شد. این صاحبنظران شامل مدیران یا مدیران مالی بیمارستان با سابقه خدمت حداقل 5 سال بودند که از سوی واحد مالی معاونت پشتیبانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معرفی شدند. در ابتدای مصاحبه هدف پژوهش، روش مصاحبه و حق افراد نسبت به شرکت در مطالعه یا امتناع از آن برای شرکتکنندگان توضیح داده شد. در خصوص ضبط مصاحبهها و محرمانه بودن اطلاعات به افراد اطمینان داده شد. سپس، با اجازهی افراد مصاحبهها ضبط و همزمان توسط پژوهشگر یادداشت برداری شد. مدت زمان مصاحبه بهطور میانگین 60 دقیقه بود. روش نمونهگیری گلوله برفی به شیوه هدفمند بود. مصاحبهها تا به اشباع رسیدن دادهها ادامه یافت. در نهایت با 10 نفر مصاحبه شد.
برای اطمینان از اعتبار یافتهها، علاوه بر بررسی یافتههای حاصل از هر مصاحبه، فهرست شاخصهای اولیه در اختیار هر شرکتکننده بهمنظور کنترل و تایید قرار گرفت. تحلیل دادهها بهصورت تحلیل محتوای مصاحبهها بود. به این صورت که عنوان دقیق شاخصها از متن هر مصاحبه استخراج شد. پس از پایان یافتن استخراج تمام شاخصها از تمام مصاحبهها، شاخصهای تکراری حذف و موارد باقیمانده دستهبندی شد.
گام دوم: پس از پایان هر مصاحبه، فهرست شاخصهای مرحله اول در اختیار افراد قرار گرفت. افراد پس از مطالعه آنها، شاخصهای عملکردی مناسبتر را انتخاب کردند. در نتیجه، از بین شاخصهای عملکردی بهدست آمده در مرحله اول، بر اساس نظر تمام شرکتکنندگان، موارد با کارآیی بیشتر برگزیده شدند.
گام سوم: شاخصهای حاصل از مصاحبه و شاخصهای مرحله اول تجمیع و دستهبندی و شاخصهای همپوشان حذف شد. برای تطبیق شاخصهای حاصل شده با برنامه راهبردی بیمارستان فارابی و بررسی در دسترس بودن اطلاعات مورد نیاز هر یک از شاخصها، به بیمارستان مراجعه شد. پس از تطبیق شاخصها، تعدادی از شاخصها به دلیل فقدان اطلاعات مورد نیاز حذف شد.
مرحله سوم) نشست خبرگان
در این مرحله، جلسه بحث گروهی متمرکز با صاحبنظران حوزه مالی به روش سنجش اولیه دیدگاه برگزار شد. نمونهگیری به روش هدفمند از مسئولین بیمارستان فارابی از جمله مدیر بیمارستان، مدیر مالی بیمارستان، مسئول حسابداری و دو نفر از خبرگان حوزهی مالی دانشگاه شامل کارشناس پایش عملکرد بودجه و معاون مالی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. فهرست شاخصهای حاصل از دو مرحله قبل در اختیار افراد قرار گرفت. سپس، عنوان هر شاخص بیان شد و افراد موافقت یا مخالفت خود را اعلام میکردند یا در صورت لزوم، عنوان شاخص با مشورت و تایید افراد ویرایش میشد. پس از استخراج و دستهبندی شاخصهای مورد تایید اعضای جلسه بحث گروهی متمرکز، فهرست شاخصهای کلیدی عملکرد توسط اعضای جلسه بررسی و تایید شد.
مرحله چهارم) تدوین شناسنامه
شناسنامه هریک از شاخصها شامل تعریف هر شاخص، نحوه محاسبه و مقادیر قابل قبول هر شاخص است. تعریف هرشاخص و نحوه محاسبه آن با جستجو در منابع علمی تدوین شد. برای تکمیل اطلاعات شناسنامهای (فرمول یا توضیح) شاخصهایی که از منابع معتبر قابل استخراج نبود، با خبرگان مصاحبه ساختارمند انجام شد. برای تعیین اندازه قابل قبول هر شاخص، ابتدا منابع علمی برای یافتن استانداردهای ملی، منطقهای یا بین المللی جستجو شد اما استانداردی یافت نشد. به همین دلیل، بر اساس نظر تیم پژوهش، مدیریت و تیم امور مالی این بیمارستان و مصاحبهشوندگان، میانگین هر شاخص در بازه پنجساله 1396 تا 1400 بهعنوان اندازه قابل قبول آن شاخص درنظر گرفته شد. برای تایید صحت شناسنامهی شاخصهای کلیدی عملکرد، فهرست و شناسنامه در اختیار افراد شرکتکننده در نشست خبرگان قرار گرفت و اصلاحات لازم انجام شد. همچنین، علاوه بر محاسبه اندازه قابل قبول شاخصهای کلیدی عملکرد توسط پژوهشگران، اندازه قابل قبول هریک از این شاخصها توسط مدیریت و تیم امور مالی بیمارستان فارابی بررسی و تایید شد.
یافته ها
مرحله اول: ابتدا 368 شاخص از 34 منبع علمی معتبر استخراج شد. پس از دستهبندی شاخصها، 173 شاخص به دلیل تکراری بودن حذف شد. پس از تدوین شناسنامه اولیه نیز 55 شاخص تکراری دیگر حذف شد. در پایان 140 شاخص در هشت حوزهی نقدینگی، سودآوری، ساختار سرمایه، درآمد، هزینه، کارایی دارایی، ایمنی و سایر تدوین شد.
مرحله دوم: در گام اول، پس از مصاحبه با متخصصان حوزه مالی 146 شاخص استخراج شد که 69 شاخص تکراری حذف شد. بیشتری شاخصهای شناسایی شده در دو حوزه درآمد و هزینه بود. در این گام، 57 شاخص عملکرد مالی حاصل از مرحله مرور متون به دلیل کارآیی کمتر در بیمارستان از نظر تمام مشارکتکنندگان کنار گذاشته شد. شاخصهای باقی مانده در هفت حوزه نقدینگی، سودآوری، ساختار سرمایه، درآمد، هزینه، کارایی-دارایی و سایر قرار داشت. پس از ادغام شاخصهای مرحله اول و دوم، 32 شاخص همپوشان نیز کنار رفت. در گام سوم، پس از تطبیق شاخصهای عملکردی با برنامه راهبردی بیمارستان و اطلاعات موجود در بیمارستان، 54 شاخص به دلیل عدم ورود اطلاعات با نظارت مدیریت و تیم امور مالی آن بیمارستان حذف شد. درنهایت، 74 شاخص عملکردی خروجی این مرحله در هفت حوزه درآمد، هزینه، نقدینگی، بهرهوری، سودآوری، ساختار سرمایه، کارایی-دارایی قرار گرفت.
مرحله سوم: در جلسه بحث گروهی متمرکز، 36 شاخص کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی بیمارستان آموزشی فارابی اصفهان توسط اعضای پنل خبرگان در سه حوزهی درآمد، هزینه و بهرهوری انتخاب و نهایی شد.
مرحله چهارم: با استفاده از اطلاعات مالی بیمارستان فارابی حاصل از سیستم اطلاعات بیمارستان، سیستم نظام نوین مالی، سیستم کسری و سیستم آذرخش میانگین پنج ساله (سالهای 1396-1400) هر شاخص محاسبه بهعنوان اندازه قابل قبول هر شاخص شد. با توجه به تغییرات زیاد قوانین، مقررات و تعرفه، ممکن است اندازه قابل قبول محاسبه شده دارای محدودیتهایی باشد ولی بررسی روند چند ساله آن و مقایسه سالهای مختلف با یکدیگر از برخی جهات قابل تفسیر و استفاده در مدیریت مالی بیمارستان میباشد. فهرست نهایی شاخصهای کلیدی عملکردی سیستم اطلاعات مالی بیمارستان در جدول 1 و شناسنامه آنها در پیوست ارائه شده است.
جدول 1. شاخصهای کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی بیمارستان آموزشی فارابی شهر اصفهان
| ردیف | عنوان شاخص |
| شاخصهای حوزه درآمد | |
| 1 | درآمد عملیاتی ناخالص سالانه بیمارستان |
| 2 | کسورات ثانویه بیمارستان |
| 3 | نسبت کسورات ثانویه به کل درآمد عملیاتی خالص به درصد(پس از کسور) |
| 4 | نسبت کسورات اولیه به کل درآمد عملیاتی خالص به درصد |
| 5 | نسبت درآمد نقدی به کل درآمد خالص(عملیاتی و غیرعملیاتی) به درصد |
| 6 | |
| نسبت درآمد خالص عملیاتی هر بخش به کل درآمد عملیاتی خالص به درصد |
جدول1: ادامه
| ردیف | |
| شاخصهای حوزه درآمد(ادامه) | |
| 7 | نسبت درآمد بیماران سرپایی به کل درآمد عملیاتی خالص به درصد |
| 8 | نسبت درآمد بیماران بستری به کل درآمد خالص به درصد |
| 9 | نسبت تخفیفات به کل درآمد عملیاتی خالص به درصد |
| 10 | نسبت جزء حرفهای به کل درآمد عملیاتی خالص به درصد |
| 11 | نسبت هدایا و کمکهای مردمی به کل درآمد خالص به درصد |
| 12 | نرخ رشد درآمد خالص به درصد |
| 13 | نسبت درآمد اختصاصی به کل منابع مالی (بهجز بودجههای عمرانی) به درصد |
| 14 | نسبت هزینههای بیماران بلاتکلیف به کل درآمد عملیاتی خالص به درصد (پرونده های باز، فراری) به درصد |
| شاخصهای حوزه هزینه | |
| 15 | هزینه جاری بیمارستان |
| 16 | نسبت هزینههای کارکنان به کل هزینهها به درصد |
| 17 | نسبت هزینههای کارکنان از محل درآمد اختصاصی بیمارستان به کل هزینههای کارکنان به درصد |
| 18 | نسبت کارانه پزشک به کل هزینههای کارکنان پرداخت شده از محل درآمد اختصاصی به درصد |
| 19 | نسبت هزینه اضافه کاری کارکنان به کل هزینههای کارکنان به درصد |
| 20 | نسبت خالص حقوق به کل هزینههای کارکنان به درصد |
| 21 | نسبت هزینههای رفاهی به کل هزینههای کارکنان پرداخت شده از محل درآمد اختصاصی به درصد |
| 22 | نسبت سایر هزینههای کارکنان به کل هزینههای کارکنان پرداخت شده از محل درآمد اختصاصی به درصد |
| 23 | نسبت مطالبات معوق کارکنان و پزشکان به تفکیک به کل هزینههای کارکنان به درصد |
| 24 | نسبت هزینههای غیر پرسنلی به کل هزینهها (تمام هزینهها بهجز هزینههای کارکنان و دارو) به درصد |
| 25 | نسبت بدهی بیمارستان به شرکتهای دارویی و تجهیزات پزشکی به کل بدهی غیر پرسنلی به درصد |
| 26 | نسبت هزینه دارو و تجهیزات به کل هزینهها به درصد |
| 27 | نسبت بدهیها به کل مطالبات به درصد |
| 28 | نسبت هزینه قراردادهای حجمی به کل هزینه به درصد |
| 29 | نسبت هزینههای ملزومات اداری به کل هزینه به درصد |
| 30 | نسبت هزینههای انرژی به کل هزینه به درصد |
| 31 | نسبت هزینههای تعمیرات و نگهداشت به کل هزینه به درصد |
| شاخصهای حوزه بهرهوری | |
| 32 | درصد تعداد نیروهای پشتیبانی به کل نیروهای بیمارستان |
| 33 | درصد تعداد نیروهای درمانی به کل نیروهای بیمارستان |
| 34 | نسبت تعداد کل کارکنان به کل تخت فعال به درصد |
| 35 | نسبت منابع به مصارف |
| 36 | |
| نسبت تعداد عملهای جراحی به تعداد تختهای اتاق عمل |
بحث
نتایج حاصل از مرور متون نشان داد که قضاوت آگاهانه در مورد سلامت مالی بیمارستان تنها زمانی ممکن است که همه ابعاد عملکرد مالی در کنار یکدیگر تحلیل شود. در همین راستا، در مطالعههای پینک و همکاران]15 [و بدوی و همکاران ] 16[ نیز بیان شده است که شاخصهای عملکرد مالی باید ابعاد مختلف عملکرد مالی را اندازه گیری کنند تا برای برنامهریزی، نظارت، ایجاد شفافیت و حمایت از تصمیمها مفید واقع شوند که با مطالعه حاضر به دلیل بررسی شاخصهای عملکرد مالی در حوزههای مختلف همسو میباشند. طبق نظر جانسون]17[، با تحلیلKPIهای مرتبط با بهبود فرآیند میتوان پیشرفت در راهبردها، نظارت بر نتایج مالی، نظارت بر کارایی عملیاتی، کیفیت خدمت به بیمار و غیره را ردیابی کرد. ایشان 10 شاخص برتر و کلیدی عملکرد مالی برای اداره ی امور مالی بیمارستان معرفی کرده است اما تنها دو شاخص آن با مجموعه شاخصهای نهایی مطالعه ی حاضر در یک راستا است. سایر شاخصها از نظر جامعه پژوهش به دلیل کارآیی کم برای بیمارستان مورد نظر حذف شدند.
ابوترابی و کوهی] 18[ در پژوهشی شاخصهای عملکردی بیمارستان را درحوزههایی مانند بستری وسرپایی، نیروی انسانی به ازای هر تخت فعال، سهم بخشهای مختلف بیمارستان از هزینه ها، سهم حوزههای سرپایی و بستری از هزینههای بیمارستان، متوسط هزینه هر بیمار بستری و هزینه ی هتلینگ )اقامت در بیمارستان( دستهبندی کردند]18[. تمام این موارد در مطالعه حاضر تایید شد. استفاده از تراز مالی (شامل ستون هزینهها و ستون درآمد) باعث آگاهی از وضعیت مالی بیمارستان میشود. از نظر مصاحبهشوندگان ستون هزینهها برای هر مدیر مالی از اهمیت ویژهای برخوردار است. شاخصهای هزینه از جمله مهمترین شاخصها برای تصمیمگیری و تعیین وضعیت عملکرد مالی بیمارستان است. یافتههای مطالعهحاضر با مطالعه رحیمی]19[ همراستا است که در آن شاخصهای کلیدی عملکرد دارای اولویت شاخصهای هزینهای مانند شاخص هزینههای کارکنان به کل هزینه و نسبت کل درآمد به کل هزینه بود. .
طبق مطالعه آلدرمن و همکاران ]20[، تحلیل شاخصهای مالی بهویژه شاخصهای درآمدی در کم کردن تاثیر منفی کاهش درآمد خالص، جلوگیری از افزایش ضرر و عبور از بحران مالی نقش بهسزایی دارند و بنابراین، شاخصهای درآمد را باید از شاخصهای مهم بشمار آوردآید]20[. این مطالعه با مطالعه حاضر همسو میباشد زیرا بیشترین تعداد شاخص حاصل شده در مطالعه ی جاری بعد از شاخصهای هزینهای، مربوط به شاخصهای درآمدی برای تحلیل وضعیت مالی سازمان است. اسکوهمن ]21[ در مطالعه خود به بررسی عملکرد مالی بیمارستان با استفاده از شاخصهای مالی پرداخت. با وجود اینکه منابع دادهای شاخصهای پیشنهادی گزارشهای بیمهای است، با این حال، شاخصهای معرفی شده در حوزه درآمد جز شاخصهای دارای اهمیت است که با نتایج مطالعهی حاضر همسو است زیرا از دیدگاه مشارکتکنندگان با استفاده از شاخصهای درآمدی میتوان کسورات پنهان غیرقابل وصول از طریق بیمه یا بیمار را رهگیری کرد. در این راستا، میتوان به شاخص نسبت هزینه ی بیماران بلاتکلیف اشاره کرد که مشخص کننده آن بخش از درآمد اختصاصی غیر قابل وصول یا وصول نشده است.
شاخصهای سودآوری از جمله شاخصهای با کارآیی کمتر شناخته شد. شاخصهای سودآوری امکان اندازهگیری توانایی ایجاد بازده مالی مورد نیاز برای جایگزین کردن داراییها، برآوردن افزایش تقاضای خدمت و جبران خسارت سرمایهگذاران را دارا است. دیدگاه مصاحبهشونده دوم، با تحلیل این شاخصها میتوان وجود مشکل در واحدهای مختلف بیمارستان را رصد و حل کرد ولی در مقابل، سایر مصاحبهشوندگان اکثر شاخصهای سودآوری را برای بیمارستانهای دولتی نسبت به بیمارستانهای خصوصی غیرکاربردی و حتی بیمعنی تلقی کردند زیرا بیمارستانهای دولتی موظف به ارائه خدمات بهصورت یکسان به افراد جامعه هستند و تمرکز بر رسالت را بیش از سودآوری مهم میدانند. بنابراین، این نتایج باتوجه به محیط پژوهش که یک بیمارستان دولتی است با شاخصهای معرفی شده در مطالعه ی سوآرز]4[ مانند درآمد هر سهامدار و شاخصهای دیگر مطالعات مانند پینک و همکاران ]15[، الهانی و منیر احمد ]22[، میرزایی و همکاران ]23،24[، کریکو و استراس]25[، جنتی و همکاران ]26[ و پینک و همکاران ]27[ سازگار نبود. براساس نظر خبرگان، شاخص نسبت منابع به مصارف تنها شاخص کلیدی برگزیده شده در حوزه سودآوری بود.
در پژوهش میرزایی و همکاران ]23[، شاخصها در نه گروه شامل نقدینگی، ساختارسرمایه، نسبت آنی، درآمد، هزینه، بهرهبرداری، نسبتهای کارایی و سایر نسبتهای مالی تعیین شد. شاخصهای نقدینگی و ساختار سرمایه از شاخصهای بهدست آمده از منابع علمی بودند ولی این شاخصها به دلیل کارآیی کمتر در حوزه سلامت از دیدگاه صاحبنظران مالی(مصاحبه شوندگان) کنار گذاشته شدند. همچنین، شاخصهایی مانند کارکنان تمام وقت به تخت اشغالی به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات ورودی از این پژوهش خارج شدند. بنابراین، یافتههای مطالعه حاضر با مطالعه مذکور یکسان نبود.
شاخصهای بهرهوری از لحاظ کیفیت و مالی به مدیر دیدگاه میدهند. بهرهوری علاوه بر صرفهجویی در منابع (کاهش هزینه) موجب دستیابی به اهداف نیز میشود و بهعبارتی، کارآیی و اثربخشی را به همراه دارد. شاخصهای بهرهوری نیروی انسانی از نظر مصاحبهشوندگان یکی از مهمترین شاخصهای حوزهی بهرهوری بود. این شاخصها میتوانند بر افزایش یا کاهش درآمد و هزینه، اثرگذار باشند و باعث مثبت یا منفی شدن تراز مالی شوند زیرا با استفاده از این شاخصها در کنار شاخصهای درآمد و هزینه میتوان علاوه بر تحلیل و تعیین وضعیت بیمارستان به یک نمای کلی از وضعیت مالی آن بیمارستان رسید. بهعنوان نمونه، با استفاده از شاخص نسبت تعداد کل کارکنان به کل تخت فعال میتوان تصمیم گرفت در یک بخش نسبت به تختهای فعال به چند نفر نیاز است. دو شاخص حوزه ی بهرهوری معرفی شده در مطالعه ی پینک و همکاران]27[، به دلیل کارآیی کمتر در حوزه سلامت از نظر صاحبنظران حوزهی مالی در فهرست نهایی شاخصها قرار نگرفت.
محدودیتها
با توجه به مرور منابع علمی معتبر و عدم یافتن مقدار قابل قبول استاندارد برای شاخصهای بهدست، میانگین این شاخصها بهعنوان مقدار قابل قبول در نظر گرفت. باید توجه داشت که تغییر قوانین در این میانگین تاثیرگذار است.
نتیجهگیری
بیشترین تعداد شاخصهای کلیدی عملکرد در حوزه هزینهها است. بااینحال، تحلیل جامع و اثربخش نیازمند بررسی همزمان شاخصها در تمام حوزههای مالی است. ارائه شناسنامه شاخص، گامی مهم در راستای ایجاد درک مشترک و یکسانسازی فرآیند محاسبه KPI شاخصها است که تبادل اطلاعات بین متخصصان و غیرمتخصصان را تسهیل میکند. این مجموعه شاخصها قابلیت بازتنظیم و انطباق با اهداف راهبردی سایر بیمارستانها را دارا است و میتوان از آنها در ارزیابی عملکرد مدیریت مالی، ارزیابی عملکرد مدیران و مدیران مالی بیمارستان و طراحی داشبوردهای مدیریت مالی استفاده کرد.
پیوست آنلاین
استراتژی جستجو
جدول شاخصهای کلیدی عمکلرد مالی همراه با شناسنامه
اعلان ها
ملاحظات اخلاقی: این پژوهش با کد اخلاق به شماره IR.MUI.RESEARCH.REC.1398.547 اخذ شده از کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شده است.
نتایج حاصل از مرور متون نشان داد که قضاوت آگاهانه در مورد سلامت مالی بیمارستان تنها زمانی ممکن است که همه ابعاد عملکرد مالی در کنار یکدیگر تحلیل شود. در همین راستا، در مطالعههای پینک و همکاران]15 [و بدوی و همکاران ] 16[ نیز بیان شده است که شاخصهای عملکرد مالی باید ابعاد مختلف عملکرد مالی را اندازه گیری کنند تا برای برنامهریزی، نظارت، ایجاد شفافیت و حمایت از تصمیمها مفید واقع شوند که با مطالعه حاضر به دلیل بررسی شاخصهای عملکرد مالی در حوزههای مختلف همسو میباشند. طبق نظر جانسون]17[، با تحلیلKPIهای مرتبط با بهبود فرآیند میتوان پیشرفت در راهبردها، نظارت بر نتایج مالی، نظارت بر کارایی عملیاتی، کیفیت خدمت به بیمار و غیره را ردیابی کرد. ایشان 10 شاخص برتر و کلیدی عملکرد مالی برای اداره ی امور مالی بیمارستان معرفی کرده است اما تنها دو شاخص آن با مجموعه شاخصهای نهایی مطالعه ی حاضر در یک راستا است. سایر شاخصها از نظر جامعه پژوهش به دلیل کارآیی کم برای بیمارستان مورد نظر حذف شدند.
ابوترابی و کوهی] 18[ در پژوهشی شاخصهای عملکردی بیمارستان را درحوزههایی مانند بستری وسرپایی، نیروی انسانی به ازای هر تخت فعال، سهم بخشهای مختلف بیمارستان از هزینه ها، سهم حوزههای سرپایی و بستری از هزینههای بیمارستان، متوسط هزینه هر بیمار بستری و هزینه ی هتلینگ )اقامت در بیمارستان( دستهبندی کردند]18[. تمام این موارد در مطالعه حاضر تایید شد. استفاده از تراز مالی (شامل ستون هزینهها و ستون درآمد) باعث آگاهی از وضعیت مالی بیمارستان میشود. از نظر مصاحبهشوندگان ستون هزینهها برای هر مدیر مالی از اهمیت ویژهای برخوردار است. شاخصهای هزینه از جمله مهمترین شاخصها برای تصمیمگیری و تعیین وضعیت عملکرد مالی بیمارستان است. یافتههای مطالعهحاضر با مطالعه رحیمی]19[ همراستا است که در آن شاخصهای کلیدی عملکرد دارای اولویت شاخصهای هزینهای مانند شاخص هزینههای کارکنان به کل هزینه و نسبت کل درآمد به کل هزینه بود. .
طبق مطالعه آلدرمن و همکاران ]20[، تحلیل شاخصهای مالی بهویژه شاخصهای درآمدی در کم کردن تاثیر منفی کاهش درآمد خالص، جلوگیری از افزایش ضرر و عبور از بحران مالی نقش بهسزایی دارند و بنابراین، شاخصهای درآمد را باید از شاخصهای مهم بشمار آوردآید]20[. این مطالعه با مطالعه حاضر همسو میباشد زیرا بیشترین تعداد شاخص حاصل شده در مطالعه ی جاری بعد از شاخصهای هزینهای، مربوط به شاخصهای درآمدی برای تحلیل وضعیت مالی سازمان است. اسکوهمن ]21[ در مطالعه خود به بررسی عملکرد مالی بیمارستان با استفاده از شاخصهای مالی پرداخت. با وجود اینکه منابع دادهای شاخصهای پیشنهادی گزارشهای بیمهای است، با این حال، شاخصهای معرفی شده در حوزه درآمد جز شاخصهای دارای اهمیت است که با نتایج مطالعهی حاضر همسو است زیرا از دیدگاه مشارکتکنندگان با استفاده از شاخصهای درآمدی میتوان کسورات پنهان غیرقابل وصول از طریق بیمه یا بیمار را رهگیری کرد. در این راستا، میتوان به شاخص نسبت هزینه ی بیماران بلاتکلیف اشاره کرد که مشخص کننده آن بخش از درآمد اختصاصی غیر قابل وصول یا وصول نشده است.
شاخصهای سودآوری از جمله شاخصهای با کارآیی کمتر شناخته شد. شاخصهای سودآوری امکان اندازهگیری توانایی ایجاد بازده مالی مورد نیاز برای جایگزین کردن داراییها، برآوردن افزایش تقاضای خدمت و جبران خسارت سرمایهگذاران را دارا است. دیدگاه مصاحبهشونده دوم، با تحلیل این شاخصها میتوان وجود مشکل در واحدهای مختلف بیمارستان را رصد و حل کرد ولی در مقابل، سایر مصاحبهشوندگان اکثر شاخصهای سودآوری را برای بیمارستانهای دولتی نسبت به بیمارستانهای خصوصی غیرکاربردی و حتی بیمعنی تلقی کردند زیرا بیمارستانهای دولتی موظف به ارائه خدمات بهصورت یکسان به افراد جامعه هستند و تمرکز بر رسالت را بیش از سودآوری مهم میدانند. بنابراین، این نتایج باتوجه به محیط پژوهش که یک بیمارستان دولتی است با شاخصهای معرفی شده در مطالعه ی سوآرز]4[ مانند درآمد هر سهامدار و شاخصهای دیگر مطالعات مانند پینک و همکاران ]15[، الهانی و منیر احمد ]22[، میرزایی و همکاران ]23،24[، کریکو و استراس]25[، جنتی و همکاران ]26[ و پینک و همکاران ]27[ سازگار نبود. براساس نظر خبرگان، شاخص نسبت منابع به مصارف تنها شاخص کلیدی برگزیده شده در حوزه سودآوری بود.
در پژوهش میرزایی و همکاران ]23[، شاخصها در نه گروه شامل نقدینگی، ساختارسرمایه، نسبت آنی، درآمد، هزینه، بهرهبرداری، نسبتهای کارایی و سایر نسبتهای مالی تعیین شد. شاخصهای نقدینگی و ساختار سرمایه از شاخصهای بهدست آمده از منابع علمی بودند ولی این شاخصها به دلیل کارآیی کمتر در حوزه سلامت از دیدگاه صاحبنظران مالی(مصاحبه شوندگان) کنار گذاشته شدند. همچنین، شاخصهایی مانند کارکنان تمام وقت به تخت اشغالی به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات ورودی از این پژوهش خارج شدند. بنابراین، یافتههای مطالعه حاضر با مطالعه مذکور یکسان نبود.
شاخصهای بهرهوری از لحاظ کیفیت و مالی به مدیر دیدگاه میدهند. بهرهوری علاوه بر صرفهجویی در منابع (کاهش هزینه) موجب دستیابی به اهداف نیز میشود و بهعبارتی، کارآیی و اثربخشی را به همراه دارد. شاخصهای بهرهوری نیروی انسانی از نظر مصاحبهشوندگان یکی از مهمترین شاخصهای حوزهی بهرهوری بود. این شاخصها میتوانند بر افزایش یا کاهش درآمد و هزینه، اثرگذار باشند و باعث مثبت یا منفی شدن تراز مالی شوند زیرا با استفاده از این شاخصها در کنار شاخصهای درآمد و هزینه میتوان علاوه بر تحلیل و تعیین وضعیت بیمارستان به یک نمای کلی از وضعیت مالی آن بیمارستان رسید. بهعنوان نمونه، با استفاده از شاخص نسبت تعداد کل کارکنان به کل تخت فعال میتوان تصمیم گرفت در یک بخش نسبت به تختهای فعال به چند نفر نیاز است. دو شاخص حوزه ی بهرهوری معرفی شده در مطالعه ی پینک و همکاران]27[، به دلیل کارآیی کمتر در حوزه سلامت از نظر صاحبنظران حوزهی مالی در فهرست نهایی شاخصها قرار نگرفت.
محدودیتها
با توجه به مرور منابع علمی معتبر و عدم یافتن مقدار قابل قبول استاندارد برای شاخصهای بهدست، میانگین این شاخصها بهعنوان مقدار قابل قبول در نظر گرفت. باید توجه داشت که تغییر قوانین در این میانگین تاثیرگذار است.
نتیجهگیری
بیشترین تعداد شاخصهای کلیدی عملکرد در حوزه هزینهها است. بااینحال، تحلیل جامع و اثربخش نیازمند بررسی همزمان شاخصها در تمام حوزههای مالی است. ارائه شناسنامه شاخص، گامی مهم در راستای ایجاد درک مشترک و یکسانسازی فرآیند محاسبه KPI شاخصها است که تبادل اطلاعات بین متخصصان و غیرمتخصصان را تسهیل میکند. این مجموعه شاخصها قابلیت بازتنظیم و انطباق با اهداف راهبردی سایر بیمارستانها را دارا است و میتوان از آنها در ارزیابی عملکرد مدیریت مالی، ارزیابی عملکرد مدیران و مدیران مالی بیمارستان و طراحی داشبوردهای مدیریت مالی استفاده کرد.
پیوست آنلاین
استراتژی جستجو
جدول شاخصهای کلیدی عمکلرد مالی همراه با شناسنامه
اعلان ها
ملاحظات اخلاقی: این پژوهش با کد اخلاق به شماره IR.MUI.RESEARCH.REC.1398.547 اخذ شده از کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شده است.
حمایت مالی: ین پژوهش با حمایت مالی مرکز تحقیقات فن آوری اطلاعات در امور سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.
تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد.
مشارکت نویسندگان: زهرا ذوالفقاری: مفهومسازی، طراحی مطالعه، گردآوری داده، روششناسی، تحلیل داده، تامین منابع، مدیریت داده، نگارش- پیش نویس، نگارش- بررسی و ویرایش؛ محمدرضا رضایتمند: مفهومسازی، طراحی مطالعه، روششناسی، تحلیل داده، نگارش- بررسی و ویرایش، تایید نهایی؛ مجتبی علیزاده: مفهومسازی، طراحی مطالعه، روششناسی، تحلیل داده، نگارش- بررسی و ویرایش؛ سکینه سقاییان نژاد: مفهومسازی، طراحی مطالعه، گردآوری داده، روششناسی، تحلیل داده، مدیریت داده، نگارش- پیش نویس، نگارش- بررسی و ویرایش، سرپرستی مطالعه، مدیریت پروژه، تایید نهایی.
رضایت برای انتشار: مورد ندارد.
دسترسی به دادهها: مورد ندارد.
استفاده از هوش مصنوعی: مورد ندارد.
قدردانی: نویسندگان از همه کسانی که در انجام این تحقیق همکاری داشته و با ارائه نظرات ارزشمند خود باعث ارتقا آن شدهاند، تشکر و قدردانی مینمایند. همچنین، از کارشناس نظارت بر عملکرد بودجه و معاونت مالی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به خاطر مساعدتهای شان تشکر ویژه میشود. این مقاله حاصل بخشی از پایاننامه با عنوان تدوین شاخصهای کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی بیمارستان فارابی شهر اصفهان، در مقطع کارشناسی ارشد، مصوب مرکز تحقیقات فنآوری اطلاعات در امور سلامت در سال 1398 با کد IR.MUI.RESEARCH.REC.1398.547 است.
تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد.
مشارکت نویسندگان: زهرا ذوالفقاری: مفهومسازی، طراحی مطالعه، گردآوری داده، روششناسی، تحلیل داده، تامین منابع، مدیریت داده، نگارش- پیش نویس، نگارش- بررسی و ویرایش؛ محمدرضا رضایتمند: مفهومسازی، طراحی مطالعه، روششناسی، تحلیل داده، نگارش- بررسی و ویرایش، تایید نهایی؛ مجتبی علیزاده: مفهومسازی، طراحی مطالعه، روششناسی، تحلیل داده، نگارش- بررسی و ویرایش؛ سکینه سقاییان نژاد: مفهومسازی، طراحی مطالعه، گردآوری داده، روششناسی، تحلیل داده، مدیریت داده، نگارش- پیش نویس، نگارش- بررسی و ویرایش، سرپرستی مطالعه، مدیریت پروژه، تایید نهایی.
رضایت برای انتشار: مورد ندارد.
دسترسی به دادهها: مورد ندارد.
استفاده از هوش مصنوعی: مورد ندارد.
قدردانی: نویسندگان از همه کسانی که در انجام این تحقیق همکاری داشته و با ارائه نظرات ارزشمند خود باعث ارتقا آن شدهاند، تشکر و قدردانی مینمایند. همچنین، از کارشناس نظارت بر عملکرد بودجه و معاونت مالی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به خاطر مساعدتهای شان تشکر ویژه میشود. این مقاله حاصل بخشی از پایاننامه با عنوان تدوین شاخصهای کلیدی عملکرد سیستم اطلاعات مالی بیمارستان فارابی شهر اصفهان، در مقطع کارشناسی ارشد، مصوب مرکز تحقیقات فنآوری اطلاعات در امور سلامت در سال 1398 با کد IR.MUI.RESEARCH.REC.1398.547 است.
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
فن آوری اطلاعات سلامت
دریافت: 1403/10/17 | پذیرش: 1404/5/20 | انتشار: 1404/6/12
دریافت: 1403/10/17 | پذیرش: 1404/5/20 | انتشار: 1404/6/12
پیوست [PDF 544 KB] (41 دریافت)
Supplement [PDF 293 KB] (42 دریافت)
فهرست منابع
1. Saghaeiannejad-Isfahani S, Salimian-Rizi N. Assessment of success of financial information system in educational, health, and medical centers affiliated to Isfahan University of Medical Sciences. Journal of Education Health Promotion. 2020; 9:128. Doi:
https://doi.org/10.4103/jehp.jehp_675_19 [DOI:10.4103/jehp.jehp_675_19.]
2. Legziya M, Nazemi Sh, Dadmand F. An evaluation of the adjusted DeLone and McLean model of information systems success the case of financial information system in Ferdowsi University of Mashhad. Iranian Journal of Information Processing and Management, 2012; 27(3): 577-596. [In Persian]. Available from: https://jipm.irandoc.ac.ir/article_699157.html?lang=en
3. Ameen, A, Ahmad K. The role of finance information systems in anti-financial corruptions: a theoretical review. International Conference on Research and Innovation in Information Systems. 2011; 23:1-6. DOI: 10.1109/ICRIIS.2011.6125725 [DOI:10.1109/ICRIIS.2011.6125725]
4. Suarez V, Lesneski C, Denison D. Making the case for using financial indicators in local public health agencies. American Journal of Public Health. 2011; 101(3): 419-25. doi:
https://doi.org/10.2105/AJPH.2010.194555 [DOI:10.2105/AJPH.2010.194555.]
5. Peral J, Maté A, Marco M. Application of data mining techniques to identify relevant key performance indicators. Computer Standards & Interfaces. 2017; 54(2):76-85. Available from: [DOI:10.1016/j.csi.2016.11.006]
6. Moheb M, Ferdousi M, Haghighat M, Rejalian F. Prioritization of key human resource performance indicators using multivariate decision-making techniques in selected hospitals of Isfahan University of Medical Sciences. Journal of Healthcare Management Research (JHMR). 2015; 6(1):43-50. [In Persian]. Available from: https://www.sid.ir/paper/232368/en .
7. Khalifa M, Khalid P. Developing strategic health care key performance indicators: a case study on a tertiary care hospital. Procedia Computer Science. 2015; 63: 459 - 466. doi:
https://doi.org/10.1016/j.procs.2015.08.368 [DOI:10.1016/j.procs.2015.08.368.]
8. Gonzalez E, Nanos E.M, Seyr H, Valldecabres L, Yürüşen N.Y, Smolka U, Muskulus M, Melero J.J. Key performance indicators for wind farm operation and maintenance. Energy Procedia. 2017; 137: 559-570. doi:
https://doi.org/10.1016/j.egypro.2017.10.385 [DOI:10.1016/j.egypro.2017.10.385.]
9. Reiesi Nafchi M, Deris F, Mirzaeeian R. Study and comparison of performance indicators of hospitals of Shahrekord University of Medical Sciences with the standards of the Ministry of Health. Shahrekord University of Medical Sciences. 2014;15(6): 60-7. [In Persian]. Available from: https://magiran.com/p1607902.
10. Ghadim Khani M, Arzhangi R. Comprehensive book of indicators. 2nd ed. Ardabil university of medical sciences. 2019. [cited 24 Aug 2025]. [In Persian] Available from: https://www.arums.ac.ir/file/download/page/1579196490-1398-.pdf.
11. Sajjadi H, Sajjadi Z, Hadi M. Is there any method to compare key indicators of a hospital performance simultaneity. Health Information Management. 2011; 8: 71- 81. [In Persian]. Available from: https://him.mui.ac.ir/article_11053.html
12. Saghaeiannejad-Esfahani S, Ehteshami A, Mohammadi-Bertiani Z. Toward a framework of statistical information system for Iranian hospitals. International Journal of Health System and Disaster Management. 2015; 3(2): 103. [Cited 18 Aug 2025]. Available from: https://link.gale.com/apps/doc/A402291576/AONE?u=anon~fbb62ab9&sid=googleScholar&xid=afb8025e
13. Rahimi H, Khammar-nia M, Kavosi Z, Eslahi M. Indicators of hospital performance evaluation: a systematic review. International Journal of Hospital Research. 2014; 3(4): 199-208. Available from: https://ijhr.iums.ac.ir/article_10152.html.
14. AlRababah A, AlShahrani A, Al-Kasasbeh B. Efficiency model of information systems as an implementation of key performance indicators. International Journal of Computer Science and Network Security. 2016; 16(12): 139-143. Available from: http://paper.ijcsns.org/07_book/201612/20161219.pdf
15. Pink G.H, Holmes G.M., D'Alpe C, Strunk L.A, McGee P, Slifkin R.T. Financial indicators for critical access hospitals. The Journal of Rural Health. 2006; 22(3): 229-36. doi:
https://doi.org/10.1111/j.1748-0361.2006.00037.x [DOI:10.1111/j.1748-0361.2006.00037.x.]
16. Badawy M, El-Aziz A, Idress A, Hefny H, Hossam Sh. A survey on exploring key performance indicators. Future Computing and Informatics Journal. 2016(1-2); 47-52.
https://doi.org/10.1016/j.fcij.2016.04.001 [DOI:10.1016/j.fcij.2016.04.001.]
17. Johnson J. Critical access hospitals top 10 key financial indicators. National rural health resource center. 2015. Available from: http://www.ruralcenter.org.
18. Abutorabi A, Koohi A. Evaluation of financial performance of selected hospitals of social security organization in 1394. Social Security Journal, 2018; 14(1): 142-165. [In Persian]. Available from: https://qjo.ssor.ir/article_65781.html.
19. Rahimi H, Kavosi Z, Shojaei P, Kharazmi E. Key performance indicators in hospital based on balanced scorecard model. Journal of Health Management & Informatics. 2017; 4(1): 17-24. Available from: https://jhmi.sums.ac.ir/article_42683.html.
20. Alderman A, Storey A, Chung K. Financial impact of emergency hand trauma on the health care system. Journal of the American College of Surgeons. 2008; 206(2): 233-238. doi:
https://doi.org/10.1016/j.jamcollsurg.2007.07.043 [DOI:10.1016/j.jamcollsurg.2007.07.043.]
21. Schuhmann T. Hospital financial performance trends to watch. Healthcare Financial Management. 2008; 59-66. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18683415/.
22. Elhuni R, Ahmad M. Key performance indicators for sustainable production evaluation in oil and gas sector. Procedia Manufacturing. 2017; 11: 718-724. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.promfg.2017.07.172. [DOI:10.1016/j.promfg.2017.07.172]
23. Mirzaei A, Tabibi J, Nasiripor A, Riyahi L. Prioritizing the use of financial indicators in order to evaluate the financial performance of hospitals in Iran. 2015; 17(59): 54-9. [In Persian]. doi: [DOI:10.22038/nnj.2015.6450.]
24. Mirzaei A, Tabibi J, Nasiripor A, Riyahi L. Evaluating the feasibility of financial variables of health: A hospital administrators view point. Journal of Educational Management Innovations 12. 2016; 1(45): 85-91. doi: http://dx.doi.org/10.31661/gmj.v5i1.595. [DOI:10.31661/gmj.v5i1.595]
25. Kryukov D., Strauss R. Information security governance as key performance indicator for financial institutions. Scientific Journal of Riga Technical University. 2009;1: 38. doi: https://dl.acm.org/doi/10.2478/v10143-009-0014-x. [DOI:10.2478/v10143-009-0014-x]
26. Janati A, Valizadeh S, Jafarabadi M.A. Development of financial indicators of hospital performance. Journal of Clinical Research & Governance. 2014; 3: 92-8. doi:
https://doi.org/10.13183/jcrg.v3i0.121 [DOI:10.13183/JCRG.V3I0.121.]
27. Pink. G.H, Daniel I, Hall L.M, McKillop I. Selection of key financial indicators: a literature, panel and survey approach. Healthcare Quarterly. 2007;10(1): 87-96. doi:
https://doi.org/10.12927/hcq.2007.18661 [DOI:10.12927/hcq.2007.18661.]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
