زمینه: داروها یک بخش اساسی و با هزینه- اثربخشی بالایی از مراقبت‏های بهداشتی درمانی هستند که سهم عظیمی از هزینه‏های خانوارها را به خود اختصاص می‏دهند. از سوی دیگر نظام بیمه دارویی ایران با ساختار، سیاست‏ها و مقررات گذشته کارایی و اثربخشی لازم را نخواهد داشت. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه ی نظام قیمت‏گذاری و بیمه دارو در ایران و چند کشور منتخب به منظور سازماندهی وضعیَت قیمت‏گذاری و بازپرداخت هزینه‏های دارو بود. روش بررسی : پژوهش حاضراز نوع تطبیقی ـ توصیفی ست. منابع اطلاعات پژوهش عبارت اند از نظام بیمه ی دارو در کشورهای استرالیا، انگلستان، آلمان و اسپانیا، فرانسه و ایران. گردآوری داده‏های پژوهش از طریق کتابخانه‏ای و میدانی، و بانک‏های اطلاعاتی، شبکه ی اینترنت و مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، بررسی پایگاه‏های اینترنتی، پرسشنامه و مصاحبه انجام گرفت.

یافته‏ها: در اغلب کشورهای مورد مطالعه ساختار تصمیم‏گیری به صورت کمیته‏های مشترک بین وزارت بهداشت و نظام بیمه می‏باشد. وزارت بهداشت به عنوان متولَی سلامت نقش بیشتری در تعیین نوع داروی مورد تعهد؛ و سازمانهای بیمه‏گر نقش بیشتری در قیمت‏گذاری با استفاده از قدرت چانه زنی دارند. بیمار کمترین مشارکت در پرداخت هزینه ی داروهای حیاتی را دارد. بیماران مزمن و اقشار آسیب‏پذیر برای کلیَه ی هزینه‏های درمان مورد شناسائی و حمایت‏های خاص قرار می‏گیرند.مقررات انتخاب دارو در لیست بیمه و قیمت‏گذاری آنها شفَاف و روشهای قیمت‏گذاری برای داروهای مختلف متفاوت است. کترل مصرف دارو از طریق اعمال محدودیَت‏ها و مشوَق‏ها برای پزشکان و داروسازان و کنترل هزینه با مذاکره، تعیین قیمت براساس حجم فروش، کاهش اجباری قیمت، دریافت تخفیف از تامین‏کنندگان، توزیع‏کنندگان و داروخانه‏ها است.

نتیجه گیری: نظام بیمه ی دارویی ایران این نقص هارادارد: دوگانگی مراجع تصمیم‏گیری برای دارو، شفاف نبودن سازوکار انتخاب دارو در لیست بیمه، تمایز قایل نشدن میان داروهای گوناگون از نظر میزان و سطح بازپرداخت هزینه‏های دارویی، روش‏های سنتَی نظام قیمت‏گذاری دارو، حمایت ناقص از بیماران مزمن و گروه‏های آسیب‏پذیر، نبودن راهکارهای تشویقی تجویز منطقی دارو برای داروخانه‏ها و پزشکان. پیشنهاد می شود در ساختار و مقررات نظام قیمت‏گذاری و بیمه داروی کشور بازنگری نظام‏مند صورت گیرد.