جلد 26، شماره 2 - ( 4-1402 )                   جلد 26 شماره 2 صفحات 10-9 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Shabani M, Adeli S. Clinical pharmacist involvement in the medication process: A key strategy to reduce of medication errors in IRAN. jha 2023; 26 (2) :9-10
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4340-fa.html
شبانی محمدامین، عادلی سیدحسن. مشارکت داروسازان بالینی، راهبردی کلیدی جهت کاهش خطاهای دارویی در بیمارستان های ایران. فصلنامه مدیریت سلامت. 1402; 26 (2) :9-10

URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4340-fa.html


1- دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم
2- دانشیار، گروه داخلی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم ، adeli@muq.ac.ir
چکیده:   (675 مشاهده)
خطاهای دارویی، به عنوان یکی از شایع­ترین انواع خطاهای پزشکی، موجب ایجاد  نگرانی در سراسر جهان شده­اند. خطاهای دارویی ممکن­است موجب عوارضی جدی، از جمله مرگ، ناتوانی، بستری طولانی­مدت در بیمارستان و همچنین آسیب­های جسمی و روانی شوند. بنابراین، این خطاها هزینه­های زیادی را بر کل جامعه و اقتصاد سلامت تحمیل می­کنند. این درحالی­است که قابل پیشگیری‌ترین علت منفرد عوارض ‌جانبی دارویی، خطاهای دارویی هستند. تخمین زده شده است که بین 10 تا 18 درصد از تمام آسیب­های بیمارستانی گزارش­شده را می­توان به خطاهای دارویی نسبت داد. ]1،2[خطای دارویی به هر رویداد قابل پیشگیری اطلاق می‌شود که ممکن­است موجب  استفاده نامناسب از دارو یا آسیب به بیمار شود به طوری‌که دارو در کنترل متخصص مراقبت­های بهداشتی، بیمار یا مصرف­کننده است. ]3[خطای دارویی ممکن­است در هر مرحله از فرآیند درمان رخ دهد. در یک مطالعه، در ایران، شیوع خطاهای دارویی در هر یک از مراحل تجویز، نسخه­برداری، توزیع و دادن دارو به ترتیب 7/48-8/29، 8/51-0/10، 6/33-3/11 و 0/70-3/14 درصد بوده­است. ]1[داروسازان بالینی، متخصصان دارای مجوز و با تحصیلات و آموزش پیشرفته هستند که در انواع فعالیت‌های مراقبت از بیمار، با تمرکز بر مدیریت جامع دارو، فعالیت می­کنند و  هدف آن­ها کاهش خطاهای دارویی، عوارض جانبی، تداخلات دارویی و هزینه های مراقبت­های بهداشتی است. ]4 [نشان ­داده­شده­است که مشارکت داروسازان بالینی از 58 درصد خطاهای دارویی و 72 درصد از خطاهای بالقوه پرخطر جلوگیری می­کند. حضور داروسازان بالینی به پرستاران کمک می­کند تا در هر مرحله از فرآیند تجویز دارو، تصمیمات بالینی آگاهانه بگیرند. ]5[ علیرغم همکاری بین داروسازان بالینی و پزشکان در بسیاری از کشورها، در برخی کشورهای دیگر، رشته داروسازی بالینی هنوز توسعه نیافته­است و با چالش­های قابل­توجهی مواجه است. برخی پزشکان، نقش حائز اهمیتی برای داروسازان بالینی، جهت تجویز و طراحی برنامه‌های درمانی، قائل نیستند که می­تواند ناشی از بی­اعتمادی آن­ها به داروسازان بالینی باشد. ]6[ مدیریت دارودرمانی یا مراقبت دارویی جزء پویای سیستم مراقبت­های بهداشتی است. نقش آن اطمینان از استفاده مناسب از داروها است تا وضعیت سلامتی بیمار را بهبود بخشد. اگرچه زمان زیادی از فعالیت متخصصان داروسازی بالینی در ایران می­گذرد و مطالعات متعددی اهمیت نقش آن­ها را نشان می­دهند، اما هنوز اهمیت نقش و خدمات آن­ها در تیم‌های مدیریت مراقبت از بیمار، در بیمارستان­های ایران به­طورکامل مشخص نشده­است. تداخل حوزه وظایف و اختیارات داروسازان بالینی، برحسب وظایف ابلاغی یا نقش­های بالینی پیش­بینی­شده آن­ها در تیم درمان، علیرغم چندین­سال فعالیت حرفه­ای داروسازان بالینی در برخی مراکز درمانی کشور، بسیار مشهود است؛ بطوریکه در مواردی با ابهامات جدی در انطباق وظایف صنفی، به علت همپوشانی اجرایی و اختیارات بالینی دیگر اعضای تیم درمان، به عنوان ذینفعان بروز خطای دارویی، در مقام ارایه­کنندگان خدمات بستری، سرپایی و مراقبت­درمنزل مواجه هستند. بنابراین تفکیک و شرح  نقش داروسازان بالینی، جهت همکاری با سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی برای ارائه مراقبت‌های با کیفیت بالاتر، بهبود نتایج، به­حداکثررساندن ایمنی و کنترل هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی در فرایند دارویی، ضروری به نظر می­رسد و به مدیران و سیاست­گذاران پیشنهاد می­گردد اقدامات لازم در این زمینه درنظر گرفته شود.
تضاد منافع: نویسندگان تصریح می­دارند هیچ­گونه تضاد منافعی وجود ندارد.
تشکر  وقدردانی: نویسندگان مراتب سپاس و قدردانی خود را از معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی قم اعلام میدارند.
متن کامل [PDF 478 kb]   (200 دریافت)    
نوع مقاله: نامه به سردبیر | موضوع مقاله: مدیریت خدمات بهداشتی‌ و درمانی
دریافت: 1402/1/2 | پذیرش: 1402/3/30 | انتشار: 1402/10/3

فهرست منابع
1. Mansouri A, Ahmadvand A, Hadjibabaie M, Kargar M, Javadi M, Gholami K. Types and severity of medication errors in Iran; a review of the current literature. DARU J Pharm Sci. 2013;21:1-10. [DOI:10.1186/2008-2231-21-49]
2. Naseralallah L, Stewart D, Azfar Ali R, Paudyal V. An umbrella review of systematic reviews on contributory factors to medication errors in health-care settings. Expert Opin Drug Saf. 2022;21(11):1379-99. [DOI:10.1080/14740338.2022.2147921]
3. Chand S, Hiremath S, Shastry CS, Joel JJ, Bhat CHK, Dikkatwar MS. Incidence and types of dispensing errors in the pharmacy of a tertiary care charitable hospital. Clin Epidemiol Glob Heal. 2022;18:101172. [DOI:10.1016/j.cegh.2022.101172]
4. Althomali A, Altowairqi A, Alghamdi A, Alotaibi M, Althubaiti A, Alqurashi A, et al. Impact of Clinical Pharmacist Intervention on Clinical Outcomes in the Critical Care Unit, Taif City, Saudi Arabia: A Retrospective Study. Pharmacy. 2022;10(5):108. [DOI:10.3390/pharmacy10050108]
5. Marufu TC, Bower R, Hendron E, Manning JC. Nursing interventions to reduce medication errors in paediatrics and neonates: Systematic review and meta-analysis. J Pediatr Nurs. 2022;62:e139-47. [DOI:10.1016/j.pedn.2021.08.024]
6. Said A, Hussain N, Abdelaty LN. Physicians' and pharmacists' perception and practice of hospital pharmacist professional role in Egypt. Int J Pharm Pract. 2020;28(5):491-7. [DOI:10.1111/ijpp.12638]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مدیریت سلامت می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Health Administration

Designed & Developed by : Yektaweb