جلد 27، شماره 1 - ( 11-1403 )
جلد 27 شماره 1 صفحات 21-5 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zalpour A, Geraei E, Hashemian M, Zare-Farashbandi F. Dissemination of health information disorders: Consequences, diagnosis methods and coping strategies. jha 2025; 27 (1) :5-21
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4491-fa.html
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4491-fa.html
زال پور امیر، گرایی احسان، هاشمیان محمدرضا، زارع فراشبندی فیروزه. انتشار اختلالات اطلاعاتی در حوزه سلامت: پیامدها، روشهای تشخیص و راهکارهای مقابله. فصلنامه مدیریت سلامت. 1403; 27 (1) :5-21
1- گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز
2- گروه علوم تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد
3- مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در امور سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان ،f_zare@mng.mui.ac.ir
2- گروه علوم تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد
3- مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در امور سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان ،
چکیده: (26 مشاهده)
مقدمه: اختلالات اطلاعاتی پیامد توسعه‌ی جوامع شبکه‌ای است. این مطالعه با هدف شناسایی پیامدهای انتشار اختلالات اطلاعاتی سلامت و راهکارهای مقابله با آن انجام شده است.
روش ها: این پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی انجام شد. دادهها به کمک مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 26 شرکت‌کننده شامل متخصصان سلامت، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، بیماران و اصحاب رسانه و به‌شیوه نمونهگیری هدفمند گردآوری شد. اطمینان از صحت دادهها با روش تکنیک سه‌گانگی شامل استفاده از منابع و روشهای چندگانه در استخراج دادهها، مصاحبه با گروههای مختلف، یادآورها و یادداشتهای دامنه به منظور تأیید و تصدیق مفاهیم انجام شد.
یافته ها: پیامدها، روشهای تشخیص و راهکارهای مقابله با اختلالات اطلاعاتی را می‌توان در چهار طبقه اصلی شامل فرستنده، پیام (محتوا)، کانال و گیرنده جای داد. طبقات فرعی پیامدها شامل مواردی چون عموم مردم، متخصین، مسائل اطلاعاتی، مسائل محتوایی، رسانه، مسائل انتشار، واکنش به اطلاعات، مسائل فردی و مسائل اجتماعی بود. طبقات فرعی روشهای تشخیص نیز شامل مواردی چون عموم مردم، متخصصین، مسائل اطلاعاتی و محتوایی، صحتسنجی و ارزیابی، مسائل فنی و استفاده از فناوری بودند. همچنین، طبقات فرعی روشهای مقابله شامل سواد و دانش، صحتسنجی و ارزیابی، مسائل روانشناختی، مسائل اطلاعاتی و محتوایی، رسانه، مسائل انتشار، همکاری بین حرفهای و مسائل فناوری بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش به درک عمیق‌تر پیامدهای اختلالات اطلاعاتی در حوزه سلامت کمک می‌کند و راهکارهای عملی برای تشخیص و مقابله با آن ارائه می‌دهد که میتواند به تصمیم‌گیری‌های سیاستگذاران حوزه سلامت و رسانهها برای انتشار اطلاعات موثق سلامت، به ویژه در زمان بحرانهای سلامت مانند همه‌گیریها یاری رساند.
روش ها: این پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی انجام شد. دادهها به کمک مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 26 شرکت‌کننده شامل متخصصان سلامت، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، بیماران و اصحاب رسانه و به‌شیوه نمونهگیری هدفمند گردآوری شد. اطمینان از صحت دادهها با روش تکنیک سه‌گانگی شامل استفاده از منابع و روشهای چندگانه در استخراج دادهها، مصاحبه با گروههای مختلف، یادآورها و یادداشتهای دامنه به منظور تأیید و تصدیق مفاهیم انجام شد.
یافته ها: پیامدها، روشهای تشخیص و راهکارهای مقابله با اختلالات اطلاعاتی را می‌توان در چهار طبقه اصلی شامل فرستنده، پیام (محتوا)، کانال و گیرنده جای داد. طبقات فرعی پیامدها شامل مواردی چون عموم مردم، متخصین، مسائل اطلاعاتی، مسائل محتوایی، رسانه، مسائل انتشار، واکنش به اطلاعات، مسائل فردی و مسائل اجتماعی بود. طبقات فرعی روشهای تشخیص نیز شامل مواردی چون عموم مردم، متخصصین، مسائل اطلاعاتی و محتوایی، صحتسنجی و ارزیابی، مسائل فنی و استفاده از فناوری بودند. همچنین، طبقات فرعی روشهای مقابله شامل سواد و دانش، صحتسنجی و ارزیابی، مسائل روانشناختی، مسائل اطلاعاتی و محتوایی، رسانه، مسائل انتشار، همکاری بین حرفهای و مسائل فناوری بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش به درک عمیق‌تر پیامدهای اختلالات اطلاعاتی در حوزه سلامت کمک می‌کند و راهکارهای عملی برای تشخیص و مقابله با آن ارائه می‌دهد که میتواند به تصمیم‌گیری‌های سیاستگذاران حوزه سلامت و رسانهها برای انتشار اطلاعات موثق سلامت، به ویژه در زمان بحرانهای سلامت مانند همه‌گیریها یاری رساند.
واژه‌های کلیدی: اختلالات اطلاعاتی سلامت، اطلاعات نادرست، اطلاعات فریبنده، بداطلاعات، پیامدها، راهکارها، تشخیص
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
دریافت: 1403/1/10 | پذیرش: 1403/3/30 | انتشار: 1403/9/28
دریافت: 1403/1/10 | پذیرش: 1403/3/30 | انتشار: 1403/9/28
فهرست منابع
1. Tasnim S, Hossain MM, Mazumder H. Impact of rumors and misinformation on COVID-19 in social media. J Prev Med Public Health. 2020;53(3):171-4. doi: 10.3961/jpmph.20.094 [DOI:10.3961/jpmph.20.094]
2. Siapera E. Platform infomediation and journalism. Culture Machine. 2013;14. URL: https://culturemachine.net/wp-content/uploads/2019/05/509-1144-1-PB.pdf
3. Xu Q, Chen S, Safarnejad L. Effects of information veracity and message frames on information dissemination: A case study of 2016 zika epidemic discussion on Twitter. Health Commun. 2021;36(12):1560-70. [DOI:10.1080/10410236.2020.1773705]
4. Ecker UK, Lewandowsky S, Cook J, Schmid P, Fazio LK, Brashier N, et al. The psychological drivers of misinformation belief and its resistance to correction. Nature Reviews Psychology. 2022;1(1):13-29. URL: https://www.nature.com/articles/s44159-021-00006-y [DOI:10.1038/s44159-021-00006-y]
5. Thomas MJ, Lal V, Baby AK, Vp MR, James A, Raj AK. Can technological advancements help to alleviate COVID-19 pandemic? A review. J Biomed Inform. 2021;117:103787. doi: 10.1016/j.jbi.2021.103787. [DOI:10.1016/j.jbi.2021.103787]
6. Motta M, Hwang J, Stecula D. What goes down must come up? Pandemic- related misinformation search behavior during an unplanned Facebook outage. Health Commun.2024;39(10):2041-2052. doi: 10.1080/10410236.2023.2254583. [DOI:10.1080/10410236.2023.2254583]
7. Ruffo G, Semeraro A, Giachanou A, Rosso P. Studying fake news spreading, polarisation dynamics, and manipulation by bots: A tale of networks and language. Comput Sci Rev. 2023;47:100531. doi: 10.1016/j.cosrev.2022.100531 [DOI:10.1016/j.cosrev.2022.100531]
8. Anwar A, Malik M, Raees V, Anwar A. Role of mass media and public health communications in the COVID-19 pandemic. Cureus. 2020;12(9): e10453.
https://doi.org/10.7759/cureus.10453 [DOI:10.7759%2Fcureus.10453]
9. L'Engle KL, Burns JR, Basuki A, Couture M-C, Regan AK. Liberals are believers: Young people assign trust to social media for COVID-19 information. Health Commun. 2024: 39(2):310-322. doi: 10.1080/10410236.2023.2164959 [DOI:10.1080/10410236.2023.2164959]
10. Alohali M. Effectiveness of fact-checking tools in reducing the spread of misinformation: A comprehensive review. Telematique. 2023;22(01):1958-66. URL: https://www.provinciajournal.com/index.php/telematique/article/view/1412
11. Okan O, Messer M, Levin-Zamir D, Dadaczynski K, Paakkari L, Schaeffer D, et al. Health literacy action framework for health emergencies and infodemics. Inf Serv Use. 2023;43:115-30. doi 10.3233/ISU-230193 [DOI:10.3233/ISU-230193]
12. Bavel JJV, Baicker K, Boggio PS, Capraro V, Cichocka A, Cikara M, et al. Using social and behavioural science to support COVID-19 pandemic response. Nat Hum Behav. 2020;4(5):460-71. doi: 10.1038/s41562-020-0884-z. [DOI:10.1038/s41562-020-0884-z]
13. Ahmed ST. Managing news overload (MNO): The COVID-19 infodemic. Information. 2020;11(8):375. doi.org/10.3390/info11080375 [DOI:10.3390/info11080375]
14. Ramírez AS, Arellano Carmona K. Beyond fatalism: Information overload as a mechanism to understand health disparities. Soc Sci Med. 2018;219:11-8. doi: 10.1016/j.socscimed.2018.10.006 [DOI:10.1016/j.socscimed.2018.10.006]
15. Belabbes MA, Ruthven I, Moshfeghi Y, Rasmussen Pennington D. Information overload: A concept analysis. Journal of Documentation. 2023;79(1):144-59. doi: 10.1108/JD-06-2021-0118 [DOI:10.1108/JD-06-2021-0118]
16. Lin S. Generalized anxiety disorder during COVID-19 in Canada: Gender-specific association of COVID-19 misinformation exposure, precarious employment, and health behavior change. Journal of Affective Disorders. 2022;302:280-92. doi: 10.1016/j.jad.2022.01.100 [DOI:10.1016/j.jad.2022.01.100]
17. Baeth MJ, Aktas MS. Detecting misinformation in social networks using provenance data. Concurrency and Computation: Practice and Experience. 2019;31(3):e4793. doi:10.1002/cpe.4793 [DOI:10.1002/cpe.4793]
18. Pathak R, Spezzano F, Pera MS. Understanding the contribution of recommendation algorithms on misinformation recommendation and misinformation dissemination on social networks. ACM Trans Web. 2023;17(4): 1-36. doi:10.1145/3616088 [DOI:10.1145/3616088]
19. Nabożny A, Balcerzak B, Morzy M, Wierzbicki A, Savov P, Warpechowski K. Improving medical experts' efficiency of misinformation detection: An exploratory study. World Wide Web. 2023;26(2):773-98. doi: 10.1007/s11280-022-01084-5. [DOI:10.1007/s11280-022-01084-5]
20. Heuer H, Glassman EL. A Comparative evaluation of interventions against misinformation: Augmenting the WHO checklist. Proceedings of the 2022 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems; 2022 Apr 29 (pp. 1-21). doi: 10.1145/3491102.3517717 [DOI:10.1145/3491102.3517717]
21. Sundelson AE, Jamison AM, Huhn N, Pasquino S-L, Sell TK. Fighting the infodemic: The 4 i framework for advancing communication and trust. BMC Public Health. 2023;23(1):1662. doi: 10.1186/s12889-023-16612-9. [DOI:10.1186/s12889-023-16612-9]
22. Muñoz-Sastre D, Rodrigo-Martín L, Rodrigo-Martín I. The role of Twitter in the WHO's fight against the infodemic. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(22):11990. doi: 10.3390/ijerph182211990. [DOI:10.3390/ijerph182211990]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
