مقدمه: بیمارستان‌ها از منابع تولید زباله در شهرها به حساب می‌آیند. بخش مهمی از مواد زاید بیمارستان‌ها را زباله‌های مخاطره آمیز تشکیل می‌دهد. اگر جداسازی، جمع‌آوری، حمل و دفع آن به‌صورت مناسب انجام نگیرد، نه تنها سبب لطمه به سلامتی کارکنان و بیماران خواهد شد بلکه به‌صورت غیرمستقیم بر سلامتی انسان‌ها و جامعه اثر سوء خواهد داشت. بر همین اساس مدیریت زباله در بیمارستان‌های بوکان، مهاباد، میاندوآب، سقز مورد بررسی قرار گرفت.

روش بررسی: این تحقیق به روش توصیفی به‌وسیله یک وارسی نامه (چک لیست) و مشاهده مستقیم در سال 1384 صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه بیمارستان‌های عمومی شهرهای بوکان، مهاباد، میاندوآب و سقز می‌باشد.

یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان داد علی‌رغم این که جداسازی زباله صورت می‌گرفت ولی جداسازی به‌صورت کامل و 100 درصد نبود. در بعضی مواقع زباله‌ها به‌صورت مختلط بودند. حمل زباله در 75درصد موارد به‌وسیله تریلی و در 25درصد موارد به‌وسیله چرخ دستی بود. 50 درصد بیمارستان‌ها دارای زباله‌سوز بودند. اما در این بیمارستان‌ها براساس مشاهدات کیفیت کار زباله‌سوزها زیاد مطلوب نبود. در 25 درصد موارد زباله‌های عفونی به‌صورت جداگانه و در 25 درصد موارد جهت سوزاندن به بیمارستان دیگر منتقل می‌شد. در هیچ کدام از بیمارستان‌ها سیستم سرماساز برای زباله‌ها وجود نداشت و در همه بیمارستان‌ها نحوه انتقال زباله به خارج از بیمارستان در 50 درصد موارد توأم با سایر زباله‌های شهری توسط شهرداری دفن می‌شد و در 50 درصد موارد نیز به‌صورت جداگانه دفن می‌شد.

نتیجه‌گیری: نظارت مستقیم و مداوم بر مدیریت زباله‌های بیمارستانی دارای اهمیت ویژه‌ای ست و بر همه مسوولان است که با تدابیر ویژه به اهمیت موضوع پی برده و آن را بیش از پیش مورد توجه قرار دهند.