جلد 26، شماره 1 - ( 1-1402 )                   جلد 26 شماره 1 صفحات 89-67 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1- استاد، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران،تهران
2- دانشجوی دکتری حرفه‌ای پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران،تهران
3- دانشکده دندان پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
4- دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران،تهران، ایران.
5- دانشجوی دکتری حرفه‌ای پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران،تهران ، sanazbrd1381@gmail.com
چکیده:   (802 مشاهده)
مقدمه: پزشکی خانواده، برنامه‌ای مبتنی بر جامعه برای ارائه خدمات سلامت است که در آن گروه پزشکی آموزش دیده، خدمات اولیه بهداشتی و درمانی را به‌صورت جامع، هماهنگ، مستمر و فرد محور با هدف تأمین، حفظ و ارتقای سلامت مردم ارائه می‌کند. برنامه پزشکی خانواده شهری در ایران از سال 1391 اجرا شد. تعارض منافع یکی از چالش‌های مهم در اجرای برنامه پزشکی خانواده در ایران است. هدف از این پژوهش، شناسایی انواع و مصادیق تعارض منافع در برنامه پزشکی خانواده و ارائه راهکارهای مدیریت و کنترل آن است.
روش­ها: این مطالعه با روش مرور حیطه‌ای انجام شد. مطالعات منتشر شده در پایگاه‌ داده‌های انگلیسی پابمد، اسکاپوس، وب آو ساینس و پایگاههای فارسی نورمگز، مگ ایران، پایگاه استنادی جهان اسلام و موتور جستجوی گوگل اسکولار در زمینه تعارض منافع در برنامه پزشکی خانواده در بازه زمانی ژانویه 1980 تا جولای 2022 جستجو و بررسی شدند. در نهایت، 31 مقاله مرتبط انتخاب و با روش تحلیل چارچوبی بررسی شدند.
یافته­ها: تعداد 18 مصداق تعارض ­منافع در برنامه پزشکی خانواده شناسایی ­شد که به دو دسته کلی تعارض منافع مستقیم و تعارض منافع غیر مستقیم تقسیم شدند. دریافت پول، هدیه، نمونه کالا و گرنت از شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی بیشترین تکرار را در مطالعات داشتند. تعداد 28 راهکار برای مدیریت­تعارض ­منافع در برنامه­پزشکی­خانواده شناسایی­شد که در چهار سطح بنیادی (دولت و وزارت ­بهداشت)، کلان (دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، سازمان بیمه ­سلامت و شرکت­های ­تجهیزاتی و دارویی)، میانی(سازمان‌های بهداشتی و درمانی) و خرد(ارائه‌دهنده­ و دریافت‌کننده­ خدمت سلامت) دسته‌بندی­شدند. وضع قوانین و مقررات، استفاده از روش پرداخت مبتنی بر عملکرد، افزایش نظارت و کنترل بر عملکرد پزشکان خانواده، شفاف‌سازی روابط مالی پزشکان خانواده با صنایع، بکارگیری نظام آموزشی مبتنی بر شواهد و توسعه دانش و مهارت‌های پزشکان خانواده از جمله راهکارهای اشاره شده در مطالعات بود.
نتیجه‌گیری: تعارض منافع، چالشی جدی در حوزه مراقبت‌های بهداشتی اولیه و برنامه پزشکی خانواده است که میتواند به فساد منجر شود. اقدامات مدیریـت تعـارض منافع برنامه پزشکی خانواده برای تأثیرگذاری باید در سطوح فردی، سازمانی و کشوری اجرا شوند و باید نظامی ایجاد شود تا هزینه تعارض منافع برای افراد زیاد گردد.
متن کامل [PDF 796 kb]   (509 دریافت)    
نوع مقاله: مروری | موضوع مقاله: مدیریت خدمات بهداشتی‌ و درمانی
دریافت: 1401/9/21 | پذیرش: 1401/12/27 | انتشار: 1402/5/4

فهرست منابع
1. World Health Organization. Declaration of alma-ata. Regional Office for Europe: Denmark, Copenhagen; 1978. p. 4.
2. Mosadeghrad A, Aarabi M, Abbasi M. Family practice: A conceptual review. Hakim. 2021;24(2):172-91. [In Persian]
3. Mobasheri F, Jafarzadeh S, Bahramali E. The level of satisfaction of family physician program in urban population of Fasa from 2014 to 2015. J Fasa Univ Med Sci. 2017;7(2):190-8. [In Persian]
4. Kabir MJ, Ashrafian Amiri H, Rabiee M, Keshavarzi A, Hoseini S, Nasrollahpour Shirvani D. Health care providers, satisfaction in the urban family physician program of Iran. Nursing And Midwifery Journal. 2018;16(2):92-100. [in Persian]
5. Damari B, Vosough Moghaddam A, Rostami Gooran N, Kabir MJ. Evaluation of the urban family physician and referral system program in Fars and Mazandran provinces: History, achievements, challenges and solutions. J Sch Publ Health Inst Publ Health Res. 2016;14(2):17-38. [In Persian]
6. Behzadifar M, Behzadifar M, Heidarvand S, Gorji HA, Aryankhesal A, Taheri Moghadam Sh, et al. The challenges of the family physician policy in Iran: A systematic review and meta-synthesis of qualitative researches. Fam Pract. 2018 ;35(6): 652-60. [DOI:10.1093/fampra/cmy035]
7. Fardid M, Jafari M, Vosoogh Moghaddam A, Ravaghi H. Challenges and strengths of implementing urban family physician program in Fars province. J Educ Health Promot. 2019;8:1-8.
8. Mosadeghrad AM. Managing conflict of interest in health sector: A letter to the editor. Tehran University Medical Journal. 2022;80(10):847-8. [In Persian]
9. Field MJ, Lo B, editors. Conflict of interest in medical research, education and practice. Washington, DC: The National Academies Press; 2009.
10. Mosadeghrad AM, Ferlie E. Total quality management in healthcare. In: Ortenblad A, Abrahamson Lofstrom C, Sheaff R, editors. Management innovations for healthcare organizations: adopt, abandon or adapt? New York: Routledge; 2016. p. 378-96.
11. Mosadeghrad AM. Comments on Iran hospital accreditation system. Iran J Public Health. 2016; 45(6):837-9.
12. Campbell EG, Gruen RL, Mountford J, Miller LG, Cleary PD, Blumenthal D. A national survey of physician-industry relationships. N Engl J Med. 2007;356(17):1742-50. [DOI:10.1056/NEJMsa064508]
13. Kaiser Family Foundation. National survey of physicians part II: Doctors and prescription drugs. Menlo Park, CA: KFF; 2002. 9 p.
14. Morgan MA, Dana J, Loewenstein G, Zinberg S, Schulkin J. Interactions of doctors with the pharmaceutical industry. J Med Ethics. 2006;32(10):559-63. [DOI:10.1136/jme.2005.014480]
15. Neyazi N, Mosadeghrad AM, Afshari M, Isfahani P, Safi N. Strategies to tackle non-communicable diseases in Afghanistan: A scoping review. Front Public Health. 2023;11:1-15. [DOI:10.3389/fpubh.2023.982416]
16. Arksey H, O'Malley L. Scoping studies: Towards a methodological framework. Int J Soc Res Methodol. 2005;8(1):19-32. [DOI:10.1080/1364557032000119616]
17. Ritchie J, Spencer L. Qualitative data analysis for applied policy research. In: Bryman A, Burgess B, editors. Analyzing qualitative data. London: Routledge; 1994. p. 187-208.
18. Guyatt G, Akl EA, Hirsh J, Kearon C, Crowther M, Gutterman D, et al. The vexing problem of guidelines and conflict of interest: A potential solution. Ann Intern Med. 2010;152(11):738-41. [DOI:10.7326/0003-4819-152-11-201006010-00254]
19. Hensley S, Martinez B. To sell their drugs, companies increasingly rely on doctors. Wall St J (East Ed). 2005.
20. Rosenthal E. Drug makers' push leads to vaccines' fast rise. New York Times. 2008:A1.
21. Wazana A. Physicians and the pharmaceutical industry: Is a gift ever just a gift? JAMA. 2000;283(3):373-80. [DOI:10.1001/jama.283.3.373]
22. Sandberg WS, Carlos R, Sandberg EH, Roizen MF. The effect of educational gifts from pharmaceutical firms on medical students' recall of company names or products. Acad Med. 1997;72(10):916-8. [DOI:10.1097/00001888-199710000-00024]
23. Alper PR. Primary care in transition. JAMA. 1994;272(19):1523-7. [DOI:10.1001/jama.1994.03520190069037]
24. Ghiasipour M, Mosadeghrad AM, Arab M, Jaafaripooyan E. Leadership challenges in health care organizations: The case of Iranian hospitals. Med J Islam Repub Iran. 2017;31:1-8. [DOI:10.14196/mjiri.31.96]
25. Esfahani P, Mosadeghrad AM, Akbarisari A. The success of strategic planning in health care organizations of Iran. Int J Health Care Qual Assur. 2018;31(6):563-74. [DOI:10.1108/IJHCQA-08-2017-0145]
26. Chimonas S, Rothman DJ. New federal guidelines for physician-pharmaceutical industry relations: The politics of policy formation. Health Aff (Millwood). 2005;24(4):949-60. [DOI:10.1377/hlthaff.24.4.949]
27. Bodenheimer T, Berenson RA, Rudolf P. The primary care-specialty income gap: Why it matters. Ann Intern Med. 2007;146(4):301-6. [DOI:10.7326/0003-4819-146-4-200702200-00011]
28. Mosadeghrad AM, Isfahani P. Strategies for reducing induced demand in the health system: A scoping review. Journal of Health Administration. 2023;25(4):45-68.
29. National Health Service England. Managing conflicts of interest in the NHS. 2017. [DOI:10.1136/bmj.j1590]
30. Fischer MA, Keough ME, Baril JL, Saccoccio L, Mazor KM, Ladd E, et al. Prescribers and pharmaceutical representatives: Why are we still meeting? J Gen Intern Med. 2009;24(7):795-801. [DOI:10.1007/s11606-009-0989-6]

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.