جلد 27، شماره 4 - ( 10-1403 )
جلد 27 شماره 4 صفحات 50-34 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
molazade F, Asadzandi S, Nemati anaraki L. Views of faculty members, managers and policy makers at the Ministry of Health and Medical Education regarding the Iranian Medical Library and Information Association: a qualitative study. jha 2025; 27 (4) :34-50
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4551-fa.html
URL: http://jha.iums.ac.ir/article-1-4551-fa.html
ملازاده فرزانه، اسد زندی شادی، نعمتی انارکی لیلا. بررسی دیدگاه اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت در خصوص انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی ایران: مطالعه کیفی. فصلنامه مدیریت سلامت. 1403; 27 (4) :34-50
1- گروه کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
2- مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
3- گروه کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران. ،Nematianaraki.l@iums.ac.ir
2- مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
3- گروه کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران. ،
متن کامل [PDF 1145 kb]
(10 دریافت)
| چکیده (HTML) (57 مشاهده)
جدول2. مضمون، مقوله، کدهای استخراج شده از بررسی عمیق مصاحبه‌ها از خبرگان حوزه کتابداری در خصوص انجمن
متن کامل: (12 مشاهده)
مقدمه
نظام علمی هر کشوری به‌منظور برنامهریزی‌ها و سیاستگذاری‌های علمی بخش دولتی، نیازمند مشارکت نهادهای غیردولتی است و انجمنهای علمی یکی از مهمترین این نهادها محسوب می‌شوند [1]. انجمنهای علمی و حرفهای را نوعی تشکل مدنی می‌دانند که از به‌هم پیوستن آگاهانه و داوطلبانه اعضای یک رشته علمی یا حرفه به‌وجود می‌آیند تا از طریق تعامل آزاد و با تکیه به خرد جمعی، زمینه را برای پیشبرد علم، تنظیم و ترویج اصول علمی، اخلاقی و پیوند علم و عمل در رشته موردنظر مهیا کنند [2]. انجمنهای علمی به دلیل برخورداری از طیف گسترده‌ای از اعضا و ارتباطات وسیع علمی از طریق برگزاری کنفرانسها و سمینارهای علمی و انتشار نشریه‌ها، باعث نزدیکی دیدگاه‌های علمی می‌شوند و میتوانند در تدوین سیاست علمی کشورها نقش به‌سزایی داشته باشند. از سوی دیگر، به دلیل وجهه بیطرفانه‌ای که به‌عنوان شاهراه ارتباطی دارند، میتوانند حلقه اتصال دانشگاه‌ها، بخش تولید، تجارت و خدمات دولت باشند [3،4]. انجمنهای علمی میتوانند در هویتبخشی نیروهای علمی و متفکر جامعه و جلوگیری از فرار مغزها، نهادینه کردن علم و تفکر علمی در جامعه از طریق تلاش علمی خودانگیخته، بسیج ظرفیت‌های علمی جامعه، رقابتی کردن فضای علمی کشور، کمک به ارتقای منزلت علم و عالم در جامعه، بالابردن مسئولیت و تعهد اجتماعی و کار جمعی و توسعه مشارکت اجتماعی مردم، پیگیری مشکلات شغلی و صنفی و ده‌ها موارد دیگر اثرگذار باشند [3]. علاوهبراین، انجمنها میتوانند با تقویت روحیه جمعگرایی، استفاده از خرد جمعی و آموزش و رهبری کارآفرینی در توسعه و ترویج فرهنگ کارآفرینی نقش داشته باشند [5،6].
انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی از جمله انجمنهای علمی است که نقش مهمی درترویج کتابداری به‌عنوان یک حرفه حیاتی برای آگاهیبخشی و ایجاد جامعه آگاه بازی میکند [7]. نخستین کوشش‌های حرفهای در زمینه انجمن کتابداری در کشور ایران برای ارتقای جایگاه کتابداری و اطلاعرسانی، همگرایی و همفکری میان اعضا به سال‌های 1340 تا 1344 بر می‌گردد [8] به‌نحوی‌که در مهر ماه سال 1340، مجمع عمومی انجمن کتابداران ایران تشکیل شد [9]. انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی کشور نیز در سال 1373 به دنبال کارگاهی شکل گرفت که با همکاری سازمان بهداشت جهانی و معاونت پژوهشی وزارت بهداشت با هدف معرفی طرح اطلاعات بهداشتی‌ـ زیست‌پزشکی ایران جهت کتابداران حوزه علوم پزشکی کشور برگزار شده بود. بااین‌حال، این انجمن پس از چندین سال فعالیت منحل شد تا اینکه سرانجام در 14 شهریور1400 یک‌بار دیگر توانست اجازه فعالیت خود را دریافت کند [10]. رشته کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی بر پایه و اصل پاسخ به نیازهای اطلاعاتی عموم مردم به‌ویژه بیماران، متخصصان و دست‌اندرکاران مراقبت سلامت و به‌عبارتی با تمرکز بر رفع نیازهای اطلاعات سلامت کاربران شکل گرفته [11] و از رشته کتابداری و اطلاعرسانی متفاوت است و به تبع آن، چالشهایی بر سر راه حرفهمندان آن قرار دارد. همه این عوامل لزوم تشکیل و احیای مجدد انجمن کتابداری پزشکی را می‌طلبید.
بدیهی است تشکیل انجمن به‌تنهایی هدف نیست. از یک سو، انجمن وسیله‌ای است که از طریق آن میتوان بسترهای لازم برای حل مشکلات حرفه را فراهم کرد [12] و از طرفی دیگر، موفقیت و نیل به اهداف آن مستلزم درک صحیح، هدایت مناسب، عملکرد صحیح مدیریتی و در نهایت، تعامل منطقی بین هیئت مدیره و اعضای آن انجمن است [15-13]. با توجه به اهمیت و جایگاه انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی و تاثیر بالقوه آن در سطح جامعه، در پژوهش حاضر با بهرهگیری از نظرات افراد صاحب‌نظر در این حوزه به شناسایی وضعیت گذشته انجمن و مشکلات آن و شناسایی فرصتها، تهدیدها، چالشها و راهکارها پرداخته شد تا بدین ترتیب انجمن بتواند در تدوین نقشه راه خود گامی موثرتر بردارد.
روش ها
پژوهش حاضر، کیفی و از نوع کاربردی است که از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته با 20 نفر از اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در حوزه کتابداری انجام شد. معیارهای ورود به مصاحبه شامل: مدرک تحصیلی در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی، حداقل 10 سال سابقه کار در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی و آشنایی با انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی بود. نمونه گیری به روش نمونه گیری هدفمند و با حداکثر تنوع صف و ستاد از میان اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت انجام شد و تا اشباع داده‌ها ادامه داشت.
برای گردآوری داده از راهنمای مصاحبه نیمهساختاریافته (پیوست) استفاده شد. برای جلوگیری از هرگونه ابهام و مشکلات احتمالی قبل از انجام هر مصاحبه، تک تک شرکت‌کنندگان اطلاعاتی در خصوص پژوهش حاضر به‌دست آوردند و فرم رضایت جهت حضور در پژوهش را تکمیل نمودند. بخش اول راهنمای مصاحبه شامل سوالات جمعیت‌شناختی، بخش دیگر نیز شامل 14 سوال مربوط به وضعیت گذشته انجمن، فرصتها، تهدیدها، نقاط قوت، نقاط ضعف و راهکارهای پیشنهادی بود. برای تایید صحت و استحکام مطالعه، چهار معیار موثق بودن لینکلن و گوبا در داده‌های کیفی از جمله قابلیت اعتبار، اطمینان، تصدیق و انتقال در این مطالعه بررسی شد. اعتبار مطالعه به معنای حقیقی بودن یافتههای مورد مطالعه و منطبق بودن آنها با هدف پژوهش است که سعی شد تا در زمان مصاحبه زمان زیادی صرف مصاحبه با شرکت‌کنندگان شود و در نهایت، با ارائه یافتهها به شرکت‌کنندگان نظرات آنها در خصوص هماهنگی یافتهها با سخنان و تجربه‌های آنها بررسی شود. همچنین، تماس طولانی و عمیق تیم تحقیق با داده‌های کیفی نیز انجام شد. برای رسیدن به قابلیت تصدیق، از فرایند بازبینی توسط همکاران استفاده شد. مفاهیم و طبقات استخراج شده برای همکاران آشنا با حوزه موضوعی و پژوهش های کیفی ارسال شد تا یافتهها کنترل و اجماع نظر حاصل شود. برای رسیدن به قابلیت اطمینان یافتهها، مراحل و روند پژوهش تا حد امکان به‌طور دقیق و گام به گام ثبت و گزارش شد. در باب قابلیت انتقال، سعی شد شرکت‌کنندگان از نظر محل تحصیل، عضویت در انجمن و سال‌های فعالیت تنوع داشته باشند که این مورد علاوه بر مقبولیت به انتقال‌پذیری یافتهها نیز کمک میکند [16].
دعوت‌نامه مشارکت در پژوهش از طریق پست الکترونیکی یا از طریق رسانه‌های اجتماعی برای شرکت‌کنندگان ارسال شد. همچنین، قبل از مصاحبه ضمن تماس با شرکت‌کنندگان، هدف پژوهش برای آنها تشریح شد. پس از اعلام موافقت اولیه جهت مشارکت در پژوهش نسبت به تعیین تاریخ، زمان و نحوه انجام مصاحبه حضوری هماهنگی لازم به عمل آمد. برای حفظ محرمانگی داده‌ها، نمونه‌ها بر اساس ترتیب زمانی انجام مصاحبه‌ها شماره‌گذاری شده و کد عددی دریافت کردند. از تمام پاسخ‌دهندگان، پرسش‌های مشابه پرسیده شد و آنها آزاد بودند که پاسخ‌های خود را به‌شیوه موردنظر خود اعلام نمایند. در مواردی که شرکت‌کننده قادر به درک سؤال نبود، پژوهشگر به ارائه توضیحات ملموس‌تر برای درک بهتر منظور سؤال پرداخت. در فراینـد مصـاحبه، پاسخ‌های مصاحبهشوندگان با استفاده از دستگاه ضبط‌صوت و یادداشت‌برداری هم‌زمان ثبت می‌شد. متوسط زمان مصاحبه‌ها 30 تا 45 دقیقه بود. مصاحبه‌ها تا زمان اشباع داده‌ها به طول انجامید و فرایند مصاحبه یک بار با هر شرکت کننده در یک روز صورت گرفت.
پس از انجام هر مصاحبه، پاسخ‌ها به‌صورت متن نوشتاری پیاده‌سازی و فرآیند کدگذاری و تحلیل آن انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار MaxQDA استفاده شد. بر این اساس، تحلیل داده‌ها با خواندن مکرر تمام مصاحبه‌ها شروع شد تا محقق در داده‌ها غوطه‌ور شود و یک برداشت کلی به‌دست آورد. سپس، داده‌ها کلمه به کلمه خوانده شد تا کدهای حاوی مفاهیم و نظرات کلیدی، استخراج شوند. سپس، کدها بر اساس شباهت و میزان ارتباط آنها در داخل مقوله‌ها دسته‌بندی شد. از این مقوله‌های پدیدار شده برای سازماندهی و گروه‌بندی کدها در داخل خوشه‌های معنی‌دار استفاده شد. مقوله‌ها نیز به‌نوبه خود بر اساس شباهت و میزان تجانس آنها در داخل مضمون‌ها قرار گرفت.
یافته ها
با تعداد 20 نفر از اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت در حوزه کتابداری مصاحبه شد که اطلاعات جمعیت‌شناختی آنها در جدول 1 آمده است. با توجه به این جدول، 9 نفر مرد و 11 نفر زن بودند. بیشتر افراد دارای مدرک دکترای تخصصی کتابداری و تنها یک نفر دارای مدرک کارشناسی ارشد بود. مشارکتکنندگان در رده سنی بین 32 تا 70 سال و دارای سابقه فعالیت حرفهای بین 15 تا 35 سال بودند. قابل ذکر است بیشتر افراد شرکت‌کننده در مصاحبه، سابقه فعالیت در انجمن کتابداری پزشکی (گذشته یا حال) را داشته‌اند.
نظام علمی هر کشوری به‌منظور برنامهریزی‌ها و سیاستگذاری‌های علمی بخش دولتی، نیازمند مشارکت نهادهای غیردولتی است و انجمنهای علمی یکی از مهمترین این نهادها محسوب می‌شوند [1]. انجمنهای علمی و حرفهای را نوعی تشکل مدنی می‌دانند که از به‌هم پیوستن آگاهانه و داوطلبانه اعضای یک رشته علمی یا حرفه به‌وجود می‌آیند تا از طریق تعامل آزاد و با تکیه به خرد جمعی، زمینه را برای پیشبرد علم، تنظیم و ترویج اصول علمی، اخلاقی و پیوند علم و عمل در رشته موردنظر مهیا کنند [2]. انجمنهای علمی به دلیل برخورداری از طیف گسترده‌ای از اعضا و ارتباطات وسیع علمی از طریق برگزاری کنفرانسها و سمینارهای علمی و انتشار نشریه‌ها، باعث نزدیکی دیدگاه‌های علمی می‌شوند و میتوانند در تدوین سیاست علمی کشورها نقش به‌سزایی داشته باشند. از سوی دیگر، به دلیل وجهه بیطرفانه‌ای که به‌عنوان شاهراه ارتباطی دارند، میتوانند حلقه اتصال دانشگاه‌ها، بخش تولید، تجارت و خدمات دولت باشند [3،4]. انجمنهای علمی میتوانند در هویتبخشی نیروهای علمی و متفکر جامعه و جلوگیری از فرار مغزها، نهادینه کردن علم و تفکر علمی در جامعه از طریق تلاش علمی خودانگیخته، بسیج ظرفیت‌های علمی جامعه، رقابتی کردن فضای علمی کشور، کمک به ارتقای منزلت علم و عالم در جامعه، بالابردن مسئولیت و تعهد اجتماعی و کار جمعی و توسعه مشارکت اجتماعی مردم، پیگیری مشکلات شغلی و صنفی و ده‌ها موارد دیگر اثرگذار باشند [3]. علاوهبراین، انجمنها میتوانند با تقویت روحیه جمعگرایی، استفاده از خرد جمعی و آموزش و رهبری کارآفرینی در توسعه و ترویج فرهنگ کارآفرینی نقش داشته باشند [5،6].
انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی از جمله انجمنهای علمی است که نقش مهمی درترویج کتابداری به‌عنوان یک حرفه حیاتی برای آگاهیبخشی و ایجاد جامعه آگاه بازی میکند [7]. نخستین کوشش‌های حرفهای در زمینه انجمن کتابداری در کشور ایران برای ارتقای جایگاه کتابداری و اطلاعرسانی، همگرایی و همفکری میان اعضا به سال‌های 1340 تا 1344 بر می‌گردد [8] به‌نحوی‌که در مهر ماه سال 1340، مجمع عمومی انجمن کتابداران ایران تشکیل شد [9]. انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی کشور نیز در سال 1373 به دنبال کارگاهی شکل گرفت که با همکاری سازمان بهداشت جهانی و معاونت پژوهشی وزارت بهداشت با هدف معرفی طرح اطلاعات بهداشتی‌ـ زیست‌پزشکی ایران جهت کتابداران حوزه علوم پزشکی کشور برگزار شده بود. بااین‌حال، این انجمن پس از چندین سال فعالیت منحل شد تا اینکه سرانجام در 14 شهریور1400 یک‌بار دیگر توانست اجازه فعالیت خود را دریافت کند [10]. رشته کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی بر پایه و اصل پاسخ به نیازهای اطلاعاتی عموم مردم به‌ویژه بیماران، متخصصان و دست‌اندرکاران مراقبت سلامت و به‌عبارتی با تمرکز بر رفع نیازهای اطلاعات سلامت کاربران شکل گرفته [11] و از رشته کتابداری و اطلاعرسانی متفاوت است و به تبع آن، چالشهایی بر سر راه حرفهمندان آن قرار دارد. همه این عوامل لزوم تشکیل و احیای مجدد انجمن کتابداری پزشکی را می‌طلبید.
بدیهی است تشکیل انجمن به‌تنهایی هدف نیست. از یک سو، انجمن وسیله‌ای است که از طریق آن میتوان بسترهای لازم برای حل مشکلات حرفه را فراهم کرد [12] و از طرفی دیگر، موفقیت و نیل به اهداف آن مستلزم درک صحیح، هدایت مناسب، عملکرد صحیح مدیریتی و در نهایت، تعامل منطقی بین هیئت مدیره و اعضای آن انجمن است [15-13]. با توجه به اهمیت و جایگاه انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی و تاثیر بالقوه آن در سطح جامعه، در پژوهش حاضر با بهرهگیری از نظرات افراد صاحب‌نظر در این حوزه به شناسایی وضعیت گذشته انجمن و مشکلات آن و شناسایی فرصتها، تهدیدها، چالشها و راهکارها پرداخته شد تا بدین ترتیب انجمن بتواند در تدوین نقشه راه خود گامی موثرتر بردارد.
روش ها
پژوهش حاضر، کیفی و از نوع کاربردی است که از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته با 20 نفر از اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در حوزه کتابداری انجام شد. معیارهای ورود به مصاحبه شامل: مدرک تحصیلی در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی، حداقل 10 سال سابقه کار در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی و آشنایی با انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی بود. نمونه گیری به روش نمونه گیری هدفمند و با حداکثر تنوع صف و ستاد از میان اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت انجام شد و تا اشباع داده‌ها ادامه داشت.
برای گردآوری داده از راهنمای مصاحبه نیمهساختاریافته (پیوست) استفاده شد. برای جلوگیری از هرگونه ابهام و مشکلات احتمالی قبل از انجام هر مصاحبه، تک تک شرکت‌کنندگان اطلاعاتی در خصوص پژوهش حاضر به‌دست آوردند و فرم رضایت جهت حضور در پژوهش را تکمیل نمودند. بخش اول راهنمای مصاحبه شامل سوالات جمعیت‌شناختی، بخش دیگر نیز شامل 14 سوال مربوط به وضعیت گذشته انجمن، فرصتها، تهدیدها، نقاط قوت، نقاط ضعف و راهکارهای پیشنهادی بود. برای تایید صحت و استحکام مطالعه، چهار معیار موثق بودن لینکلن و گوبا در داده‌های کیفی از جمله قابلیت اعتبار، اطمینان، تصدیق و انتقال در این مطالعه بررسی شد. اعتبار مطالعه به معنای حقیقی بودن یافتههای مورد مطالعه و منطبق بودن آنها با هدف پژوهش است که سعی شد تا در زمان مصاحبه زمان زیادی صرف مصاحبه با شرکت‌کنندگان شود و در نهایت، با ارائه یافتهها به شرکت‌کنندگان نظرات آنها در خصوص هماهنگی یافتهها با سخنان و تجربه‌های آنها بررسی شود. همچنین، تماس طولانی و عمیق تیم تحقیق با داده‌های کیفی نیز انجام شد. برای رسیدن به قابلیت تصدیق، از فرایند بازبینی توسط همکاران استفاده شد. مفاهیم و طبقات استخراج شده برای همکاران آشنا با حوزه موضوعی و پژوهش های کیفی ارسال شد تا یافتهها کنترل و اجماع نظر حاصل شود. برای رسیدن به قابلیت اطمینان یافتهها، مراحل و روند پژوهش تا حد امکان به‌طور دقیق و گام به گام ثبت و گزارش شد. در باب قابلیت انتقال، سعی شد شرکت‌کنندگان از نظر محل تحصیل، عضویت در انجمن و سال‌های فعالیت تنوع داشته باشند که این مورد علاوه بر مقبولیت به انتقال‌پذیری یافتهها نیز کمک میکند [16].
دعوت‌نامه مشارکت در پژوهش از طریق پست الکترونیکی یا از طریق رسانه‌های اجتماعی برای شرکت‌کنندگان ارسال شد. همچنین، قبل از مصاحبه ضمن تماس با شرکت‌کنندگان، هدف پژوهش برای آنها تشریح شد. پس از اعلام موافقت اولیه جهت مشارکت در پژوهش نسبت به تعیین تاریخ، زمان و نحوه انجام مصاحبه حضوری هماهنگی لازم به عمل آمد. برای حفظ محرمانگی داده‌ها، نمونه‌ها بر اساس ترتیب زمانی انجام مصاحبه‌ها شماره‌گذاری شده و کد عددی دریافت کردند. از تمام پاسخ‌دهندگان، پرسش‌های مشابه پرسیده شد و آنها آزاد بودند که پاسخ‌های خود را به‌شیوه موردنظر خود اعلام نمایند. در مواردی که شرکت‌کننده قادر به درک سؤال نبود، پژوهشگر به ارائه توضیحات ملموس‌تر برای درک بهتر منظور سؤال پرداخت. در فراینـد مصـاحبه، پاسخ‌های مصاحبهشوندگان با استفاده از دستگاه ضبط‌صوت و یادداشت‌برداری هم‌زمان ثبت می‌شد. متوسط زمان مصاحبه‌ها 30 تا 45 دقیقه بود. مصاحبه‌ها تا زمان اشباع داده‌ها به طول انجامید و فرایند مصاحبه یک بار با هر شرکت کننده در یک روز صورت گرفت.
پس از انجام هر مصاحبه، پاسخ‌ها به‌صورت متن نوشتاری پیاده‌سازی و فرآیند کدگذاری و تحلیل آن انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار MaxQDA استفاده شد. بر این اساس، تحلیل داده‌ها با خواندن مکرر تمام مصاحبه‌ها شروع شد تا محقق در داده‌ها غوطه‌ور شود و یک برداشت کلی به‌دست آورد. سپس، داده‌ها کلمه به کلمه خوانده شد تا کدهای حاوی مفاهیم و نظرات کلیدی، استخراج شوند. سپس، کدها بر اساس شباهت و میزان ارتباط آنها در داخل مقوله‌ها دسته‌بندی شد. از این مقوله‌های پدیدار شده برای سازماندهی و گروه‌بندی کدها در داخل خوشه‌های معنی‌دار استفاده شد. مقوله‌ها نیز به‌نوبه خود بر اساس شباهت و میزان تجانس آنها در داخل مضمون‌ها قرار گرفت.
یافته ها
با تعداد 20 نفر از اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت در حوزه کتابداری مصاحبه شد که اطلاعات جمعیت‌شناختی آنها در جدول 1 آمده است. با توجه به این جدول، 9 نفر مرد و 11 نفر زن بودند. بیشتر افراد دارای مدرک دکترای تخصصی کتابداری و تنها یک نفر دارای مدرک کارشناسی ارشد بود. مشارکتکنندگان در رده سنی بین 32 تا 70 سال و دارای سابقه فعالیت حرفهای بین 15 تا 35 سال بودند. قابل ذکر است بیشتر افراد شرکت‌کننده در مصاحبه، سابقه فعالیت در انجمن کتابداری پزشکی (گذشته یا حال) را داشته‌اند.
| شماره مشارکت کننده | سن | جنسیت | تحصیلات | سابقه فعالیت حرفهای |
| 1 | 41 | زن | دکترای تخصصی | 16سال |
| 2 | 50 | مرد | دکترای تخصصی | 22سال |
| 3 | 42 | زن | دکترای تخصصی | 14سال |
| 4 | 42 | مرد | دکترای تخصصی | 14سال |
| 5 | 39 | مرد | دکترای تخصصی | 12سال |
| 6 | 49 | مرد | دکترای تخصصی | 24سال |
| 7 | 61 | مرد | دکترای تخصصی | 32سال |
| 8 | 52 | زن | دکترای تخصصی | 25سال |
| 9 | 70 | مرد | دکترای تخصصی | 30سال(بازنشسته) |
| 10 | 58 | زن | کارشناسی ارشد | 35سال(بازنشسته) |
| 11 | 37 | زن | دکترای تخصصی | 7سال |
| 12 | 33 | مرد | دکترای تخصصی | 2سال |
| 13 | 32 | زن | دکترای تخصصی | 4سال |
| 14 | 43 | مرد | دکترای تخصصی | 20سال |
| 15 | 45 | زن | دکترای تخصصی | 20سال |
| 16 | 44 | زن | دکترای تخصصی | 20 سال |
| 17 | 36 | زن | دکترای تخصصی | 8 سال |
| 18 | 41 | زن | دکترای تخصصی | 18 سال |
| 19 | 48 | زن | دکترای تخصصی | 21 سال |
| 20 | 53 | مرد | دکترای تخصصی | 10 سال |
از مصاحبه با این افراد در نهایت 737 کد اولیه دارای بار معنایی استخراج شد. پس از بررسی مجدد کدهای اولیه، ادغام کدهای مشابه و حذف کدهایی که منطبق با اهداف پژوهش نبود، در مجموع 83 کد به‌دست آمد که در چهار مقوله اصلی و 11 مقوله فرعی دسته‌بندی شد. جدول 2، یافتههای اولیه کدها، مقوله فرعی و مضامین را نشان می‌دهد.
جدول2. مضمون، مقوله، کدهای استخراج شده از بررسی عمیق مصاحبه‌ها از خبرگان حوزه کتابداری در خصوص انجمن
| فراوانی کد | کد | مقوله | مضمون |
| 12 | وجود افراد سرشناس و اثرگذار در ترکیب هیئت مدیره | چارچوب اداری انجمن | ساختار و تشکیلات |
| 10 | توزیع جغرافیایی متناسب در هیئت مدیره | ||
| 16 | استفاده از توانمندی نیروی های جوان در بخش‌های مختلف انجمن | ||
| 14 | استفاده از ترکیب نیروی جوان و مسن در هیئت مدیره | ||
| 18 | جانشین پروری در فعالیتهای انجمن | ||
| 19 | برگزاری منظم جلسات هیئت مدیره و کمیته‌ها | ||
| 20 | پیگیری امورمحوله به افراد، توسط انجمن | ||
| 20 | اهمیت وجود کمیتههای اجرایی | کمیتههای انجمن | |
| 18 | فعال بودن کمیته آموزش، پژوهش و بین الملل | ||
| 8 | تشکیل کمیته های مختلف و استفاده از توان تمام آنها | ||
| 5 | تشکیل شاخههای استانی | ||
| 9 | توجه به حوزه مدیریت داده‌های پژوهشی | ||
| 6 | تمرکز کمیته پژوهشی به تربیت کتابدار پژوهشگر | ||
| 15 | نقش کمیته پژوهش در برجسته کردن افراد و رشته | ||
| 12 | نقش روابط عمومی در فعال کردن اعضا | ||
| 16 | تعیین اولویت‌ها و هدفمندسازی پژوهش‌ها توسط کمیته پژوهشی | ||
| 18 | داشتن خبرنامه و نشریه تخصصی توسط کمیته انتشارات | ||
| 7 | انتشار گزارش جلسه‌ها و نشستهای انجمن | ||
| 6 | تهیه راهنماها و دستنامه‌های تخصصی در تمام کمیته‌ها | ||
| 6 | طراحی استانداردهای کتابخانه ای توسط کمیته صنفی و بازاریابی | ||
| 20 | پشتیبانی فناوری اطلاعاتی | فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی | |
| 19 | طراحی وب‌سایت مناسب | ||
| 13 | بهرهگیری از شبکه های اجتماعی | ||
| 8 | برگزاری جلسه‌ها و کارگاه‌های غیرحضوری | ||
| 14 | ضعف در سیستم ارتباطات و شبکه | ||
| 17 | اطلاعرسانی در مورد فناوریهای جدید در حوزه کتابداری پزشکی | ||
| 20 | استفاده از کانالهای مختلف ارتباطی | ||
| 8 | پیگیری استخدام و اشتغال فارغالتحصیلان | چالش سازمانی |
چالشها |
| 10 | پیگیری اصلاح دفترچه اشتغال و طرح طبقه‌بندی مشاغل | ||
| 16 | کارآفرینی | ||
| 16 | انتظارات صنفی از انجمن | ||
| 12 | بازاریابی در کتابداری | ||
| 16 | حل مشکلات شغلی کتابداران | ||
| 19 | آینده‌نگری جایگاه شغلی کتابداری | ||
| 18 | آسیب‌شناسی در زمینه اشتغال | ||
| 14 | نیاز به مدیریت تضاد منافع | ||
| 6 | دیدگاه نادرست نسبت به رشته و انجمن | ||
| 9 | عدم وجود دموکراسی | ||
| 10 | نگرش منفی نسبت به همکاری با انجمنهای مشابه | ||
| 8 | استقلال انجمن | ||
| 5 | وابستگی مالی صرف به وزارت بهداشت | چالش مالی | |
| 6 | جذب حمایت مالی | ||
| 13 | نبود بودجه معین و کافی | ||
| 17 | عدم حمایت مالی افراد فعال انجمن | ||
| 17 | درآمدزایی از طریق اعتبارسنجی محتواها |
| 20 | اعمال سلایق و اختلافات شخصی | چالش فردی | چالشها |
| 20 | روحیه منیت و خودمحوری | ||
| 18 | نیاز به همگرایی و پرهیز از تکروی | ||
| 16 | پرداختن به حواشی | ||
| 20 | منفعل عمل کردن | ||
| 11 | نداشتن انگیزه قوی | ||
| 18 | عدم تمایل به کار داوطلبانه | ||
| 16 | کم بودن روحیه مشارکت و همکاری | ||
| 17 | وجود برنامه راهبردی و عملیاتی برای انجمن | تقویت سطح رشته | دستاوردها |
| 12 | نیازسنجی و اولویتگذاری به‌صورت منظم | ||
| 19 | تعیین اساسنامه | ||
| 11 | الگوپذیری از انجمنهای موفق داخلی و خارجی | ||
| 14 | تحلیل انجمن گذشته و عبرت‌پذیری | ||
| 14 | ارتقای جایگاه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی | ||
| 18 | تقویت بعد پزشکی کتابداری | ||
| 10 | تقویت جایگاه کتابدار بالینی در حوزه درمان | ||
| 20 | ترویج پزشکی مبتنی بر شواهد | تقویت سطح فردی- اجتماعی | |
| 16 | دفاع از حقوق رشته و ذینفعان آن | ||
| 12 | برگزاری برنامهها وهمایش‌های ملی و بین المللی | ||
| 13 | برگزاری نشستهای درون رشتهای و بین رشتهای | ||
| 17 | هم‌افزایی با ذینفعان در سطح ملی | ||
| 19 | داد و ستد علمی-پژوهشی با سایر انجمنهای کتابداری در سطح ملی و بینالمللی | ||
| 15 | تصمیمگیری بر اساس خرد جمعی | ||
| 20 | تلاش در جهت همبستگی و شبکه سازی میان حرفهمندان | ||
| 20 | ایجاد حس هویت و اعتماد به نفس به جامعه کتابداری | ||
| 20 | ارزیابی منظم توسط ذینفعان | ||
| 20 | ارائه آموزش‌های ضمن خدمت و مداوم | تقویت حوزه آموزش | |
| 20 | بازآموزی اساتید و فارغالتحصیلان | ||
| 18 | توانمندسازی ذینفعان متناسب با بازار کار | ||
| 20 | توجه به آموزش شاغلین کتابداری | ||
| 10 | تبدیل شدن به قطب آموزشی | ||
| 20 | بازنگری در سرفصل دروس رشته کتابداری پزشکی | ||
| 16 | تهیه محتوای آموزشی در حوزه کتابداری پزشکی | ||
| 8 | تربیت کتابدار بالینی | ||
| 4 | افزایش گروههای کتابداری نسبت به گذشته | ||
| 5 | افزایش تربیت نیروهای تحصیلکرده | ||
| 17 | نگاه دوگانه به آینده انجمن (بدبینانه و خوشبینانه) | تدوین سیاستهای عملیاتی | برنامه و راهکار اجرایی |
| 11 | تشکیل انجمن کتابداری پزشکی در سطح خاورمیانه و قاره‌ای | ||
| 17 | تدوین برنامه عملیاتی | ||
| 20 | تدوین سیاست‌نامه برای انجمن | ||
| 20 | تدوین نقشه راه و چشم انداز بر اساس نیازهای جامعه مخاطب | نقشه راه انجمن | |
| 15 | ارزیابی وضعیت موجود و شفاف‌سازی مسیر آینده با نقشه راه | ||
| 19 | بازنگری مداوم نقشه راه | ||
| 14 | ترسیم نقشه همکاری دو انجمن کتابداری پزشکی و غیرپزشکی | ||
| 20 | مشارکت و همفکری همگانی در تکمیل نقشه راه |
یافته ها حاکی از این بود که توجه به مقوله ساختار و تشکیلات اهمیت خاصی برای افراد دارد، که در سه مقوله فرعی "چارچوب اداری انجمن"، "کمیتههای انجمن" و "فناوری اطلاعاتی و ارتباطی" دسته‌بندی شدند. مصاحبهشوندگان وجود افراد سرشناس و اثرگذار در ترکیب هیئت مدیره، توزیع جغرافیایی متناسب در هیئت مدیره،
استفاده از توانمندی نیروهای جوان در بخش‌های مختلف انجمن، استفاده از ترکیب نیروهای جوان و نیروهای باتجربه در هیئت مدیره انجمن، برگزاری منظم جلسات هیئت مدیره و کمیته ها را حائز اهمیت می‌دانستند که در چارچوب انجمن باید رعایت شوند. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 5 عنوان نمود: "از مهمترین نقاط قوت انجمن ترکیب انجمن است که این هیئت مدیره انجمن تشکیل شده از اعضای بورد (دبیر محترم بورد)، رئیس مرکز توسعه و هماهنگی انتشارات علمی که یک نهاد قانونگذار و اجرایی است و سیاست‌گذار. البته و به هر حال، این نقطه قوت دیگه‌ای هست که در انجمن به چشم میخوره". همچنین، آنها بر لزوم وجود کمیتههای اجرایی، ایجاد کمیتههای مختلف برای افزایش پتانسیل انجمن، فعال بودن کمیتههای مختلف برای اجرای امور مختلف در حوزه آموزش، پژوهش، روابط عمومی، بینالملل، انتشارات و صنفی و بازاریابی تاکید نمودند. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 1 بیان نمود: "اصلا انجمن کتابداری، زمانی ماهیت پیدا میکنه که کمیته‌هامون فعال باشه. می‌دونید یعنی خود انجمن هیچ چیزی نیست به غیر از فعالیت کمیتههای مختلفی که شکل گرفته". موضوع مورد تاکید تمام مصاحبهشوندگان این بود که زمانی انجمن میتواند برنامههایش را به‌خوبی پیش ببرد که بتواند از بسترها و کانالهای ارتباطی مختلف، خود و فعالیتهایش را به جامعه مخاطب و ذینفعان، واضح و صریح معرفی نماید. بنابراین، لازم است که از فناوریهای نوین و نوظهور و شبکههای اجتماعی، نهایت بهره را ببرد. داشتن وب‌سایت مناسب هم به لحاظ ظاهر و هم به لحاظ محتوا یکی دیگر از مواردی بود که از سوی مصاحبهشوندگان، مهم قلمداد شد. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 4 عنوان نمود: "استفاده از فناوریهای نوظهور یه جور فرصت است. باعث میشه هزینهها کاهش و دسترسی انجمن رو بیشتر کنه. یه واحدش میکنه، میتونه به کل ایران خدمات بده".
مقوله دوم، که از دید مصاحبهشوندگان باید به دقت رصد شود، چالشها و مشکلاتی است که انجمن با آن روبه‌رو بوده یا در آینده ممکن است با آنها روبه‌رو شود. بر اساس یافتهها، چالشهای موجود بر سر راه انجمن در سه مقوله "چالشهای فردی"، "چالشهای سازمانی" و "چالشهای مالی" دسته‌بندی شد. چالشهای فردی بیشتر مربوط به نگرش و رفتار بود به نحوی که مصاحبهشوندگان، چالشهایی مانند وجود اختلافات شخصی، دیدگاه نادرست نسبت به رشته و انجمن، روحیه منیت و خودمحوری، منفعل عمل کردن اعضا، نداشتن انگیزه قوی، نگرش منفی نسبت به همکاری با انجمنهای مشابه، بی‌میلی به کار داوطلبانه، کم بودن روحیه مشارکت و همکاری را از جمله چالشهای فردی پیش‌روی انجمن بر شمردند. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 10 بیان کرد: "اولین مورد تهدید کننده بی‌میلی و بی‌رغبتی خود کتابدارامون هست و کتابخونهها. یعنی بزرگترین تهدید اینه که پشت انجمن و اعضای اون رو که دارن خوب کار میکنن، رو خالی کنیم". همچنین، انجمن ممکن است از نظر سازمانی به لحاظ فقدان زیرساخت مناسب مانند مکان ثابت، تجهیزات و کارشناس، ضعف در سیستم ارتباطات و شبکه دچار چالشهایی شود. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 7 عنوان نمود: "شما حساب کنید که اگر ما افراد بیشتری توی انجمن می داشتیم، لازم نبود که مثلا یه نفر هم عضو بورد باشه هم عضو انجمن باشه، هم تو کمیته انتشارات انجمن باشه، هم تو کمیته آموزش انجمن باشه و انجام این چند کار مختلف توسط یه فرد واحد، طبعا باعث میشه که احتمالا کیفیت کار یا حجم زمانی که فرد تخصیص میده به کارها کاهش پیدا بکنه". وجود چالشهای مالی همانند وابستگی مالی صرف به وزارت بهداشت و عدم استقلال مالی و توان مالی انجمن (گذشته و حال) از چالشهای انجمن و جزء نقاط ضعف انجمن برشمرده شده است. انجمن برای تشکیل نشست‌ها و جلسات، و برگزاری دوره‌های آموزشی نیازمند داشتن بودجه مشخص و کافی است. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 2 بیان نمود: "(انجمن گذشته) به لحاظ توان حرفه ای و مالی خیلی قوی نبود چون درآمد چندانی نداشت و کاملا وابسته بود به وزارت بهداشت. اگر وزارت بهداشت کمکی می‌کرد می تونست حرکتی بکنه و اگر نمی کرد نمی تونست خیلی حرکتی بکنه".
از دید مصاحبهشوندگان، مقوله دیگری که لازم است مورد توجه قرار گیرد دستاورد یا پیامدی است که انجمن میتواند برای اعضا و رشته به ارمغان آورد. در سطح تقویت رشته، مواردی همچون نیازسنجی و اولویت گذاری به‌صورت منظم، تامین نیازهای جامعه کتابداری در تمام سطوح، تعیین اساسنامه از سوی انجمن، تحلیل انجمن گذشته و عبرت پذیری است. مشارکتکنندگان معتقد بودند که انجمن فعلی باید رویکرد کاملا جدیدی را در پیش گیرد و از مسائل و مشکلات گذشته به‌عنوان تجربه راه استفاده نماید. دلایل ناموفق بودن انجمن گذشته به دقت واکاوی شود. همچنین، ارتقای جایگاه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی از اهداف اصلی و جزء اولویتهای انجمن برشمرده شد و بر تقویت بعد پزشکی کتابداری تاکید گردید. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 15 چنین عنوان نمود: "ما گفتیم رشته‌های مختلفی که همتراز با رشته کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی هستن میتونن تهدید باشن ولی ما همون تهدید رو میتونیم به فرصت تبدیل کنیم. به این شکل که بیایم و یکسری نشستهای مشترکی بگذاریم و پتانسیل‌ها و توانمندی‌هاشون رو ببینیم و یاد بگیریم". در سطح فردی، با اقداماتی همچون ترویج پزشکی مبتنی بر شواهد و در نتیجه گسترده شدن نقش و جایگاه شغلی، دفاع از حقوق رشته و ذینفعان، برگزاری برنامهها و همایشهای ملی و بینالمللی، برگزاری نشستهای درون رشتهای و بین رشتهای برای افزایش انگیزه و اعتماد به نفس افراد این رشته، هم‌افزایی با ذینفعان در سطح ملی، داد و ستد علمی-پژوهشی با سایر انجمنهای کتابداری در سطح ملی و بینالمللی، تصمیمگیری بر اساس خرد جمعی، همبستگی و شبکهسازی میان حرفهمندان و ایجاد حس هویت و اعتماد به نفس به جامعه کتابداری میتوان عملکرد انجمن را اثرگذارتر نمود. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 8 عنوان کرد: " کتابداری ]پزشکی[ داره به سمت فعالیتهای بین رشتهای پیش میره. در واقع ذاتش بین رشتهای هست. بنابراین باید با رشته‌های نزدیک به خودش مثل کتابداری، انفورماتیک و رشته‌های رایانه‌ای و کامپیوتری باهاشون همکاری بکنه."
مقوله دیگر تقویت بعد آموزشی انجمن است که مواردی همچون ارائه آموزش‌های ضمن خدمت و مداوم، بازآموزی اساتید و فارغالتحصیلان، تبدیل شدن به قطب آموزشی، بازنگری در سرفصل دروس رشته کتابداری پزشکی، تهیه محتوای آموزشی در حوزه کتابداری پزشکی به دو زبان انگلیسی و فارسی، تربیت کتابدار بالینی برای ارائه خدمات تخصصی در مراکز درمانی و سلامت، افزایش گروههای کتابداری نسبت به گذشته و تربیت نیروهای تحصیلکرده در مقاطع تحصیلات تکمیلی، مطرح شد. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده
استفاده از توانمندی نیروهای جوان در بخش‌های مختلف انجمن، استفاده از ترکیب نیروهای جوان و نیروهای باتجربه در هیئت مدیره انجمن، برگزاری منظم جلسات هیئت مدیره و کمیته ها را حائز اهمیت می‌دانستند که در چارچوب انجمن باید رعایت شوند. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 5 عنوان نمود: "از مهمترین نقاط قوت انجمن ترکیب انجمن است که این هیئت مدیره انجمن تشکیل شده از اعضای بورد (دبیر محترم بورد)، رئیس مرکز توسعه و هماهنگی انتشارات علمی که یک نهاد قانونگذار و اجرایی است و سیاست‌گذار. البته و به هر حال، این نقطه قوت دیگه‌ای هست که در انجمن به چشم میخوره". همچنین، آنها بر لزوم وجود کمیتههای اجرایی، ایجاد کمیتههای مختلف برای افزایش پتانسیل انجمن، فعال بودن کمیتههای مختلف برای اجرای امور مختلف در حوزه آموزش، پژوهش، روابط عمومی، بینالملل، انتشارات و صنفی و بازاریابی تاکید نمودند. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 1 بیان نمود: "اصلا انجمن کتابداری، زمانی ماهیت پیدا میکنه که کمیته‌هامون فعال باشه. می‌دونید یعنی خود انجمن هیچ چیزی نیست به غیر از فعالیت کمیتههای مختلفی که شکل گرفته". موضوع مورد تاکید تمام مصاحبهشوندگان این بود که زمانی انجمن میتواند برنامههایش را به‌خوبی پیش ببرد که بتواند از بسترها و کانالهای ارتباطی مختلف، خود و فعالیتهایش را به جامعه مخاطب و ذینفعان، واضح و صریح معرفی نماید. بنابراین، لازم است که از فناوریهای نوین و نوظهور و شبکههای اجتماعی، نهایت بهره را ببرد. داشتن وب‌سایت مناسب هم به لحاظ ظاهر و هم به لحاظ محتوا یکی دیگر از مواردی بود که از سوی مصاحبهشوندگان، مهم قلمداد شد. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 4 عنوان نمود: "استفاده از فناوریهای نوظهور یه جور فرصت است. باعث میشه هزینهها کاهش و دسترسی انجمن رو بیشتر کنه. یه واحدش میکنه، میتونه به کل ایران خدمات بده".
مقوله دوم، که از دید مصاحبهشوندگان باید به دقت رصد شود، چالشها و مشکلاتی است که انجمن با آن روبه‌رو بوده یا در آینده ممکن است با آنها روبه‌رو شود. بر اساس یافتهها، چالشهای موجود بر سر راه انجمن در سه مقوله "چالشهای فردی"، "چالشهای سازمانی" و "چالشهای مالی" دسته‌بندی شد. چالشهای فردی بیشتر مربوط به نگرش و رفتار بود به نحوی که مصاحبهشوندگان، چالشهایی مانند وجود اختلافات شخصی، دیدگاه نادرست نسبت به رشته و انجمن، روحیه منیت و خودمحوری، منفعل عمل کردن اعضا، نداشتن انگیزه قوی، نگرش منفی نسبت به همکاری با انجمنهای مشابه، بی‌میلی به کار داوطلبانه، کم بودن روحیه مشارکت و همکاری را از جمله چالشهای فردی پیش‌روی انجمن بر شمردند. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 10 بیان کرد: "اولین مورد تهدید کننده بی‌میلی و بی‌رغبتی خود کتابدارامون هست و کتابخونهها. یعنی بزرگترین تهدید اینه که پشت انجمن و اعضای اون رو که دارن خوب کار میکنن، رو خالی کنیم". همچنین، انجمن ممکن است از نظر سازمانی به لحاظ فقدان زیرساخت مناسب مانند مکان ثابت، تجهیزات و کارشناس، ضعف در سیستم ارتباطات و شبکه دچار چالشهایی شود. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 7 عنوان نمود: "شما حساب کنید که اگر ما افراد بیشتری توی انجمن می داشتیم، لازم نبود که مثلا یه نفر هم عضو بورد باشه هم عضو انجمن باشه، هم تو کمیته انتشارات انجمن باشه، هم تو کمیته آموزش انجمن باشه و انجام این چند کار مختلف توسط یه فرد واحد، طبعا باعث میشه که احتمالا کیفیت کار یا حجم زمانی که فرد تخصیص میده به کارها کاهش پیدا بکنه". وجود چالشهای مالی همانند وابستگی مالی صرف به وزارت بهداشت و عدم استقلال مالی و توان مالی انجمن (گذشته و حال) از چالشهای انجمن و جزء نقاط ضعف انجمن برشمرده شده است. انجمن برای تشکیل نشست‌ها و جلسات، و برگزاری دوره‌های آموزشی نیازمند داشتن بودجه مشخص و کافی است. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 2 بیان نمود: "(انجمن گذشته) به لحاظ توان حرفه ای و مالی خیلی قوی نبود چون درآمد چندانی نداشت و کاملا وابسته بود به وزارت بهداشت. اگر وزارت بهداشت کمکی می‌کرد می تونست حرکتی بکنه و اگر نمی کرد نمی تونست خیلی حرکتی بکنه".
از دید مصاحبهشوندگان، مقوله دیگری که لازم است مورد توجه قرار گیرد دستاورد یا پیامدی است که انجمن میتواند برای اعضا و رشته به ارمغان آورد. در سطح تقویت رشته، مواردی همچون نیازسنجی و اولویت گذاری به‌صورت منظم، تامین نیازهای جامعه کتابداری در تمام سطوح، تعیین اساسنامه از سوی انجمن، تحلیل انجمن گذشته و عبرت پذیری است. مشارکتکنندگان معتقد بودند که انجمن فعلی باید رویکرد کاملا جدیدی را در پیش گیرد و از مسائل و مشکلات گذشته به‌عنوان تجربه راه استفاده نماید. دلایل ناموفق بودن انجمن گذشته به دقت واکاوی شود. همچنین، ارتقای جایگاه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی از اهداف اصلی و جزء اولویتهای انجمن برشمرده شد و بر تقویت بعد پزشکی کتابداری تاکید گردید. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 15 چنین عنوان نمود: "ما گفتیم رشته‌های مختلفی که همتراز با رشته کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی هستن میتونن تهدید باشن ولی ما همون تهدید رو میتونیم به فرصت تبدیل کنیم. به این شکل که بیایم و یکسری نشستهای مشترکی بگذاریم و پتانسیل‌ها و توانمندی‌هاشون رو ببینیم و یاد بگیریم". در سطح فردی، با اقداماتی همچون ترویج پزشکی مبتنی بر شواهد و در نتیجه گسترده شدن نقش و جایگاه شغلی، دفاع از حقوق رشته و ذینفعان، برگزاری برنامهها و همایشهای ملی و بینالمللی، برگزاری نشستهای درون رشتهای و بین رشتهای برای افزایش انگیزه و اعتماد به نفس افراد این رشته، هم‌افزایی با ذینفعان در سطح ملی، داد و ستد علمی-پژوهشی با سایر انجمنهای کتابداری در سطح ملی و بینالمللی، تصمیمگیری بر اساس خرد جمعی، همبستگی و شبکهسازی میان حرفهمندان و ایجاد حس هویت و اعتماد به نفس به جامعه کتابداری میتوان عملکرد انجمن را اثرگذارتر نمود. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده 8 عنوان کرد: " کتابداری ]پزشکی[ داره به سمت فعالیتهای بین رشتهای پیش میره. در واقع ذاتش بین رشتهای هست. بنابراین باید با رشته‌های نزدیک به خودش مثل کتابداری، انفورماتیک و رشته‌های رایانه‌ای و کامپیوتری باهاشون همکاری بکنه."
مقوله دیگر تقویت بعد آموزشی انجمن است که مواردی همچون ارائه آموزش‌های ضمن خدمت و مداوم، بازآموزی اساتید و فارغالتحصیلان، تبدیل شدن به قطب آموزشی، بازنگری در سرفصل دروس رشته کتابداری پزشکی، تهیه محتوای آموزشی در حوزه کتابداری پزشکی به دو زبان انگلیسی و فارسی، تربیت کتابدار بالینی برای ارائه خدمات تخصصی در مراکز درمانی و سلامت، افزایش گروههای کتابداری نسبت به گذشته و تربیت نیروهای تحصیلکرده در مقاطع تحصیلات تکمیلی، مطرح شد. به‌عنوان نمونه، مشارکت‌کننده
12 بیان نمود: "تو حوزه‌هایی که جدید هست مثلا کتابدار بالینی ما چکار کردیم؟ دو تا سه واحد در کارشناسی داریم درس می‌دیم. تو ارشد خبری ازش نیست توی دکترا هم همینطور. توی دو سه واحد دانشجوی ما در واقع میخواد چه کار انجام بده".
مقوله آخر و حائز اهمیت که توسط مصاحبهشوندگان مطرح شد، وجود برنامهها و راهکارهای اجرایی است. اگر انجمن بخواهد برقرار بوده و سالیان متمادی به فعالیت خود ادامه دهد، باید به این مهم و زیر گروههای آن شامل "تدوین سیاستهای عملیاتی و "تدوین راهبردها" توجه داشته باشد. انجمن با تدوین سیاستهای عملیاتی از جمله به‌کار بردن تدابیری مانند درآمدزایی از طریق اعتبارسنجی محتواها، جذب حامیان مالی، تشکیل شاخههای استانی، جانشین پروری در فعالیتهای انجمن، آسیب شناسی در زمینه اشتغال، الگوپذیری از انجمنهای موفق داخلی و خارجی، مدیریت تضاد منافع، همگرایی و پرهیز از تکروی میتواند بر چالشها غلبه نماید. برای نمونه، مشارکت‌کننده 9 چنین عنوان نمود: "انجمن باید به دنبال مقایسه خودش با انجمنهای دیگه باشه، ببینه در انجمنهای دیگه چه اتفاقاتی میوفته که سال‌ها فعالانه کار میکنن و عضو دارن و عضویت برای اعضا یک امتیاز مثبته ". علاوهبراین، انجمن با داشتن برنامه راهبردی، بررسی وضعیت موجود بر اساس نیازهای جامعه مخاطب و بهرهگیری از همفکری و مشارکت همگانی در ترسیم نقشه راه میتواند آینده بهتری برای خود رقم بزند. برای نمونه، مشارکت‌کننده 6 بیان کرد: "از نظر ارتباطی و تعاملی هنوز نتونستیم جامعه مخاطبمون رو جذب بکنیم و وقتی هم که جامعه مخاطبمون رو جذب نکنیم نیازهاشون رو در واقع نمی‌تونیم پیدا بکنیم و حالا بر اساس اون نیازها بریم نقشه راهمون رو بچینیم".
بحث
هدف اصلی این مطالعه بررسی دیدگاه اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت در خصوص انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی ایران بود تا فرصتها و چالشهای پیش‌روی این انجمن و راهکارهای رفع آن شناسایی شود. ساختار انجمن و وجود افراد سرشناس و اثرگذار در بدنه اصلی، استفاده انجمن از توان اعضا از مناطق مختلف کشور، افزایش گروههای کتابداری در کشور و افزایش تعداد فارغالتحصیلان رشته نقش کلیدی در موفقیت انجمن دارد. همراستا با مطالعه حاضر، مویو [17] معتقد است وجود افراد سرشناس و اثرگذار در بدنه انجمن موجب تقویت انجمن میشود. نحوه رهبری و مدیریت انجمن بر حرفه منعکس میشود. یک انجمن خوب سازماندهی شده، خوب اداره شده و به‌خوبی رهبری شده، تصور یک گروه حرفهای و سازماندهی‌شده را انعکاس می‌دهد. این امر باعث بالا رفتن وجهه حرفه میشود، به آن هویت میبخشد و اعضا را مشتاق به همراهی میکند. شهپر توفیق [18] هم در پژوهش خود، وجود افراد تحصیلکرده زیاد در جامعه را یکی از عوامل فرصت انجمن علمی مدیریت ورزشی ایران عنوان نمود.
تمام مشارکتکنندگان بر امر آموزش و پژوهش تاکید ویژه داشتند و در بحث آموزش به لزوم روزآمدسازی منابع درسی رشته تاکید بسیاری نمودند که عدم توجه به آن موجب عدم پاسخگویی درست به کاربران این رشته میشود. حضور فعال کمیتههای انجمن فرصت خوبی است که انجمن میتواند در زمینه آموزش جامعه هدف، نشر بیشتر مجلههای تخصصی، تولید و نشر منابع کتابداری پزشکی جهت غنی نمودن و جبران کمبود آن استفاده کند. مشارکتکنندگان عنوان کردند که یکی از انتظارات و فرصتهای پیش‌روی انجمن تبدیل شدن به قطب آموزشی است، به گونهای که اعضا آن برای رفع نیاز آموزشی خود به انجمن مراجعه کنند. همراستا با مطالعه حاضر، مویو عقیده دارد انجمن مسئول ایجاد راهبرد آموزش مداوم برای همه کارکنان واجد شرایط در سطوح مختلف عملکردی است. این امر به توسعه استانداردهای حرفهای رشته کمک میکند [17]. سلطانی [19] نیز معتقد است متخصصان اطلاعات برای حفظ جایگاه و موقعیت خود باید به اطلاعات مرتبط دسترسی داشته باشند و این اطلاعات به‌روز و عملیاتی، به‌آسانی و به‌وضوح در کنفرانسها و نشریه‌های انجمن به‌اشتراک گذاشته میشود. فعالیتهای صنفی و حل مشکلات شغلی دانش‌آموختگان رشته در هر انجمنی به امری گریزناپذیر تبدل شده است، هر چند ممکن است نگاه و سوگیری متناقضی در پی داشته باشد. یافتههای احمدی [20] نیز حاکی از آن بود که تعدادی از اعضای هیئت مدیره نیز موافق پرداختن به مسائل حقوقی و صنفی جامعه کتابداری و اطلاعرسانی هستند، هر چند در اساسنامه انجمن چنین حوزه فعالیتی برای انجمن مشخص نشده و با وجود تلاش‌های صورت گرفته، کمیته یا گروهی نیز برای پیگیری اینگونه مسائل تشکیل نشده است. یافتههای محسنی [21] نیز بیانگر این مسئله است که انجمن باید دیدگاه صرفا علمی خود را کنار بگذارد و در کنار فعالیتهای علمی، به فعالیتهای صنفی و دفاع از حق و حقوق کتابداران نیز بپردازد و یا این مهم را در اولویت بیشتری قرار دهد.
براساس یافتهها، انجمن باید استفاده از فناوریهای اطلاعاتی را در نظر داشته باشد و از شبکههای اجتماعی جهت پیشبرد برنامهها و اهداف خود حداکثر استفاده را ببرد. همراستا با این مطالعه، پژوهش لطفی نشان داد که این شبکهها، جای خود را در میان جامعه مورد مطالعه به‌خوبی باز کردهاند و انجمنهای علمی کتابداری و اطلاعرسانی آن را به‌عنوان یک کانال ارتباطی مهم تلقی میکنند. همچنین، با توجه به نتایج نظرسنجی از اعضای هیئت مدیره انجمنهای علمی کتابداری ایران، این فعالیتها حداقلهای لازم برای یک انجمن محسوب می‌شوند. علاوهبراین، میتوان از شبکههای ارتباطی برای جبران مشارکت کم استفاده کرد [22].
یافتهها نشان داد که چالشهای فردی شامل پرداختن به مسائل حاشیهای، منفعل بودن، عدم تمایل به کار داوطلبانه و مشارکت و همکاری با انجمن، زنگ خطر و تهدیدی برای انجمن است. بنابراین، لازم است انجمن از ساز‌وکارهای تشویقی استفاده کند. علاوهبراین، وجود اختلافات شخصی، داشتن روحیه خود محوری و دیدگاه نادرست از سوی جامعه و حتی اعضا نسبت به رشته و انجمن نیز چالشهای دیگر در این زمینه هستند که نیاز به تامل و تدبیر دارند. همراستا با مطالعه حاضر، قانعیراد [23] معتقد است انجمنها بر خلاف عنوان و اهدافشان از ساختار مشارکتی و داوطلبانه کافی برخوردار نیستند و اگر مشارکتی نیز صورت گیرد موقتی و مبتنی بر تلاش فردی (عمدتا رئیس و یا اعضای هیئت مدیره انجمن) است. وی داشتن روحیه فردگرایی را یکی از دلایل مشارکت پایین اعضا میداند. پیامد این وضعیت، ناپایداری فعالیتهای حرفهای انجمنهای علمی است. یافتههای محسنی و زره‌ساز [10،24] نیز به مشارکت ضعیف اعضا در برنامههای انجمن اشاره دارد که نیازمند بررسی و اتخاذ راهکارها و سیاستهای تشویقی و ترغیبی بیشتر توسط انجمن برای جلب مشارکت قشر بیشتری از حرفهمندان و متخصصان رشته برای حضور در این نوع برنامهها است. همچنین، کسب منزلت و شأن از جمله مهمترین امتیازهای برانگیزاننده کنش فردی و جمعی است به‌طوری‌که زمینه مشارکت و فعالیت داوطلبانه فرد را فراهم میکند. پریرخ معتقد است بخش عمدهای از افراد جامعه دید واقع بینانهای نسبت به این رشته و حرفهمندان آن ندارند. حرکت جامعه به سمت جامعه اطلاعاتی است و ارزش دانش و فعالیتهای خردمحور روز‌به‌روز بیشتر میشود اما تا زمانی که از اطلاعات و دانش به‌صورت موثری در تصمیمگیری و برنامهریزی استفاده نشود، بعید به نظر میرسد که جامعه کتابداری و اطلاعرسانی و نیز انجمن علمی آن، به جایگاه مطلوب خویش دست یابد [20].
نبود زیرساخت مناسب همانند مکان ثابت، تجهیزات و کارشناس و ضعف در سیستم ارتباطات نیز از جمله چالشهای سازمانی است که انجمن با آن درگیر است و میتواند بر عملکرد انجمن تاثیرگذار باشد. همراستا با این مطالعه، شبجره [5] نیز وجود مسائل در انجمنهای علمی را ناشی از ارتباطات ضعیف، نظارت ساختاری کم، مدیریت ضعیف مسئولان، ابهامات قانونی و منفعت‌طلبی شخصی اعضا دانسته و معتقد است که بیتوجهی به آنها به پیدایش آسیبهای جدی منجر میشود. ازطرفی، لازم است انجمن با درآمدزایی از طریق اعتبارسنجی محتواها و جذب حامیان مالی تا حدودی بر مشکلات مالی خود فائق آید. عبداللهی [25] در پژوهش خود عملکرد یا نقش علمی و صنفی انجمنهای علمی در ایران را بسیار ضعیف عنوان نمود و در تحلیل این وضعیت، عواملی از جمله نامناسب بودن ویژگیهای ساختاری خود انجمنها همانند ضعف تعامل بین اصحاب هر تخصص، مشکلات جا و مکان، کمبود بودجه و اعتبارات را برشمرد.
چالش مالی همچون نبود بودجه مشخص و عدم حمایت مالی میتواند چالشی جدی و تهدید کننده بقای انجمن باشد. انجمن در این زمینه میتواند با جذب حامیان مالی و فروش دستاوردهای پژوهشی تا حدودی بر این مشکلات فائق آید. اسلامی [5] نیز در پژوهش خود بیان میکند دغدغه اساسی بسیاری از مصاحبهشوندگان مسائل مالی است. او راهکار حل این مسئله را گرایش به خودکفایی مالی از طریق حامی مالی، برگزاری برنامههای درون و بیرون دانشگاهی، تهیه قرارداد مالی با دانشگاه و فروش دستاوردهای علمی-پژوهشی عنوان میکند. ذاکر صالحی [3] نیز در پژوهش خود عنوان میکند به دلیل جوان بودن و شکنندگی انجمنها در مراحل اولیه توسعه لازم است تا مدتی این مراکز از حمایتهای مادی دولت برخوردار شوند. از طرفی، حمایت معنوی دولت نیز در قالب ارجاع مسائل علمی و اعطای نقش داوری نهایی و حکمیت به این مراکز برای ایفای نقش مرجع و نظارت بر مسائل علمی و پژوهشی باید انجام پذیرد تا به تدریج انجمنها به خود و امکانات درونی خود متکی شوند. البته تکیه بر حمایتهای مادی دولتی باید در یک مقطع زمانی مشخص قطع شود.
دفاع از حقوق رشته و ذینفعان آن از جمله انتظارات مطرح شده از سوی مشارکتکنندگان بود. لازم است انجمن با دفاع از حقوق رشته شرایط احیا و اقتدار رشته را به‌وجود آورد. یافتههای پریرخ نشان داد که انجمن در دفاع از حقوق مادی و معنوی جامعه کتابداری چندان موفق عمل نکرده است [20]. یافتههای سوهانیان [12] نیز ناموفق بودن انجمن برای حفظ حقوق کتابداران را نشان می‌دهد. مشارکتکنندگان برگزاری برنامهها و همایشهای ملی و بینالمللی از سوی انجمن را جزء اولویتهای کاری انجمن برشمردند که موجب رشد و توسعه فردی و شبکهسازی میان حرفهمندان میشود. همراستا با مطالعه حاضر، یافتههای مروتی، نشاط و آراسته هم نشان داد گردهماییهای انجمن در سطوح مختلف ملی، منطقهای و بینالمللی با ایجاد فرصت مبادلهی علمی- پژوهشی برای اعضا، نقش موثری در رشد و توسعه حوزههای مربوط ایفا میکند و ضمن آشنایی اعضا با ایدهها و اندیشههای گوناگون موجب روزآمدسازی دانش اعضا میشود [1،4]. به عقیده تقیزاده [26]، اصلی‌ترین اهداف انجمنها در حوزه ارتباطات متصل کردن تمام ذینفعان فعال در هر رشته تخصصی و برقراری ارتباط با مجامع علمی بینالمللی است.
مصاحبهشوندگان معتقد بودند انجمن باید بتواند در سطح رشته فعالیتهایی را ترتیب دهد و موجب اثربخشی و ارتقای رشته شود. از جمله این اقدامات در سطح میتوان به نیازسنجی و اولویتگذاری منظم برنامهها اشاره کرد. کشاورزیان [27] در پژوهش خود به این مسئله اشاره دارد که کتابداران برای تداوم بهتر فعالیتهای خود باید به فراگیری مهارتهای ویژه اهتمام ورزند و در این راستا، از هوش معنوی خود بهره گیرند. به همین منظور، شناسایی نیاز سازمانهای تخصصی از بعد اطلاعاتی و برنامهریزی برای بازآموزی کتابداران ضرورت دارد. خسروی [28] نیز معتقد است موفقیت هر انجمنی در نتیجه فعالیت آن در جامعه و مجامع بینالمللی است و به‌دست آوردن برترین رتبه برای یک انجمن علمی دارا بودن فعالیتهایی است که پاسخگوی نیاز اعضا باشد.
وجود برنامه راهبردی و عملیاتی و الگوپذیری از انجمنهای موفق ضروری است. وجود برنامهای منسجم و اطلاعرسانی آن به جامعه هدف
مقوله آخر و حائز اهمیت که توسط مصاحبهشوندگان مطرح شد، وجود برنامهها و راهکارهای اجرایی است. اگر انجمن بخواهد برقرار بوده و سالیان متمادی به فعالیت خود ادامه دهد، باید به این مهم و زیر گروههای آن شامل "تدوین سیاستهای عملیاتی و "تدوین راهبردها" توجه داشته باشد. انجمن با تدوین سیاستهای عملیاتی از جمله به‌کار بردن تدابیری مانند درآمدزایی از طریق اعتبارسنجی محتواها، جذب حامیان مالی، تشکیل شاخههای استانی، جانشین پروری در فعالیتهای انجمن، آسیب شناسی در زمینه اشتغال، الگوپذیری از انجمنهای موفق داخلی و خارجی، مدیریت تضاد منافع، همگرایی و پرهیز از تکروی میتواند بر چالشها غلبه نماید. برای نمونه، مشارکت‌کننده 9 چنین عنوان نمود: "انجمن باید به دنبال مقایسه خودش با انجمنهای دیگه باشه، ببینه در انجمنهای دیگه چه اتفاقاتی میوفته که سال‌ها فعالانه کار میکنن و عضو دارن و عضویت برای اعضا یک امتیاز مثبته ". علاوهبراین، انجمن با داشتن برنامه راهبردی، بررسی وضعیت موجود بر اساس نیازهای جامعه مخاطب و بهرهگیری از همفکری و مشارکت همگانی در ترسیم نقشه راه میتواند آینده بهتری برای خود رقم بزند. برای نمونه، مشارکت‌کننده 6 بیان کرد: "از نظر ارتباطی و تعاملی هنوز نتونستیم جامعه مخاطبمون رو جذب بکنیم و وقتی هم که جامعه مخاطبمون رو جذب نکنیم نیازهاشون رو در واقع نمی‌تونیم پیدا بکنیم و حالا بر اساس اون نیازها بریم نقشه راهمون رو بچینیم".
بحث
هدف اصلی این مطالعه بررسی دیدگاه اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت در خصوص انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی ایران بود تا فرصتها و چالشهای پیش‌روی این انجمن و راهکارهای رفع آن شناسایی شود. ساختار انجمن و وجود افراد سرشناس و اثرگذار در بدنه اصلی، استفاده انجمن از توان اعضا از مناطق مختلف کشور، افزایش گروههای کتابداری در کشور و افزایش تعداد فارغالتحصیلان رشته نقش کلیدی در موفقیت انجمن دارد. همراستا با مطالعه حاضر، مویو [17] معتقد است وجود افراد سرشناس و اثرگذار در بدنه انجمن موجب تقویت انجمن میشود. نحوه رهبری و مدیریت انجمن بر حرفه منعکس میشود. یک انجمن خوب سازماندهی شده، خوب اداره شده و به‌خوبی رهبری شده، تصور یک گروه حرفهای و سازماندهی‌شده را انعکاس می‌دهد. این امر باعث بالا رفتن وجهه حرفه میشود، به آن هویت میبخشد و اعضا را مشتاق به همراهی میکند. شهپر توفیق [18] هم در پژوهش خود، وجود افراد تحصیلکرده زیاد در جامعه را یکی از عوامل فرصت انجمن علمی مدیریت ورزشی ایران عنوان نمود.
تمام مشارکتکنندگان بر امر آموزش و پژوهش تاکید ویژه داشتند و در بحث آموزش به لزوم روزآمدسازی منابع درسی رشته تاکید بسیاری نمودند که عدم توجه به آن موجب عدم پاسخگویی درست به کاربران این رشته میشود. حضور فعال کمیتههای انجمن فرصت خوبی است که انجمن میتواند در زمینه آموزش جامعه هدف، نشر بیشتر مجلههای تخصصی، تولید و نشر منابع کتابداری پزشکی جهت غنی نمودن و جبران کمبود آن استفاده کند. مشارکتکنندگان عنوان کردند که یکی از انتظارات و فرصتهای پیش‌روی انجمن تبدیل شدن به قطب آموزشی است، به گونهای که اعضا آن برای رفع نیاز آموزشی خود به انجمن مراجعه کنند. همراستا با مطالعه حاضر، مویو عقیده دارد انجمن مسئول ایجاد راهبرد آموزش مداوم برای همه کارکنان واجد شرایط در سطوح مختلف عملکردی است. این امر به توسعه استانداردهای حرفهای رشته کمک میکند [17]. سلطانی [19] نیز معتقد است متخصصان اطلاعات برای حفظ جایگاه و موقعیت خود باید به اطلاعات مرتبط دسترسی داشته باشند و این اطلاعات به‌روز و عملیاتی، به‌آسانی و به‌وضوح در کنفرانسها و نشریه‌های انجمن به‌اشتراک گذاشته میشود. فعالیتهای صنفی و حل مشکلات شغلی دانش‌آموختگان رشته در هر انجمنی به امری گریزناپذیر تبدل شده است، هر چند ممکن است نگاه و سوگیری متناقضی در پی داشته باشد. یافتههای احمدی [20] نیز حاکی از آن بود که تعدادی از اعضای هیئت مدیره نیز موافق پرداختن به مسائل حقوقی و صنفی جامعه کتابداری و اطلاعرسانی هستند، هر چند در اساسنامه انجمن چنین حوزه فعالیتی برای انجمن مشخص نشده و با وجود تلاش‌های صورت گرفته، کمیته یا گروهی نیز برای پیگیری اینگونه مسائل تشکیل نشده است. یافتههای محسنی [21] نیز بیانگر این مسئله است که انجمن باید دیدگاه صرفا علمی خود را کنار بگذارد و در کنار فعالیتهای علمی، به فعالیتهای صنفی و دفاع از حق و حقوق کتابداران نیز بپردازد و یا این مهم را در اولویت بیشتری قرار دهد.
براساس یافتهها، انجمن باید استفاده از فناوریهای اطلاعاتی را در نظر داشته باشد و از شبکههای اجتماعی جهت پیشبرد برنامهها و اهداف خود حداکثر استفاده را ببرد. همراستا با این مطالعه، پژوهش لطفی نشان داد که این شبکهها، جای خود را در میان جامعه مورد مطالعه به‌خوبی باز کردهاند و انجمنهای علمی کتابداری و اطلاعرسانی آن را به‌عنوان یک کانال ارتباطی مهم تلقی میکنند. همچنین، با توجه به نتایج نظرسنجی از اعضای هیئت مدیره انجمنهای علمی کتابداری ایران، این فعالیتها حداقلهای لازم برای یک انجمن محسوب می‌شوند. علاوهبراین، میتوان از شبکههای ارتباطی برای جبران مشارکت کم استفاده کرد [22].
یافتهها نشان داد که چالشهای فردی شامل پرداختن به مسائل حاشیهای، منفعل بودن، عدم تمایل به کار داوطلبانه و مشارکت و همکاری با انجمن، زنگ خطر و تهدیدی برای انجمن است. بنابراین، لازم است انجمن از ساز‌وکارهای تشویقی استفاده کند. علاوهبراین، وجود اختلافات شخصی، داشتن روحیه خود محوری و دیدگاه نادرست از سوی جامعه و حتی اعضا نسبت به رشته و انجمن نیز چالشهای دیگر در این زمینه هستند که نیاز به تامل و تدبیر دارند. همراستا با مطالعه حاضر، قانعیراد [23] معتقد است انجمنها بر خلاف عنوان و اهدافشان از ساختار مشارکتی و داوطلبانه کافی برخوردار نیستند و اگر مشارکتی نیز صورت گیرد موقتی و مبتنی بر تلاش فردی (عمدتا رئیس و یا اعضای هیئت مدیره انجمن) است. وی داشتن روحیه فردگرایی را یکی از دلایل مشارکت پایین اعضا میداند. پیامد این وضعیت، ناپایداری فعالیتهای حرفهای انجمنهای علمی است. یافتههای محسنی و زره‌ساز [10،24] نیز به مشارکت ضعیف اعضا در برنامههای انجمن اشاره دارد که نیازمند بررسی و اتخاذ راهکارها و سیاستهای تشویقی و ترغیبی بیشتر توسط انجمن برای جلب مشارکت قشر بیشتری از حرفهمندان و متخصصان رشته برای حضور در این نوع برنامهها است. همچنین، کسب منزلت و شأن از جمله مهمترین امتیازهای برانگیزاننده کنش فردی و جمعی است به‌طوری‌که زمینه مشارکت و فعالیت داوطلبانه فرد را فراهم میکند. پریرخ معتقد است بخش عمدهای از افراد جامعه دید واقع بینانهای نسبت به این رشته و حرفهمندان آن ندارند. حرکت جامعه به سمت جامعه اطلاعاتی است و ارزش دانش و فعالیتهای خردمحور روز‌به‌روز بیشتر میشود اما تا زمانی که از اطلاعات و دانش به‌صورت موثری در تصمیمگیری و برنامهریزی استفاده نشود، بعید به نظر میرسد که جامعه کتابداری و اطلاعرسانی و نیز انجمن علمی آن، به جایگاه مطلوب خویش دست یابد [20].
نبود زیرساخت مناسب همانند مکان ثابت، تجهیزات و کارشناس و ضعف در سیستم ارتباطات نیز از جمله چالشهای سازمانی است که انجمن با آن درگیر است و میتواند بر عملکرد انجمن تاثیرگذار باشد. همراستا با این مطالعه، شبجره [5] نیز وجود مسائل در انجمنهای علمی را ناشی از ارتباطات ضعیف، نظارت ساختاری کم، مدیریت ضعیف مسئولان، ابهامات قانونی و منفعت‌طلبی شخصی اعضا دانسته و معتقد است که بیتوجهی به آنها به پیدایش آسیبهای جدی منجر میشود. ازطرفی، لازم است انجمن با درآمدزایی از طریق اعتبارسنجی محتواها و جذب حامیان مالی تا حدودی بر مشکلات مالی خود فائق آید. عبداللهی [25] در پژوهش خود عملکرد یا نقش علمی و صنفی انجمنهای علمی در ایران را بسیار ضعیف عنوان نمود و در تحلیل این وضعیت، عواملی از جمله نامناسب بودن ویژگیهای ساختاری خود انجمنها همانند ضعف تعامل بین اصحاب هر تخصص، مشکلات جا و مکان، کمبود بودجه و اعتبارات را برشمرد.
چالش مالی همچون نبود بودجه مشخص و عدم حمایت مالی میتواند چالشی جدی و تهدید کننده بقای انجمن باشد. انجمن در این زمینه میتواند با جذب حامیان مالی و فروش دستاوردهای پژوهشی تا حدودی بر این مشکلات فائق آید. اسلامی [5] نیز در پژوهش خود بیان میکند دغدغه اساسی بسیاری از مصاحبهشوندگان مسائل مالی است. او راهکار حل این مسئله را گرایش به خودکفایی مالی از طریق حامی مالی، برگزاری برنامههای درون و بیرون دانشگاهی، تهیه قرارداد مالی با دانشگاه و فروش دستاوردهای علمی-پژوهشی عنوان میکند. ذاکر صالحی [3] نیز در پژوهش خود عنوان میکند به دلیل جوان بودن و شکنندگی انجمنها در مراحل اولیه توسعه لازم است تا مدتی این مراکز از حمایتهای مادی دولت برخوردار شوند. از طرفی، حمایت معنوی دولت نیز در قالب ارجاع مسائل علمی و اعطای نقش داوری نهایی و حکمیت به این مراکز برای ایفای نقش مرجع و نظارت بر مسائل علمی و پژوهشی باید انجام پذیرد تا به تدریج انجمنها به خود و امکانات درونی خود متکی شوند. البته تکیه بر حمایتهای مادی دولتی باید در یک مقطع زمانی مشخص قطع شود.
دفاع از حقوق رشته و ذینفعان آن از جمله انتظارات مطرح شده از سوی مشارکتکنندگان بود. لازم است انجمن با دفاع از حقوق رشته شرایط احیا و اقتدار رشته را به‌وجود آورد. یافتههای پریرخ نشان داد که انجمن در دفاع از حقوق مادی و معنوی جامعه کتابداری چندان موفق عمل نکرده است [20]. یافتههای سوهانیان [12] نیز ناموفق بودن انجمن برای حفظ حقوق کتابداران را نشان می‌دهد. مشارکتکنندگان برگزاری برنامهها و همایشهای ملی و بینالمللی از سوی انجمن را جزء اولویتهای کاری انجمن برشمردند که موجب رشد و توسعه فردی و شبکهسازی میان حرفهمندان میشود. همراستا با مطالعه حاضر، یافتههای مروتی، نشاط و آراسته هم نشان داد گردهماییهای انجمن در سطوح مختلف ملی، منطقهای و بینالمللی با ایجاد فرصت مبادلهی علمی- پژوهشی برای اعضا، نقش موثری در رشد و توسعه حوزههای مربوط ایفا میکند و ضمن آشنایی اعضا با ایدهها و اندیشههای گوناگون موجب روزآمدسازی دانش اعضا میشود [1،4]. به عقیده تقیزاده [26]، اصلی‌ترین اهداف انجمنها در حوزه ارتباطات متصل کردن تمام ذینفعان فعال در هر رشته تخصصی و برقراری ارتباط با مجامع علمی بینالمللی است.
مصاحبهشوندگان معتقد بودند انجمن باید بتواند در سطح رشته فعالیتهایی را ترتیب دهد و موجب اثربخشی و ارتقای رشته شود. از جمله این اقدامات در سطح میتوان به نیازسنجی و اولویتگذاری منظم برنامهها اشاره کرد. کشاورزیان [27] در پژوهش خود به این مسئله اشاره دارد که کتابداران برای تداوم بهتر فعالیتهای خود باید به فراگیری مهارتهای ویژه اهتمام ورزند و در این راستا، از هوش معنوی خود بهره گیرند. به همین منظور، شناسایی نیاز سازمانهای تخصصی از بعد اطلاعاتی و برنامهریزی برای بازآموزی کتابداران ضرورت دارد. خسروی [28] نیز معتقد است موفقیت هر انجمنی در نتیجه فعالیت آن در جامعه و مجامع بینالمللی است و به‌دست آوردن برترین رتبه برای یک انجمن علمی دارا بودن فعالیتهایی است که پاسخگوی نیاز اعضا باشد.
وجود برنامه راهبردی و عملیاتی و الگوپذیری از انجمنهای موفق ضروری است. وجود برنامهای منسجم و اطلاعرسانی آن به جامعه هدف
در جذب و همکاری اعضا و ارتقای جایگاه رشته تاثیرگذار خواهد بود. نداشتن برنامهریزی جهت فعالیتهای انجمن منجر به عدم حمایت وزارتخانه یا کمیسیون انجمنهای علمی میشود. یافتههای ماتیوز و همکاران [29] همراستا با پژوهش حاضر است. به اعتقاد آنان داشتن برنامه راهبردی موجب میشود با توجه به آهنگ سریع تغییرات، کتابخانهها و سازمانهای وابسته به حوزه کتابداری از دید مشترک خود
نسبت به اهداف و مسیر حرکت رشته حداکثر استفاده را به‌دست آورند. علاوهبراین، همخوان نمودن بیشتر خدمات کتابخانه با نیازهای استفادهکنندگان اثربخشی بیشتری به‌دنبال خواهد داشت. همچنین، سبب میشود کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی، حداکثر استفاده را به‌دست آورند [30]. همچنین، قانعیراد [23] معتقد است برخی از انجمنهای علمی در حال حاضر با ارتباطات بینالمللی با سایر انجمنهای علمی
در رشته خود تلاش میکنند تا برخی از نقشها و هنجارهای نقش را در این زمینه الگوبرداری نمایند. باید توجه داشت وقتی سطح فعالیتها و همکاریها از سطح ملی فراتر میرود و جهانی میشود، رعایت استانداردهای حرفهای علم به ناگزیر ضرورت مییابد و اهمیت خود را بیشتر نشان خواهد داد. از جمله اقدامات دیگر، تشکیل شاخههای استانی است که به‌نظر مشارکتکنندگان، در گرایش بیشتر افراد جهت عضویت و پویاتر شدن انجمن نقش دارد. یافتههای سوهانیان و پریرخ [20، 12]. هم حاکی از آن بود که مرکزیت فعالیتهای انجمن در تهران بر عدم مشارکت اعضا به‌ویژه اعضای غیر تهرانی تاثیر دارد.
محدودیت‌ها
یک از محدودیت‌های اصلی پژوهش حاضر میتوان به بی‌میلی محققان این حوزه برای مصاحبه نام برد. همچنین، متخصصان و اعضای هیئت علمی این حوزه مصاحبه شدند که به‌نظر میرسد مصاحبه با دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیز میتواند به تکمیل داده‌های پژوهش کمک نماید.
نتیجه گیری
هر انجمنی برای پیشرفت و تعالی باید در بازه‌های زمانی مشخص توسط ذینفعان مورد ارزیابی قرار گیرد. انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی هم از این امر مستثنی نیست به‌ویژه این که دورهای از رکود را پشت سر گذاشته و جانی دوباره یافته است. یافتههای پژوهش حاکی از این است که انجمن از فرصتهای خوبی جهت ادامه فعالیت، پویایی و رشد برخوردار است. توجه به ساختار انجمن و استفاده از توان اعضا در مناطق مختلف کشور در انجمن، افزایش گروههای کتابداری در کشور و افزایش تعداد دانش‌آموختگان رشته نقش کلیدی در موفقیت انجمن دارد. توجه به امر آموزش و پژوهش برای مشارکتکنندگان انجمن امری حیاتی است و لازم است تا کمیته مخصوص این امر با جدیت به روش‌های نوین تدریس، یادگیری و جلب حمایتهای مالی برای پژوهش همت گمارد. انجمن کتابداری نیز همچون باقی انجمنهای کشور با مشکلات مالی مواجه است و لازم است تا با درآمدزایی و تعریف الگوهای جدید برای خلق ثروت گام‌های جدیدی بردارد. الگو پذیری از انجمنهای موفق داخلی و خارجی، داشتن برنامه راهبردی و عملیاتی و تدوین نقشه راه میتواند تضمین‌کننده موفقیت انجمن باشد مشروط بر اینکه به‌طور مداوم مورد بازنگری قرار گرفته و توسط ذینفعان ارزیابی شود.
پیوست: راهنمای مصاحبه
اعلان ها
ملاحظات اخلاقی: این پژوهش با کد اخلاق IR.IUMS.REC.1402.003 اخذ شده از کمیته اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. همچنین، فرم رضایت آگاهانه توسط مشارکت کنندگان تکمیل شده و هویت آنان محرمانه باقی مانده است.
حمایت مالی: پژوهش حاضر به‌صورت پایان‌نامه در دانشکده مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی دفاع گردیده و با حمایت دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. حامی مالی نقشی در گردآوری و تحلیل داده و نگارش مقاله نداشته است.
تضاد منافع: یکی از نویسندگان مقاله (دکتر نعمتی انارکی) در حال حاضر عضو انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی است. برای جلوگیری از سوگیری، ایشان در تحلیل مصاحبه‌ها شرکت نداشتند.
مشارکت نویسندگان: شادی اسدزندی: سرپرستی مطالعه، مفهوم‌سازی، طراحی مطالعه، روش‌شناسی، پیش‌نویس نگارش مقاله، تایید نهایی؛ فرزانه ملازاده: گردآوری داده‌ها، تحلیل داده‌ها، نرم‌افزار، مدیریت داده، تایید نهایی؛ لیلا نعمتی انارکی: پیش‌نویس نگارش مقاله، تایید نهایی. کلیه نویسندگان نسخه نهایی مقاله را مطالعه و تایید کردهاند.
رضایت برای انتشار: مورد ندارد.
دسترسی به داده‌ها: داده‌ها و کدهای استفاده شده در این مطالعه از طریق نویسنده مسئول در دسترس است.
استفاده از هوش مصنوعی: در این مقاله از هوش مصنوعی استفاده نشده است.
تشکر و قدردانی: این مقاله حاصل بخشی از پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان " تبیین چارچوب نقشه راه انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی ایران از منظر اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی"، مصوب دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1401 با کد پایان نامه 25741-37-1-1402 است.
نسبت به اهداف و مسیر حرکت رشته حداکثر استفاده را به‌دست آورند. علاوهبراین، همخوان نمودن بیشتر خدمات کتابخانه با نیازهای استفادهکنندگان اثربخشی بیشتری به‌دنبال خواهد داشت. همچنین، سبب میشود کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی، حداکثر استفاده را به‌دست آورند [30]. همچنین، قانعیراد [23] معتقد است برخی از انجمنهای علمی در حال حاضر با ارتباطات بینالمللی با سایر انجمنهای علمی
در رشته خود تلاش میکنند تا برخی از نقشها و هنجارهای نقش را در این زمینه الگوبرداری نمایند. باید توجه داشت وقتی سطح فعالیتها و همکاریها از سطح ملی فراتر میرود و جهانی میشود، رعایت استانداردهای حرفهای علم به ناگزیر ضرورت مییابد و اهمیت خود را بیشتر نشان خواهد داد. از جمله اقدامات دیگر، تشکیل شاخههای استانی است که به‌نظر مشارکتکنندگان، در گرایش بیشتر افراد جهت عضویت و پویاتر شدن انجمن نقش دارد. یافتههای سوهانیان و پریرخ [20، 12]. هم حاکی از آن بود که مرکزیت فعالیتهای انجمن در تهران بر عدم مشارکت اعضا به‌ویژه اعضای غیر تهرانی تاثیر دارد.
محدودیت‌ها
یک از محدودیت‌های اصلی پژوهش حاضر میتوان به بی‌میلی محققان این حوزه برای مصاحبه نام برد. همچنین، متخصصان و اعضای هیئت علمی این حوزه مصاحبه شدند که به‌نظر میرسد مصاحبه با دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیز میتواند به تکمیل داده‌های پژوهش کمک نماید.
نتیجه گیری
هر انجمنی برای پیشرفت و تعالی باید در بازه‌های زمانی مشخص توسط ذینفعان مورد ارزیابی قرار گیرد. انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی هم از این امر مستثنی نیست به‌ویژه این که دورهای از رکود را پشت سر گذاشته و جانی دوباره یافته است. یافتههای پژوهش حاکی از این است که انجمن از فرصتهای خوبی جهت ادامه فعالیت، پویایی و رشد برخوردار است. توجه به ساختار انجمن و استفاده از توان اعضا در مناطق مختلف کشور در انجمن، افزایش گروههای کتابداری در کشور و افزایش تعداد دانش‌آموختگان رشته نقش کلیدی در موفقیت انجمن دارد. توجه به امر آموزش و پژوهش برای مشارکتکنندگان انجمن امری حیاتی است و لازم است تا کمیته مخصوص این امر با جدیت به روش‌های نوین تدریس، یادگیری و جلب حمایتهای مالی برای پژوهش همت گمارد. انجمن کتابداری نیز همچون باقی انجمنهای کشور با مشکلات مالی مواجه است و لازم است تا با درآمدزایی و تعریف الگوهای جدید برای خلق ثروت گام‌های جدیدی بردارد. الگو پذیری از انجمنهای موفق داخلی و خارجی، داشتن برنامه راهبردی و عملیاتی و تدوین نقشه راه میتواند تضمین‌کننده موفقیت انجمن باشد مشروط بر اینکه به‌طور مداوم مورد بازنگری قرار گرفته و توسط ذینفعان ارزیابی شود.
پیوست: راهنمای مصاحبه
اعلان ها
ملاحظات اخلاقی: این پژوهش با کد اخلاق IR.IUMS.REC.1402.003 اخذ شده از کمیته اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. همچنین، فرم رضایت آگاهانه توسط مشارکت کنندگان تکمیل شده و هویت آنان محرمانه باقی مانده است.
حمایت مالی: پژوهش حاضر به‌صورت پایان‌نامه در دانشکده مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی دفاع گردیده و با حمایت دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. حامی مالی نقشی در گردآوری و تحلیل داده و نگارش مقاله نداشته است.
تضاد منافع: یکی از نویسندگان مقاله (دکتر نعمتی انارکی) در حال حاضر عضو انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی است. برای جلوگیری از سوگیری، ایشان در تحلیل مصاحبه‌ها شرکت نداشتند.
مشارکت نویسندگان: شادی اسدزندی: سرپرستی مطالعه، مفهوم‌سازی، طراحی مطالعه، روش‌شناسی، پیش‌نویس نگارش مقاله، تایید نهایی؛ فرزانه ملازاده: گردآوری داده‌ها، تحلیل داده‌ها، نرم‌افزار، مدیریت داده، تایید نهایی؛ لیلا نعمتی انارکی: پیش‌نویس نگارش مقاله، تایید نهایی. کلیه نویسندگان نسخه نهایی مقاله را مطالعه و تایید کردهاند.
رضایت برای انتشار: مورد ندارد.
دسترسی به داده‌ها: داده‌ها و کدهای استفاده شده در این مطالعه از طریق نویسنده مسئول در دسترس است.
استفاده از هوش مصنوعی: در این مقاله از هوش مصنوعی استفاده نشده است.
تشکر و قدردانی: این مقاله حاصل بخشی از پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان " تبیین چارچوب نقشه راه انجمن کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی ایران از منظر اعضای هیئت علمی، مدیران و سیاست‌گذاران وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی"، مصوب دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1401 با کد پایان نامه 25741-37-1-1402 است.
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
دریافت: 1403/12/10 | پذیرش: 1404/4/18 | انتشار: 1280/9/23
دریافت: 1403/12/10 | پذیرش: 1404/4/18 | انتشار: 1280/9/23
پیوست [PDF 253 KB] (3 دریافت)
فهرست منابع
1. Morovati M. Network of scientific associations: an opportunity to share and develop knowledge Tehran: The 9th Pioneers Congress; 2016 [cited 2021 Dec 5]. 488-93. Available from: https://civilica.com/doc/536658
2. Zare F, Afshar E, Nooraei M. Rise and fall of Iran's first association of librarians (1966-1980). Librarianship and Information Organization Studies. 2012; 22(4):110-128. [In Persian]. Available from: https://nastinfo.nlai.ir/article_143.html?lang=en
3. Zakersalehi G. Examining the open and hidden functions of scientific and research associations Rahyaft. 2001;10(23):64-9. [In Persian]. Available from: https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.10272690.1379.10.23.1.6
4. Araste H. Philosophy of scientific associations. Rahyaft. 2004; 14(32):22-7. [In Persian]. Available from: https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13365.html
5. Eslami Shabjare R, Soleymanpour R, Tabei M. Pathology of student scientific associations according to the theory of functionalism (Scientific Associations of Ferdowsi University of Mashhad). Quarterly of Social Studies Research in Iran. 2022;10(4):1061-91. [In Persian]. [DOI:10.22059/jisr.2021.307529.1097]
6. Rajabali Beglou R, Tajdari F, Sadegh Vaziri F. Strategy development for Iranian Library & Information Science Association (ILISA) based on blue ocean strategy. Journal of Studies in Library and Information Science. 2023;15(3):19-38. [In Persian]. [DOI:10.22055/slis.2021.34265.1763]
7. Rai AK. Role of library associations in the betterment of librarianship in India. Library Waves. 2017;3(1):68-73. Available from: https://old.rrjournals.com/wp-content/uploads/2021/11/295-299_RRIJM200509072.pdf
8. Sepehr F, Shadmanfar S. Content analysis of articles presented in Iranian library and information science association seminars during 2000-2006. Journal of Knowledge Studies (Library and Information Science and Information Technology). 2009 ; 2(4):25-38. [In Persian]. Available from: https://sanad.iau.ir/en/Journal/qje/Article/1040944
9. Shabani A. The new role and function of the library and information association of Iran in the development of consultative and collaborative library activities in the country. Information Research and Public Libraries. 2002; 12(1-2):42-4. [In Persian]. Available from: https://civilica.com/doc/1462695
10. Zerehsaz M, Azadi T, Pazouki F. The role of the Iranian library and information science association in the informal education of librarians. Library Philosophy and Practice [Internet]. 2009:[1 p.]. Available from: https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/258
11. Ashrafi Rizi H. Librarianship and medical information in Iran: Lisna; 2022 [cited 2022 Dec 5]. [In Persian]. Available from: https://www.lisna.ir/white-leaf/item/5376
12. Sohanian Haghighi M. The study and survey of role and performance of Iranian Library and Information Science Association [Master]. Ferdowsi University, 2006.
13. Jamali Mahmoie H, Sangari M, Vafaeian A. Evaluating the performance of the library and information association from the perspective of the members. Journal of Librarianship and Information Organization Studies 2015; 26(1):7-24. [In Persian]. Available from: https://nastinfo.nlai.ir/article_312.html?lang=en
14. Taghizadeh A. Special library sssociations: structure & goals. Journal of Librarianship and Information Organization Studies. 1993; 4(2):179-94. [In Persian]. Available from: https://nastinfo.nlai.ir/article_1259.html?lang=e
15. Nouri R, Raeisi AR. Hospital library standards: a missing link in the national accreditation of iranian hospitals. Journal of Health Administration. 2021;24(1):9-10. doi: http://10.52547/jha.24.1.9 [DOI:10.52547/jha.24.1.9]
16. Abdolahzadeh Estakhry G, Mohamadkhani K, Jaafari P, Gourchian N. Explaining the role of medical teachers in electronic learning environments: qualitative content analysis. Research in Medical Education. 2024;15(4):1-12. [In Persian]. doi: http://10.32592/rmegums.15.4.1 [DOI:10.32592/rmegums.15.4.1]
17. Moyo N. The professional association strengthening manual [Internet]. American College of Obstetricians and Gynecologists: American College of Obstetricians and Gynecologists; 2019 [updated 2023 oct 19; cited 2021 March 18]. 2nd ed: Available from: https://www.acog.org/about
18. Shahpar Tofigh A. Developing a strategic plan for Iranian Sciences Association for sport management [master's thesis]. Tehran: Allameh Tabatabayi, 2012. [In Persian]
19. Soltani H, A F, Vaezi R. The role of scientific associations in scientific public policies. Iranian Journal of Management Sciences. 2013;6(24):89-111. [In Persian]. Available from: http://journal.iams.ir/article_113_c564c3f06705170a615507058a398b41.pdf
20. Ahmadi H, Shafiee S. Research on the development of a strategic plan for the Iranian library and information sentience association Kermanshah. Library and Information Sciences. 2014 16(4):241-266. [In Persian]. Available from: https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42419.html?lang=fa
21. Mohseni M, Alipur O. Examining the performance of Iran Library and Information Association from the point of view of the board members and its officials. Information and knowledge management. 2015; 1(4): 77-86. Available from: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1128604/
22. Lotfi S. The role of social networks in supporting the activities of scientific librarianship and information associations [master's thesis]. Tehran: Al-Zahra University; 2014. [In Persian]
23. Ghaneirad M, Karakhani M, Mirzai A. An associational approach to the professional ethics of science in Iran. Sociological Studies. 2019;25(2):337-82. [In Persian]. [DOI:10.22059/jsr.2019.70358]
24. Mohseni M, Jarallahi A. Social participation in Iran. Tehran: Yaddasht; 2014.
25. Abdulahi M. Function of scientific associations for development of science and scientific ethics. Iranian Journal of Sociology. 2002; 4(1):47-63. [In Persian]. Available from: https://www.sid.ir/paper/67446/en
26. Taghizadeh Qomi M, Mohammadi K, Matin A, Mohammadizadeh S, Naghizadeh M. The mission and goals of the Science and Technology Association from the perspective of science development in Iran, Tehran. The fourth national conference of technology management of Iran; 2010 [updated 2010 Jun 9. 1-10]. Available from: https://civilica.com/doc/94620
27. Keshavarzian S. Problems and challenges of specialized libraries in organizations 2018; 10(38-39):1-14. [In Persian]. Available from: https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_69327.html
28. Khosravi F. The necessity of forming a scientific association of Iranian archivists and proposing effective components developing a strategic plan and a set of goals and activities [master's thesis]. Tehran: Al-Zahra University; 2018. [In Persian]
29. Matthews J. Strategic planning and management for library managers. NY: Libraries Unlimited; 2005.
30. Amiri M, Heidary G, Vakili Mofrad H. Strategic planning in libraries and information centers: its basics and requirements. Journal of Librarianship and Information Organization Studies. 2011; 22(1):20-31. [In Persian]. Available from: https://nastinfo.nlai.ir/article_170.html?lang=en
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
