---

مقدَمه: پژوهش‌های بسیاری بر لزوم برخورداری از تجهیزات و زیرساخت‌های لازم برای تعامل با منابع اطَلاعات علمی در اینترنت توجه کرده‌اند، اما میزان اهمیَت عوامل فرهنگی-رفتاری در طول این فرایند راازیادبرده اند. هدف این پژوهش شناسایی و بررسی شرایط موجود و اثر عوامل فرهنگی-رفتاری بر تعامل با اطَلاعات علمی در اعضای هیات علمی دانشکده مدیریَت و اطلاع رسانی دانشگاه ایران بود.

روش بررسی: این پژوهش یک پژوهش‌ بنیادی کیفی- توصیفی ست. ابزار این مطالعه انجام مصاحبه و پرسشنامه ی مستخرج از مصاحبه‌ها ست. جامعۀ پژوهش اعضای هیات علمی دانشکده مدیریَت و اطلاع‌رسانی پزشکی می باشند. یافته ها: این پژوهش نشان داد که اعضای هیات علمی در دانشکده مدیریَت و اطلاع رسانی در تعامل با منابع اطَلاعاتی وب-پایه با مشکل مواجه اند. ریشۀ این مشکلات بیش از آنکه مربوط به نبودِ زیر ساخت‌ها باشد بیشتر عوامل فرهنگی-رفتاری ست. این پژوهش توانست عوامل فرهنگی-رفتاری باتاثیر منفی و مثبت در جامعۀ مورد نظر را شناسایی و بررسی کند. از ۲۴ عامل فرهنگی شناسایی شده، ۲۱ عامل نقش منفی و تنها ۳ عامل نقش مثبت داشتند.

 نتیجه‌گیری: اغلب تصور می‌شود که به محض برطرف شدن نیاز به زیرساخت‌های لازم برای تعامل با اطَلاعات علمی در اینترنت، برای تعامل یا مصرف و تولید اطَلاعات مشکل دیگری وجود ندارد.ولی اگرچه منابع زیرساختی و اقتصادی در روند انجام پژوهش از اهمیَت خاصی برخوردار اند ، عوامل فرهنگی-رفتاری نه تنها اهمیَت کمتری ندارند بلکه می‌توانند عامل تعیین کننده در استفاده و بهره‌گیری از زیرساخت‌ها باشد.

---

مقدمه: تصویر به عنوان یکی از منابع اطلاعاتی غیرمتنی به خصوص در حوزه ی پزشکی نقش مهمی دارد، از آنجایی که حوزه ی سلامت ارتباط مستقیمی با کیفیت زندگی انسان دارد، به کارگیری تصویر در بهبود عملکرد متخصصان پزشکی مؤثر است. این مطالعه باهدف بررسی بازیابی اطلاعات تصویری حوزه‌ی سلامت در وب از دیدگاه متخصصان علوم پزشکی انجام شده است.
روش کار: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش کیفی انجام شده است. جامعه مطالعه ۲۵ نفر از متخصصان علوم پایه و علوم-بالینی در۱۷رشته ی تخصصی است. داده ها با کمک مصاحبه ی نیمه ساختاریافته با متخصصان گردآوری شده است. داده های پژوهش به شیوه ی گراندد تئوری تحلیل شدند.
یافته ها: از نظر متخصصان پزشکی، دلایلی چون کاربردهای آموزشی، پژوهشی و درمانی تصاویر، نقش ابزاری و آموزشی تصاویر، مزایای بازیابی تصاویر، اهمیت و ویژگی های خاص تصاویر پزشکی، و انگیزه‌هایی چون علائق شخصی، آموزشی و پژوهشی منجر به بازیابی تصاویر پزشکی در وب می شود. کاربران مطالعه، برای بازیابی تصاویر از موتورهای جستجوی عمومی و منابع تخصصی مثل پایگاه های اطلاعاتی پزشکی در وب استفاده می نمایند. روش های بازیابی آن‌ها شامل تورق، بازیابی تصادفی، جستجوی بی هدف، هدفمند و متنوع می باشد. متخصصان مسائل فردی، سازمانی، سیستمی و فنی را مهمترین مشکلات خود در زمینه ی بازیابی تصاویر پزشکی عنوان کردند.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد بازیابی تصاویر برای متخصصان پزشکی اهمیت دارد و تصویر بهترین نوع اطلاعات در حرفه ی پزشکی است که با وجود مشکلات متعدد در بازیابی تصاویر، متخصصان اقدام به بازیابی تصاویر می نمایند. بهتر است دوره‌های آموزش مهارت های جستجو و بازیابی تصاویر برای دسترسی و بازیابی بهتر آن‌ها برگزار شود.

---

مقدمه: تصویر به عنوان شکلی از مدارک که می تواند حجم قابل توجهی از اطلاعات را منتقل کند در حوزه‌ سلامت از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا به کارگیری این نوع اطلاعات در بهبود عملکرد متخصصان پزشکی بسیار مؤثر است. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی بهره مندی متخصصان حوزه سلامت از تصاویر انجام شده است.
 روش کار: این مطالعه کاربردی در سال ۱۳۹۲ به روش کیفی انجام شده است. جامعه پژوهش ۲۵ نفر از متخصصان علوم پایه و علوم-بالینی دانشگاه علوم پزشکی همدان در ۱۷ رشته تخصصی بودند. داده ها به وسیله مصاحبه ی نیمه ساختاریافته با متخصصان پزشکی، جمع‌آوری و به روش گراندد تئوری تحلیل و تفسیر شدند.
یافته ها: به عقیده متخصصان، کاربردهای آموزشی، پژوهشی و درمانی تصاویر در بهره مندی از این نوع اطلاعات حائز اهمیت است. همچنین نقش ابزاری و آموزشی تصاویر در امور بالینی و آموزشی از یافته های این پژوهش است. کاربران پژوهش مزایای بی شماری برای تصاویر برشمردند، آنها تصویر را نوعی از اطلاعات می دانند که در کمترین زمان، بیشترین اطلاعات را منتقل می کند. این متخصصان اهمیت تصاویر را به عنوان جزئی از نظام آموزش پزشکی در قدرت عینیت بخشی به مفاهیم می دانند. از ویژگی های ساختاری و محتوائی تصاویر، جذابیت رنگی، قابلیت سه بعدی و افزودن عنصر جذابیت به متون، در بهره مندی متخصصان سلامت از تصاویر پزشکی مؤثر است.
نتیجه گیری: تصویر بهترین نوع اطلاعات در حوزه‌ی سلامت محسوب می شود. متخصصان اهمیت تصویر را به عنوان جزئی از نظام آموزش پزشکی درک نموده اند و به همین سبب در انجام وظایف آموزشی، پژوهشی و درمانی خود بر استفاده از تصویر تأکید دارند.

---

---

مقدمه: سلامت روان جامعه یکی از زمینه‌هایی است که می‌تواند تحت تاثیر انتشار محتوای رسانه‌ای قرار گیرد . پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش سواد رسانه‌ای در ارتقاء سلامت روان جامعه ایران انجام شد. روش­ ها: این پژوهش کاربردی با روش ترکیبی در سال ۱۴۰۲ انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل اساتید ارتباطات متخصص در زمینه سواد رسانه‌ای و روانشناسان، و در بخش کمی کلیه شهروندان بالای ۱۸ سال ساکن تهران بود. در بخش کیفی، از مصاحبه و نمونه‌گیری هدفمند برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد.  تحلیل داده‌های به دست آمده نیز باروش تحلیل موضوعی انجام شد. در بخش کمی، برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد. با نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی ساده و چند مرحله‌ای، ۳۸۴ پرسشنامه گردآوری شد و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS ۲۵ و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ­ها: یافته‌های کیفی پژوهش نشان داد که موضوعاتی مانند آموزش روش‌های تشخیص اخبار واقعی از جعلی، شکل‌گیری آسیب‌ها در صورت انتشار اخبار منفی، آموزش نحوه مواجهه با اخبار منفی، آموزش سواد رسانه‌ای از پیش دبستانی تا دبیرستان و توسعه مهارت چندرسانه‌ای بیشترین فراوانی را در بین نظرات کارشناسان دارد. با توجه به نتایج کمی، ارزش آمار پیرسون برای «درک محتوای پیام‌های رسانه‌ای»، «اهداف پنهان پیام‌های رسانه‌ای»، «انتخاب آگاهانه پیام‌های رسانه‌ای»، «نگاه انتقادی به پیام‌های رسانه‌ای» و «تحلیل پیام‌های رسانه‌ای» به ترتیب برابر با ۰/۵۴۱، ۰/۵۷۷، ۰/۳۱۱، ۰/۵۳۳ و ۰/۴۲۰ بود (۰/۰۰۰۱>P)، که نشان دهنده برقرار بودن رابطه معنادار آماری  بین این پنج محور پیام‌های رسانه‌ای و ارتقاء سلامت روان جامعه ایران است. نتیجه‌گیری: افزایش سواد رسانه‌ای و سلامت روانی جامعه همبستگی مثبت دارند. بنابراین، آموزش سواد رسانه‌ای باید به یک اولویت جدی حوزه سلامت روان برای جامعه تبدیل شود. توجه به این آموزش به افزایش توانایی افراد در تشخیص اخبار جعلی و محتوای نادرست کمک می‌کند و همچنین، می‌تواند منجر به بهبود سلامت روان افراد شود.