مقدمه: امروزه این باور در میان کارشناسان اقتصادی پذیرفته شده است که بهره­وری نیروی کار، نقش انکار ناپذیری در رشد اقتصادی کشورها ایفا می­کند. این پژوهش به بررسی چگونگی تأثیرگذاری مخارج بهداشتی دولتی و خصوصی بر بهره­وری نیروی کار در استان­های کشور پرداخته است.
روش کار: این پژوهش با بهره­ گیری از داده­های مرکز آمار ایران، در طول دوره 1393-1384 و انتخاب جامعه آماری استان­های کشور در قالب داده ­های تابلویی اجرا شد. بدین منظور، مدل رشد درون­ زای رومر و روش اقتصادسنجی میان­گروهی، میان­گروهی تلفیقی و اثرات ثابت پویا، برآورد و  بر مبنای آزمون هاوسمن، الگوی مناسب شناسایی شد. سپس با اتکا بر رهیافت هم­انباشتگی تابلویی و با استفاده از روش­های برآورد حداقل مربعات به طور کامل اصلاح شده و حداقل مربعات پویا، روابط بلند مدت با لحاظ وابستگی مقطعی نیز استخراج شد. در نهایت آزمون علیّت بر مبنای رهیافت میان­گروهی تلفیقی اجرا شد.
یافته­ ها: بر اساس یافته­ های حاصل، دو متغیر مخارج بهداشتی خصوصی و دولتی تأثیر مثبت و معنی­داری بر بهره­وری نیروی کار در استان­های کشور دارد و میزان اثرگذاری مخارج بهداشتی دولتی بیشتر از خصوصی است. نتایج آزمون علیّت میان­گروهی ­تلفیقی، گویای آن بود که رابطه علیّت بلندمدت از سمت مخارج بهداشتی دولتی و خصوصی، به سمت بهره­وری نیروی کار وجود دارد.
نتیجه­ گیری: اهتمام هر چه بیشتر دولت در زمینه سرمایه­گذاری در بخش سلامت و ارتقای کیفیت هزینه­ های بهداشتی، به ویژه در استان­های کمتر برخوردار، می­تواند بهره ­وری نیروی کار را افزایش دهد.