جلد 23، شماره 1 - ( 1-1399 )
جلد 23 شماره 1 صفحات 73-58 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Abhari B, Aleemran R, Aghajani H. The Effect of Sanctions on Iran's Health System Using Provincial Data and Spatial Panel Methods from 2009 to 2016. jha 2020; 23 (1) :58-73
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-3254-fa.html
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-3254-fa.html
ابهری بهروز، آل عمران رویا، آقاجانی حبیب. اثر تحریم‌ها بر سلامت کشور ایران با استفاده از داده‌های استانی
و روش پانل فضایی: 95-1388. فصلنامه مدیریت سلامت. 1399; 23 (1) :58-73
بهروز ابهری1 
، رویا آل عمران 2، حبیب آقاجانی3
، رویا آل عمران 2، حبیب آقاجانی3
1- دانشجوی دکتری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه، میانه
2- دانشیار، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز ،Aleemran@iaut.ac.ir
3- استادیار، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز
2- دانشیار، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز ،
3- استادیار، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز
چکیده: (3389 مشاهده)
مقدمه: بررسی تأثیر تحریم های اعمال‌شده بر روی سلامت افراد عادی کشور تحریم شده مباحث چالش‌برانگیزی را برافروخته است. مطابق مبانی نظری، سلامت تحت تأثیر متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، محیطی و درمانی است که گروسمن آن را تبیین کرده است. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر تحریم ها بر سلامت کلیه استان های کشور است.
روش ها: مطالعه حاضر به صورت توصیفی، تحلیلی و طولی برای سال‌های 95-1388 انجام شد. جامعه مطالعه شامل کلیه استان‌های کشور و متغیرهای استفاده شده شامل متغیرهای کنترلی اقتصادی، اجتماعی، درمانی و محیطی از قبیل تولید ناخالص استانی، وضعیت تحصیلات، شهرنشینی، نهاده های درمانی و متغیر دامی تحریم بود. تحلیل داده ها با استفاده از مدل پانل فضایی و نرم افزار Stata انجام شد.
یافته ها: مقایسه وقفه های اعمال‌شده در مدل نشان می دهد که اثر منفی تحریم ها در سال دوم اتفاق افتاده است. بررسی ها نشان داد کشش (درصد تغییرات) مرگ ومیر نسبت به متغیر درمانی تعداد پزشکان چهار درصد است. بودجه عمرانی دولت بعد از دو سال تأثیر منفی بر سلامت می گذارد. ضریب متغیر بیکاری مثبت 0235/0 است. برآورد انجام‌شده برای نرخ شهرنشینی معنی دار نبود.
نتیجه گیری: تأثیر تحریم ها در سال اعمال‌شده و نیز سال بعدازآن بر سلامت عمومی جامعه معنی دار نبوده و اثر آن در سال دوم منفی و در سال سوم مثبت می گردد. لذا، بر اساس نتایج پژوهش ضرورت دارد برای کاهش هزینه های تحریم ها، برنامه ریزی لازم برای بهبود شرایط اقتصادی-اجتماعی از قبیل نرخ بیکاری اندیشیده شود. ضمناً طرح های عمرانی و سیاست های سلامت با دوراندیشی اجرا گردد، چراکه اجرای نامناسب آن اثر منفی بر سلامت می گذارد.
روش ها: مطالعه حاضر به صورت توصیفی، تحلیلی و طولی برای سال‌های 95-1388 انجام شد. جامعه مطالعه شامل کلیه استان‌های کشور و متغیرهای استفاده شده شامل متغیرهای کنترلی اقتصادی، اجتماعی، درمانی و محیطی از قبیل تولید ناخالص استانی، وضعیت تحصیلات، شهرنشینی، نهاده های درمانی و متغیر دامی تحریم بود. تحلیل داده ها با استفاده از مدل پانل فضایی و نرم افزار Stata انجام شد.
یافته ها: مقایسه وقفه های اعمال‌شده در مدل نشان می دهد که اثر منفی تحریم ها در سال دوم اتفاق افتاده است. بررسی ها نشان داد کشش (درصد تغییرات) مرگ ومیر نسبت به متغیر درمانی تعداد پزشکان چهار درصد است. بودجه عمرانی دولت بعد از دو سال تأثیر منفی بر سلامت می گذارد. ضریب متغیر بیکاری مثبت 0235/0 است. برآورد انجام‌شده برای نرخ شهرنشینی معنی دار نبود.
نتیجه گیری: تأثیر تحریم ها در سال اعمال‌شده و نیز سال بعدازآن بر سلامت عمومی جامعه معنی دار نبوده و اثر آن در سال دوم منفی و در سال سوم مثبت می گردد. لذا، بر اساس نتایج پژوهش ضرورت دارد برای کاهش هزینه های تحریم ها، برنامه ریزی لازم برای بهبود شرایط اقتصادی-اجتماعی از قبیل نرخ بیکاری اندیشیده شود. ضمناً طرح های عمرانی و سیاست های سلامت با دوراندیشی اجرا گردد، چراکه اجرای نامناسب آن اثر منفی بر سلامت می گذارد.
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اقتصاد سلامت
دریافت: 1398/9/30 | پذیرش: 1399/1/10 | انتشار: 1399/1/10
دریافت: 1398/9/30 | پذیرش: 1399/1/10 | انتشار: 1399/1/10
فهرست منابع
1. Davis L, Engerman S. History lessons: sanctions-neither war nor peace. J Econ Perspect. 2003;17(2):187-197. [DOI:10.1257/089533003765888502]
2. Zahrani M. Economic sanction from theory to act. Foreign policy magazine. 1997; 41(1):17-28.[In Persian]
3. Ajili H, MobiniKeshe Z. Oil sanction of Iran(emphasis on oil sanction of EU in 2012). Journal of Policy and International Research. 2013;15(5):99-129.[In Persian]
4. Ghadamgahi Z. The effect of economic sanctions on health sector: the case study Iran and developing countries that depended on natural resources export [dissertation] Tehran Iran: univ. TarbiatModares; 2017.[In Persian]
5. Setayesh S, Mackey TK. Addressing the impact of economic sanctions on Iranian drug shortages in the joint comprehensive plan of action: promoting access to medicines and health diplomacy.Global Health. 2016;12:31. [DOI:10.1186/s12992-016-0168-6]
6. Dizaji SF, Farzanegan MR, Naghavi A. Political institutions and government spending behavior: theory and evidence from Iran. International Tax and Public Finance. 2016;23(3):552-549. [DOI:10.1007/s10797-015-9378-8]
7. Aloosh M, Aloosh A. Iran: Lift sanctions now to save public health. Nature. 2015;520(7549):623. [DOI:10.1038/520623c]
8. Allen S.H, Lektzian D.J.Economic Sanctions: A blunt instrument? Journal of Peace Research. 2013, 50(1): 121-135 [DOI:10.1177/0022343312456224]
9. Butler D. Iran hit by drug shortage. Nature. 2013;504(7478):15-6. [DOI:10.1038/504015a]
10. Nakanishi H. The construction of the sanctions regime against Iran: political dimensions of unilateralism. In: Economic sanctions under International Law. The Hague: T.M.C. Asser Press; 2015; p.23-41. [DOI:10.1007/978-94-6265-051-0_2]
11. Aloosh M. North America: US sanctions alarm physicians from Iran. Nature. 2015;522(7557):419. [DOI:10.1038/522419e]
12. Gordon CJ. Crippling Iran: The UN Security Council and the Tactic of Deliberate Ambiguity. Geo J Int'l L. 2013; 44(3): 973-1006.
13. Kokabisaghi F. Assessment of the Effects of Economic Sanctions on Iranians Right to Health by Using Human Rights Impact Assessment Tool: A Systematic Review. IJHPM. 2018; 7(5): 374-393. [DOI:10.15171/ijhpm.2017.147]
14. Farzanegan MR, Hayo B. Sanctions and the shadow economy: Empirical evidence from Iranian provinces. Applied Economics Letters. 2019;26(6):501-505. [DOI:10.1080/13504851.2018.1486981]
15. Cheraghali A. Impacts of International Sanctions on Iranian Pharmaceutical Market. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences.2013; 21(1). [DOI:10.1186/2008-2231-21-64]
16. Peksen D. Economic Sanctions and Human Security: The public Health Effect of Economic Sanctions. Foreign Policy Analysis. 2010;7(3):237-251 [DOI:10.1111/j.1743-8594.2011.00136.x]
17. SefidDashti SI. The effects of economic sanctions on health and medical sectors emphasis on Iran. In: Tarood Shomal research institution, editor. Second international conference about economy under sanction situations; 22 september; Babolsar; Tarood Shomal research institution; 2014.[In Persian]
18. Halicioglu F. Modelling life expectancy in Turkey. Economic Modeling. 2011; 26(6):501-505.
19. Kivimaki M, Batty GD, Pentti J, Shipley MJ, Sipila PN, Nyberg ST, Suominen SB, And et al. Association between socioeconomic status and the development of mental and physical health conditions in adulthood: a multi-cohort study Lancet public Health. 2020; 5(3): e140-49. [DOI:10.1016/S2468-2667(19)30248-8]
20. Kunst AE, Bos V, Lahelma E, Bartley M, Lissau I, Regidor E, et al. Trends in socioeconomic inequalities in self-assessed health in 10 European countries. Int J Epidemiol. 2005;34(2):295-305. [DOI:10.1093/ije/dyh342]
21. Willkinson RG. The epidemiological transition: from material scarcity to social disadvantage? Daedalus. 1994; 123(4):61-78.
22. Marmot MG, Mustard J.F. Coronary Heart Disease from a Population Perspective. In: Barer M, editor. Why are Some People Healthy and Others Not?. New York: Aldine de Gruyter. 1994; 124-150.
23. Hertzman C, Frank J, Evans R.G. Heterogeneities in Health Status and the Determinants of Population Health. In: Barer M, editor. Why are Some People Healthy and Others Not?. New York: Aldine de Gruyter. 1994;1-28.
24. Grossman M. on the Concept of Health Capital and Demand for Health. Journal of Political Economy.1972; 80(2): 223-255. [DOI:10.1086/259880]
25. Lesage JP. The Theory and Practice of Spatial Econometrics. Spain. University of Toledo. 1999.
26. Elhorst JP. Spatial Econometrics from Cross-Sectional Data to Spatial Panels, Springer. London. 2014. [DOI:10.1007/978-3-642-40340-8]
27. Anselin L. Under the hood issues in the specification and interpretation of spatial regression models. Agricultural Economics. 2002; 27(3):247-267. [DOI:10.1111/j.1574-0862.2002.tb00120.x]
28. Belotti F, Hughes G, Mortari AP. Spatial panel data models using Stata. The Stata Journal. 2017; 17(1):139-180. [DOI:10.1177/1536867X1701700109]
29. Guliyev H. Determining the spatial effects of COVID-19 using the spatial panel data model. Spatial statistic. 2020; 38:1-10. [DOI:10.1016/j.spasta.2020.100443]
30. Songchitruksa P, Zeng X. Getis-Ord Spatial Statistics to Identify Hot Spots by Using Incident Management Data. Journal of the Transportation Research Board. 2010; 2165:42-51. [DOI:10.3141/2165-05]
31. Wackerly D, Mendenhall W. Scheaffer, RL. Mathematical Statistics with Applications. 7 th ed. USA: Thomson. 2008.
32. Abrishami H, Mehrara M. Applied econometrics (new approaches).Tehran Iran. University of Tehran press; 2009. [In Persian]
33. Gunasekara FI, Carter K, McKenzie S. Income-related health inequalities in working age men and women in Australia and New Zealand. Health Economics. 2013;37(3):211-217. [DOI:10.1111/1753-6405.12061]
34. Dastra JA, Kunst AE, Borrell C, Breeze E, Cambois E, Costa G, et al. Socioeconomic differences in the prevalence of common chronic diseases: an overview of eight European countries. Int J Epidemiol. 2005; 34(2): 316-326. [DOI:10.1093/ije/dyh386]
35. Stringhini S, Carmeli C, Jokela M, Avendaño M, McCrory C, Errico A, et al. Socioeconomic status, non-communicable disease risk factors, and walking speed in older adults: multi-cohort population based study. BMJ Clinical Research. 2018; 360: k1046. [DOI:10.1136/bmj.k1046]
36. Singh-Manoux A, Fayosse A, Sabia S, Tabak A, Shipley M, Dugravot A, et al. Clinical, socioeconomic, and behavioural factors at age 50 years and risk of cardiometabolic multimorbidity and mortality: a cohort study. PLoS Med. 2018; 15(5): e1002571. [DOI:10.1371/journal.pmed.1002571]
37. Mackenbach JP, Stirbu I, Roskam AJ, Schaap MM, Menvielle G, Leinsalu M. et al. Socioeconomic inequalities in health in 22 European countries. N Engl J Med 2008; 358: 2468-2481. [DOI:10.1056/NEJMsa0707519]
38. WHO. Closing the gap in a generation: health equity through action on the social determinants of health. Geneva. 2008.
39. UN. Transforming our world: the 2030 agenda for sustainable development. New York, NY: United Nations; 2015.
40. Van DE, Koolman X. Explaining the differences in income-related health inequalities across European countries. Health Econ. 2004;13(17):609-628. [DOI:10.1002/hec.918]
41. Martikainen P, Lahelma E, Marmot M, Sekine M, Nishi N, Kagamimori S. A comparison of socioeconomic differences in physical functioning and perceived health among male and female employees in Britain, Finland and Japan. Soc Sci Med. 2004;59(6):1287-95. [DOI:10.1016/j.socscimed.2004.01.005]
42. Kawachi I, Adler NE, Dow WH. Money, schooling, and health: Mechanisms and causal evidence. Ann N Y Acad Sci. 2010;1186(1):56-68. [DOI:10.1111/j.1749-6632.2009.05340.x]
43. Benzeval M, Judge K. Income and health: the time dimension. Soc Sci Med. 2001;52(9):1371-90 [DOI:10.1016/S0277-9536(00)00244-6]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
