جستجو در مقالات منتشر شده


۱ نتیجه برای توسعه نوآوری
همرقابتی: راهبردی برای تسهیم دانش و توسعه نوآوری در بخش سلامت
دکتر زهرا صادقی آرانی، دکتر اسماعیل مزروعی نصرآبادی،
جلد ۲۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده
تسهیم دانش و استفاده از آن در خلقِ رویکردها و روش‌های نوآورانه برای ارائه خدمت و تولید محصولات، همواره به‌عنوان یکی از چالش‌های اصلی و هدف اساسی در بخش سلامت مطرح بوده است [۱]. یکی از استراتژی‌های سازمانی که می‌تواند به این هدف کمک کند راهبرد همرقابتی (Coopetition) است. همرقابتی به همکاری بین دو سازمان رقیب برای دستیابی به منافع مشترک اشاره دارد [۲] که می‌تواند به دوشکل صورت گیرد؛ همرقابتی بین دو سازمان با خدمات و محصولات مشابه مانند مشارکت دو شرکت داروسازی با هم و یا همرقابتی بین دو شرکت در فرایند زنجیره تأمین سلامت، مانند مشارکت آزمایشگاه‌های تشخیصی و شرکت‌های تولید دستگاه‌های پزشکی برای ساخت یک دستگاه پزشکی. بر اساس تئوری مشارکت، همکاری بین سازمان‌های رقیب به کمیت و کیفیت فعالیت‌های نوآورانه آن‌ها کمک کرده و رشد عملکرد این شرکت‌ها را تسهیل می‌کند [۳]. امروزه، راهبرد همرقابتی در بخش سلامت منجر به‌بهبود کیفیت خدمات درمانی، تسریع در توسعه روش‌های جدید درمانی [۴]، کاهش هزینه‌ها و ریسک‌های تحقیق و توسعه [۵]، افزایش کارایی و اثربخشی فرایندهای درمانی و بهبود اثربخشی اقدامات بالینی [۶] از طریق اشتراک‌گذاری کلان داده‌های (Big Data) دو شرکت رقیب، شناسایی بهترین روش‌ها و رویه‌های درمانی [۴]، ایجاد هم‌افزایی دانشی از طریق تسهیم و ترکیب دانش، تجربیات، توانمندی‌ها و تخصص‌های مختلف [۷]، اشتراک‌گذاری منابع، فناوری‌ها و زیرساخت‌ها [۸] و در نهایت بهبود ارزش برند شده است. نمونه‌ای از همرقابتی در زمینه تحقیقات مربوط به درمان‌های جدید برای سرطان بین دو شرکت Bristol-Myers Squibb و Merck بود که این همکاری به‌پیشرفت‌های مهمی در درمان‌های سرطان و عرضه محصولات جدیدی در این حوزه منجر شد. مصداق دیگر همرقابتی بین سامانه‌های سلامت IBM Watson Health و Medtronic است که به‌طور مشترک بر کاربرد هوش مصنوعی به‌منظور تحلیل داده‌های پزشکی مشارکت کردند. این همکاری منجر به توسعه ابزارهای پیشرفته‌ای برای تحلیل داده‌های پزشکی و پیش‌بینی پیامدهای درمان‌ها شد. به‌عنوان نمونه دیگر از همرقابتی در توسعه فناوری‌های جدید در بخش مراقبت‌های سلامت می‌توان به همکاری بین دو شرکت Philips و Siemens Healthineers برای توسعه و بهبود فناوری تصویربرداری پزشکی و تجهیزات بیمارستانی اشاره کرد. همکاری آن‌ها به نوآوری در فناوری‌های تصویربرداری و توسعه محصولات جدید با دقت تشخیص بیشتر کمک کرد. همکاری شرکت دارویی سیناژن و شرکت استرالیایی Vaxine برای تولید واکسن کرونا و همکاری پژوهشگاه رویان و مرکز تحقیقات دیابت ایران نمونه‌ای از همرقابتی در بخش بهداشت و درمان ایران است. برای نمونه‌های بیشتر از کاربرد همرقابتی دربخش سلامت به‌منظور توسعه‌ی نوآوری می‌توان به ایجاد شبکه‌های تحقیقاتی مشترک (به‌عنوان مثال همکاری بین یک شبکه تحقیقاتی مبتنی بر بیمار (Patient-Based Research Network (PBRN)) و یک مرکزعلوم سلامت دانشگاهی (Academic Health Science Centre (AHRTC))، تسهیم دانش در تحقیقات بالینی (مانند همکاری بین Pfizer و BioNTech برای توسعه واکسن COVID-۱۹) [۹, ۱۰]، توسعه فناوری‌های نوین پزشکی (مانند همکاری بین شرکت‌های Medtronic و GE Healthcare)، نوآوری در درمان دیجیتال (Digital Therapeutics) و توسعه پزشکی ازراه‌دور (Telemedicine) (مانند همکاری شرکت‌های فناوری و داروسازی برای تولید اپلیکیشن درمان چاقی) [۱۱, ۱۲]، توسعه روش‌های درمانی، خدماتی و توسعه استانداردهای مشترک (مانند توسعه استانداردهای بین‌المللی در زمینه تجهیزات پزشکی و داروسازی) اشاره کرد [۱۳]. به‌طور کلی می‌توان گفت راهبرد همرقابتی به‌عنوان یک استراتژی نوآورانه در بخش سلامت می‌تواند به‌بهبود تسهیم دانش منجر شده و با فراهم آوردن فرصت‌های توسعه و مدیریت نوآوری و خلق محصولات نوآورانه دسترسی به بازارها و افزایش سهم بازار از طریق همکاری با رقبا را تسهیل نماید. استفاده از این استراتژی باعث می‌شود شرکت‌ها و سازمان‌های فعال در بخش سلامت از تجربیات و دانش رقبا بهره‌مند شوند و از آن در توسعه فناوری و روش‌های درمانی جدید، کاهش هزینه و ریسک و همچنین تسریع فرایندهای تحقیق و توسعه استفاده نمایند. این امر درنهایت به‌بهبود کیفیت و تسهیل و تسریع ارائه خدمات دربخش سلامت به‌ویژه درمواقع بحرانی، مانند پاندمی‌ها، منجر خواهد شد. تقویت اعتماد و شفافیت میان رقبا، تعیین هدف‌های مشترک، ایجاد ساختارهای قانونی و رسمی برای مدیریت همکاری‌ها (مانند استفاده از مدل‌های مشارکت عمومی-خصوصی)، ایجاد زیرساخت‌های لازم مانند فناوری‌های نوین برای تسهیل همکاری، ترویج فرهنگ سازمانی مبتنی بر همکاری، ایجاد انگیزه‌ها و مشوق‌های مالی و غیرمالی، توسعه توانمندی‌های سازمانی برای مدیریت تعارضاتِ محتمل و ایجاد شبکه‌های همکاری چندجانبه از الزامات پذیرش و توسعه‌ی راهبرد همرقابتی در نظام سلامت بوده و تحقق آن‌ها می‌تواند سازمان‌های حوزه سلامت را در دستیابی کامل به مزایای همرقابتی یاری رساند. با توجه به ضرورت همرقابتی در خَلق محصولات و خدمات جدید در بخش سلامت و ایجاد شبکه‌های تحقیقاتی مشترک بین شرکت‌ها و بخش‌های زنجیره تأمین سلامت، تحقیقات آتی می‌تواند با تمرکز بر نوع و میزان به‌اشتراک‌گذاری داده‌ها، منابع مالی و انسانی، نوع همرقابتی (دوگانه ساده، چندگانه ساده، دوگانه پیچیده و چندگانه پیچیده)، نوع نوآوری (نوآوری محصول، فرآیند، بازار، فناوری، خدمت، بازاریابی) انجام شود. از سویی دیگر، همرقابتی در بخش درمان به‌منظور تسهیم دانش و بهبود اقدامات نوآورانه می‌تواند با چالش‌هایی از جمله عدم اعتماد، تعارض منافع، تضاد فرهنگی و ساختاری، ریسک‌های مالی و قانونی، رقابت داخلی و پیچیدگی‌های عملیاتی همراه باشد که پژوهش‌های آتی می‌تواند با تمرکز بر حل این چالش‌ها در مسیر تسهیل فرایند نوآوری مبتنی بر همرقابتی در بخش درمان صورت گیرد.
صفحه ۱ از ۱     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مدیریت سلامت می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Health Administration

Designed & Developed by : Yektaweb