اسماعیل وزیری، نادر نقشینه، عبدالرضا نوروزی چاکلی، میترا دیلمقانی، شهرام توفیقی،
جلد ۲۰، شماره ۷۰ - ( ۱۰-۱۳۹۶ )
چکیده
مقدمه: اشتراکگذاری داده‌های پژوهشی باعث تسریع فعالیت‌های پژوهشی و پیشرفت علمی می‌شود و برای ذینفعان خود مزایای متعددی دارد. با وجود این مزایا، بیشتر پژوهشگران به دلایل متعددی از انجام آن خودداری می‌کنند. پژوهش حاضر به بررسی چالش‌هایی می‌پردازد که مانع از اشتراکگذاری داده‌های پژوهشی پژوهشگران حوزه پزشکی ایران می‌شود.
روش کار: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، به شناسایی چالش‌های اشتراکگذاری داده‌های پژوهشی از دیدگاه پژوهشگران حوزه پزشکی کشور پرداخت. نمونه آماری این پژوهش ۴۰۰ نفر از پژوهشگران حوزه‌های پزشکی بودند که در پایگاه وب‌آو ساینس (Web of Science) در سال ۲۰۱۶ دارای مقاله بوده‌اند. از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون‌های تی مستقل، تحلیل واریانس یک‌طرفه و فریدمن) در این پژوهش استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس میانگین رتبه، نگرانی از سوء استفاده و سوء تفسیر از دادهها ( ۰۲/۹ )، امکان انتشار زود هنگام داده‌های اشتراکی توسط دیگران قبل از انتشار آنها توسط پژوهشگر اصلی (۷۱/۸) و نبود ساز و کارهای انگیزشی مناسب (۶۰/۸)، مهم‌ترین چالش‌های اشتراکگذاری داده‌های پژوهشی از نظر پژوهشگران حوزه پزشکی بودند. در بین دو گروه مردان و زنان (۰۰۳/.= P) و محققان بالینی و غیربالینی حوزه پزشکی ایران (۰۱۴/. = P) از نظر میزان اشتراکگذاری، تفاوت معنا‌دار بود.
نتیجه‌گیری: چالش‌های اشتراکگذاری داده‌های پژوهشی لزوم توجه بیشتر به آموزش پژوهشگران به منظور آشنایی بیشتر آنها با قابلیت‌های دادهها و تغییر نگرش آنها به داده‌های پژوهشی را ایجاب می‌کند. شناخت قابلیت‌ها و مزایای اشتراکگذاری دادهها توسط پژوهشگران حرکت به سمت پژوهش‌های داده محور را تسهیل می‌کند.
