جلد 25، شماره 3 - ( 10-1401 )
جلد 25 شماره 3 صفحات 72-50 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rahimi H, Goudarzi R, Haghdoost A, Noorihekmat S. Performance evaluation of the districts' primary health care system in Iran; A case study. jha 2022; 25 (3) :50-72
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4199-fa.html
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4199-fa.html
رحیمی حامد، گودرزی رضا، حق دوست علی اکبر، نوری حکمت سمیه. ارزیابی عملکرد نظام مراقبت‌های اولیه شهرستان‌ها در ایران؛ مطالعه موردی. فصلنامه مدیریت سلامت. 1401; 25 (3) :50-72
حامد رحیمی1 
، رضا گودرزی2 ، علی اکبر حق دوست3 ، سمیه نوری حکمت 4
، رضا گودرزی2 ، علی اکبر حق دوست3 ، سمیه نوری حکمت 4
1- استادیار، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول
2- استادیار، مرکز تحقیقات مدیریت ارائه خدمات سلامت، پژوهشکده آینده‌پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان
3- استاد، مرکز تحقیقات مدلسازی در سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان
4- دانشیار، مرکز تحقیقات مدیریت ارائه خدمات سلامت، پژوهشکده آینده‌پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان ،snhekmat@gmail.com
2- استادیار، مرکز تحقیقات مدیریت ارائه خدمات سلامت، پژوهشکده آینده‌پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان
3- استاد، مرکز تحقیقات مدلسازی در سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان
4- دانشیار، مرکز تحقیقات مدیریت ارائه خدمات سلامت، پژوهشکده آینده‌پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان ،
چکیده: (906 مشاهده)
مقدمه: مدیران جهت برنامه‌ریزی، سازماندهی و بهبود عملکرد سازمان خود، نیازمند اندازه‌گیری و ارزیابی عملکرد زیرمجموعه‌های خود هستند. در این مطالعه عملکرد و کارایی نظام مراقبت‌های اولیه سلامت شهرستان‌ها در دانشگاه علوم پزشکی کرمان، ایران با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت.
روش‌ها: در این مطالعه کارایی 9 شهرستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سال 1399 مورد تحلیل قرار گرفت. جهت ارزیابی عملکرد نظام مراقبت اولیه شهرستان‌ها از روش ناپارامتریک تحلیل پوششی داده‌ها استفاده شد. از متغیرهای نیروی انسانی، تسهیلات فیزیکی و وسایل نقلیه به عنوان نهاده‌ها و تعداد افراد گیرنده خدمت و تعداد خدمات به عنوان ستانده‌ها برای سنجش کارایی استفاده شد. جمع‌آوری داده‌ها به طور میدانی و با استفاده از چک لیست انجام شد. با استفاده از نرم‌افزار DEAP 2.1 داده‌ها آنالیز و عملکرد و کارایی با رویکرد حداکثرسازی ستانده‌ها و با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس به صورت برنامه‌ریزی خطی در 9 سناریو محاسبه شد.
یافته‌ها: متوسط کارایی فنی شهرستان‌های مورد مطالعه با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس (BCC)، 68/0 بود، که نشان دهنده‌ی وجود حداقل 32 درصد ظرفیت افزایش کارایی در نظام مراقبت‌های اولیه دانشگاه علوم پزشکی کرمان بدون هیچ‌گونه افزایش در نهاده‌ها می‌باشد. بر اساس مقادیر میانگین شهرستان کرمان کارا و 8 شهرستان دیگر (89%) ناکارا بودند. شهرستان‌های شهربابک، بافت و ارزوئیه کمترین میزان کارایی را داشتند.
نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر وجود ناکارآمدی در اکثر نظام‌های مراقبت اولیه مورد مطالعه بود، که نشان دهنده‌ی آن است مدیران مراقبت‌های اولیه می‌توانند با مدیریت صحیح منابع موجود خدمات بهداشتی بیشتری به جامعه ارایه نمایند. شهرستان‌های ناکارا می‌توانند به مقایسه‌ی خود با شهرستان‌های موفق و مرجع پرداخته و نسبت به رفع نقایص و بهبود عملکرد خود بپردازند.
روش‌ها: در این مطالعه کارایی 9 شهرستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سال 1399 مورد تحلیل قرار گرفت. جهت ارزیابی عملکرد نظام مراقبت اولیه شهرستان‌ها از روش ناپارامتریک تحلیل پوششی داده‌ها استفاده شد. از متغیرهای نیروی انسانی، تسهیلات فیزیکی و وسایل نقلیه به عنوان نهاده‌ها و تعداد افراد گیرنده خدمت و تعداد خدمات به عنوان ستانده‌ها برای سنجش کارایی استفاده شد. جمع‌آوری داده‌ها به طور میدانی و با استفاده از چک لیست انجام شد. با استفاده از نرم‌افزار DEAP 2.1 داده‌ها آنالیز و عملکرد و کارایی با رویکرد حداکثرسازی ستانده‌ها و با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس به صورت برنامه‌ریزی خطی در 9 سناریو محاسبه شد.
یافته‌ها: متوسط کارایی فنی شهرستان‌های مورد مطالعه با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس (BCC)، 68/0 بود، که نشان دهنده‌ی وجود حداقل 32 درصد ظرفیت افزایش کارایی در نظام مراقبت‌های اولیه دانشگاه علوم پزشکی کرمان بدون هیچ‌گونه افزایش در نهاده‌ها می‌باشد. بر اساس مقادیر میانگین شهرستان کرمان کارا و 8 شهرستان دیگر (89%) ناکارا بودند. شهرستان‌های شهربابک، بافت و ارزوئیه کمترین میزان کارایی را داشتند.
نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر وجود ناکارآمدی در اکثر نظام‌های مراقبت اولیه مورد مطالعه بود، که نشان دهنده‌ی آن است مدیران مراقبت‌های اولیه می‌توانند با مدیریت صحیح منابع موجود خدمات بهداشتی بیشتری به جامعه ارایه نمایند. شهرستان‌های ناکارا می‌توانند به مقایسه‌ی خود با شهرستان‌های موفق و مرجع پرداخته و نسبت به رفع نقایص و بهبود عملکرد خود بپردازند.
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اقتصاد سلامت
دریافت: 1401/4/2 | پذیرش: 1401/6/29 | انتشار: 1401/12/8
دریافت: 1401/4/2 | پذیرش: 1401/6/29 | انتشار: 1401/12/8
فهرست منابع
1. Janati A, Maleki MR, Gholizadeh M, Narimani MR, Vakili S: Assessing the strengths & weaknesses of family physician program. Knowledge & Health 2010, 4(4):38-43.
2. Bayati A, Ghanbari F, Hosseini S, Maleki A, Shamsi M: Factors Influencing Family Physician Programfrom the Perspective of the Health Team. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences 2014, 24(115):22-35.
3. Pettigrew LM, De Maeseneer J, Anderson M-IP, Essuman A, Kidd MR, Haines A: Primary health care and the Sustainable Development Goals. The Lancet 2015, 386(10009):2119-2121. [DOI:10.1016/S0140-6736(15)00949-6]
4. Amado CAdEF, dos Santos SP: Challenges for performance assessment and improvement in primary health care: the case of the Portuguese health centres. Health Policy 2009, 91(1):43-56. [DOI:10.1016/j.healthpol.2008.11.008]
5. De Maeseneer J, Van Weel C, Egilman D, Mfenyana K, Kaufman A, Sewankambo N: Strengthening primary care: addressing the disparity between vertical and horizontal investment. Br J Gen Pract 2008, 58(546):3-4. [DOI:10.3399/bjgp08X263721]
6. Bengoa R, Adams O, Kawar R: Primary health care: A framework for future strategic directions (updated draft). Geneva: World Health Organization Available online: www who int/chronic_conditions/primary_health_care/en/phc_report_oct03 pdf 2003
7. Takian A, Doshmangir L, Rashidian A: Implementing family physician programme in rural Iran: exploring the role of an existing primary health care network. Family practice 2013, 30(5):551-559. [DOI:10.1093/fampra/cmt025]
8. Macinko J, Almeida C, de Sá PK: A rapid assessment methodology for the evaluation of primary care organization and performance in Brazil. Health policy and planning 2007, 22(3):167-177. [DOI:10.1093/heapol/czm008]
9. Moghadam MN, Sadeghi V, Parva S: Weaknesses and challenges of primary healthcare system in Iran: a review. The International journal of health planning and management 2012, 27(2):e121-e131. [DOI:10.1002/hpm.1105]
10. Dehnavieh R, Noorihekmat S, Masoud A, Moghbeli M, Rahimi H, Poursheikhali A, Hoseinpour M, Salari S: Evaluating the Tabriz health complex model, lessons to learn. Iranian Journal of Epidemiology 2018, 13(5):59-70.
11. Zare Ahmadabadi H, Masoudian S, Zare Banadkouki MR: Evaluating the technical efficiency of Yazd City health centers with a combined approach of DEA and GT. SSU_Journals 2019, 26(8):717-732.
12. Rahimi H, Bahmaei J, Shojaei P, Kavosi Z, Khavasi M: Developing a strategy map to improve public hospitals performance with balanced scorecard and dematel approach. Shiraz E Medical Journal 2018, 19(7):e64056. [DOI:10.5812/semj.64056]
13. Kirigia JM, Emrouznejad A, Sambo LG, Munguti N, Liambila W: Using data envelopment analysis to measure the technical efficiency of public health centers in Kenya. Journal of Medical Systems 2004, 28(2):155-166. [DOI:10.1023/B:JOMS.0000023298.31972.c9]
14. Seddighi H, Nejad FN, Basakha M: Health systems efficiency in Eastern Mediterranean Region: a data envelopment analysis. Cost Effectiveness and Resource Allocation 2020, 18(1):1-7. [DOI:10.1186/s12962-020-00217-9]
15. Cordero-Ferrera JM, Crespo-Cebada E, Murillo-Zamorano LR: Measuring technical efficiency in primary health care: the effect of exogenous variables on results. Journal of medical systems 2011, 35(4):545-554. [DOI:10.1007/s10916-009-9390-6]
16. Farahabadi E, Yousefi M, Bahmanzeiari N, Fereydoni F, Fazeli S: Efficiency analysis of selected urban health centers affiliated in Isfahan University of medical sciences. haspital journal 2011, 10(1):35-44.
17. Yousefi Nayer M, Fazaeli AA, Hamidi Y, Amiri J: Assessment of Technical Efficiency of Comprehensive Health Services Centers of Hamadan by Data Envelopment Analysis (DEA) in 2019. Journal of healthcare management 2021, 12(39):93-101.
18. Kirigia JM, Sambo LG, Renner A, Alemu W, Seasa S, Bah Y: Technical efficiency of primary health units in Kailahun and Kenema districts of Sierra Leone. International archives of medicine 2011, 4(1):1-14. [DOI:10.1186/1755-7682-4-15]
19. Tigga NS, Mishra US: On measuring technical efficiency of the health system in India: An application of Data Envelopment Analysis. Journal of Health Management 2015, 17(3):285-298. [DOI:10.1177/0972063415589229]
20. Montegut AJ, Cartwright CA, Schirmer JM, Cummings S: An international consultation: the development of family medicine in Vietnam. FAMILY MEDICINE-KANSAS CITY- 2004, 36(5):352-356.
21. Esmaeili R, Hadian M, Rashidian A, Shariati M, Ghaderi H: Family medicine in Iran: Facing the health system challenges. Global journal of health science 2015, 7(3):260. [DOI:10.5539/gjhs.v7n3p260]
22. Jahad Sarvestani A, Barouni M, Amiresmaeili M: Evaluation of Economic Efficiency in Radiology Wards: A Case Study in Kerman Province. Sadra Med Sci J 2016, 4(1):31-42.
23. Rahimi H, Goudarzi R, Noorihekmat S, Haghdoost A, Khodabandeh F: Inequality in households' access to primary health care (PHC): a case study in Kerman, southeast Iran. BMC Health Services Research 2022, 22(1):1-11. [DOI:10.1186/s12913-022-08467-4]
24. Marschall P, Flessa S: Efficiency of primary care in rural Burkina Faso. A two-stage DEA analysis. Health economics review 2011, 1(1):5. [DOI:10.1186/2191-1991-1-5]
25. AliMohammadiArdakani M, SaeidaArdekani S, SayadiToranloo H: Staff Relative Efficiency Appraisal of Health Centers Using Data Envelopment Analysis Models. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences 2011, 10(4):255-266.
26. Oikonomou N, Tountas Y, Mariolis A, Souliotis K, Athanasakis K, Kyriopoulos J: Measuring the efficiency of the Greek rural primary health care using a restricted DEA model; the case of southern and western Greece. Health care management science 2016, 19(4):313-325. [DOI:10.1007/s10729-015-9324-4]
27. Schmacker ER, McKay NL: Factors affecting productive efficiency in primary care clinics. Health services management research 2008, 21(1):60-70. [DOI:10.1258/hsmr.2007.007018]
28. Linna M, Nordblad A, Koivu M: Technical and cost efficiency of oral health care provision in Finnish health centres. Social science & medicine 2003, 56(2):343-353. [DOI:10.1016/S0277-9536(02)00032-1]
29. Mossialos E, Allin S, Davaki K: Analysing the Greek health system: a tale of fragmentation and inertia. Health economics 2005, 14(S1):S151-S168. [DOI:10.1002/hec.1033]
30. Cordero JM, Alonso-Morán E, Nuño-Solinis R, Orueta JF, Arce RS: Efficiency assessment of primary care providers: A conditional nonparametric approach. European Journal of Operational Research 2015, 240(1):235-244. [DOI:10.1016/j.ejor.2014.06.040]
31. Zare Ahmadabadi H, Masoudian S, Banadkouki Z, Reza M: Evaluating the technical efficiency of Yazd City health centers with a combined approach of DEA and GT. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences 2018, 26(8):717-732.
32. Rahimi H, Kalantari A, Rafiee N, Khosravi S: Social trends affecting the future of Iran's health system: A qualitative study using focus group discussion. International journal of preventive medicine 2019, 10:115. [DOI:10.4103/ijpvm.IJPVM_322_18]
33. Murillo-Zamorano LR, Petraglia C: Technical efficiency in primary health care: does quality matter? The European Journal of Health Economics 2011, 12(2):115-125. [DOI:10.1007/s10198-010-0232-8]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
